Atmadharma magazine - Ank 297
(Year 25 - Vir Nirvana Samvat 2494, A.D. 1968)
(English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 2 of 3

PDF/HTML Page 21 of 45
single page version

background image
: 18 : Atmadharma : aShAD : 2494 :
vaAnchakao saAthae vaAtachaIta anae tattvachaAr
(sarve jignAsuono priy vibhAg)
prashna:– AtmA arUpI chhe, to te kaI rIte dekhAy? (premakumAr jain, nan 319)
uttar:– atIndriyagnAnamAn arUpIne paN jANavAnI tAkAt chhe. arUpI vastu AnkhathI na
jaNAy, parantu atIndriyagnAnathI to jarUr tene jANI shakAy.
sa. nan.106 (mumbaI) : shraddhA ane darshanaupayog vachchenA bhed sambandhI prashna koI
jANakAr sAthe rUbarU charchavAthI samajAshe. A vibhAgane mATe e charchA sUkShma paDe.
sa. nan.246 (gonDal) bhUtakAL karatAn bhaviShyakALanI paryAyo anant guNI chhe.
te bAbat tame pUchhayun; te sambandhI sUkShma charchA vistArathI to ahIn nahIn charchIe,
paN TUnkAmAn siddhAntanI ek gaNatarI ApIe chhIe–
jIvanI sankhyA– bhUtakALanAn samayo karatAn anantagaNI.
jIvanI sankhyA– bhaviShyakALanA samayo karatAn anantamAn bhAge.
A uparathI, jo tame gaNItamAn pravIN hasho to tarat khyAlamAn AvI jashe ke
bhUtakAL karatAn bhaviShyakAL anant gaNo chhe; eTale bhUtakAL karatAn
bhaviShyakALanI anantagaNI paryAy thavAnun sAmarthya vastumAn chhe.
prashna:– mahAvIr bhagavAne lagna karyA hatA ke nahIn? (hasamukh jain, jAmanagar)
uttar:– nA.
prashna:– anantavAr ApaNe manuShya–avatAr pAmyA tyAre satpuruSh ane sadupadesh maL‌yA
hashe ke nahIn?
uttar:– bhAI, jagatamAn to satpuruSh sadAy chhe, paN jyAre pote temane oLakhe ane
temanA upadeshane samajIne AtmagnAn kare, tyAre potAne satpuruSh ane sadupadesh
maL‌yA kahevAy. jem uttam bhojan to sAme paDayun hoy paN pote khAy nahIn to
bhUkh maTe nahi; pote khAy to bhojan maL‌yun kahevAy, tem satpuruShane pote

PDF/HTML Page 22 of 45
single page version

background image
: aShAD : 2494 : Atmadharma : 19 :
na oLakhe to potAne lAbh thAy nahi. pote oLakhIne lAbh lye to kharekhar
satpuruSh maL‌yA kahevAy.
prashna:– ApaNe sUtI vakhate vItarAgadevanun (panch parameShThInun) nAm shA mATe laIe chhIe?
uttar:– kemake potAne temanA jevA thavun chhe, vItarAg thavAnI potAnI bhAvanA chhe eTale
sUtA UnghamAn paN e ja bhAvanAnun raTaN rahyA kare, tethI Na mokakAr mantra
bolIne sUtAn ne UThatAn panch parameShThIne yAd karIe chhIe. bandhuo, sUtAn ne
UThatAn panch parameShThI bhagavAnane yAd karavAnI Tev pADajo.
rAjakoTathI navA sabhyo lakhe chhe – ‘‘Atmadharmano bAlavibhAg dar mahine ghaNA
rasapUrvak vAnchIe chhIe, ane jIv tathA sharIranI bhinnatA viShe vadhu ne vadhu
gnAn meLavavA utsuk chhIe. AtmadharmanA sampAdakIy lekhamAn, jain pAThashALA sharU
karavA mATe Apano vichAr ghaNo ja AvakAradAyak chhe, ane A ange atrenA
vaDIlonun ame dhyAn dorel chhe. jainapAThashALA kharekhar amArA jevA alpagna
bALakomAn dharmasanskAronun sInchan karashe ane gnAn khIlavashe. bAlavibhAgadvArA
nAnapaNathI bALakomAn AtmagnAnanI laganI lagADavA badal abhinandan!
–prakAshachandra tathA dhIrIshakumAr.
prashna:– kevA pAp karavAthI jIvane narakamAn javun paDe? ne jIvane sansAramAn kem rakhaDavun
paDe chhe? (pankaj jain nan.180)
uttar:– bhAIshrI, AtmAnun agnAn e ja sauthI moTI bhUl chhe, ne tene lIdhe jIv
sansAranI chAre gatimAn rakhaDe chhe. narakamAn javun paDe evA pAp agnAnIne ja
bandhAy chhe. mATe narakanI kharI bIk hoy to agnAn chhoDIne AtmagnAn karavun
joIe.
kevA pAp karavAthI narakamAn javun paDe–em tame pUchhayun, enA karatAn tame
em kem na pUchhayun ke ‘shun karavAthI mokShamAn javAy? ’ –jo tame em pUchhayun hot
to teno uttar em maLat ke ‘samyagdarshan–gnAn–chAritranI upAsanA karavAthI
mokSha pamAy chhe.
prashna:– nigodanA dukhonA varNanamAn kahyun chhe ke ek shvAsoshvAsamAn 18 vAr janmamaraN
kare chhe : to janma–maraN kare temAn dukh shun? (sa. na.180)

PDF/HTML Page 23 of 45
single page version

background image
: 20 : Atmadharma : aShAD : 2494 :
uttar:– bhAI, ek shvAsoshvAsamAn 18 vakhat janmamaraN thAy evo sanyog to evA
jIvane ja hoy chhe ke jene andar tIvra moh hoy...e tIvra mohanun ja tene tIvra
dukh chhe, ne e dukh samajAvavA sanyogathI kathan karavAmAn Avyun chhe–kemake
sAmAnya jIvone e rIte ja dukhano khyAl Ave chhe. bAkI to siddhonun sukh jem
Indriyagamya nathI, tem ekendriy jIvonun mahAdukh paN Indriyagamya nathI.
bhAvamaraNanI tIvratA hoy tyAn ja dravyamaraNanI evI tIvratA (18 vAr
janmamaraN) hoy chhe; jene bhAvamaraN nathI evA nirmohI jIvone dravyamaraN paN
hotun nathI. mokSha thAy tene maraN nathI kahevAtun. eTale janma–maraN vagerenAn je
tIvra dukho varNavyA chhe tyAn tenI sAthenA tIvra bhAvamaraNanun ja e dukh chhe. –
em samajavun.
prashna:– kayA bhagavAn kailAsagirI parathI mokSha pAmyA? (hasamukh jain, prAntIj)
uttar:– RuShabhadev bhagavAn. (namo RuShabh kailAs pahADan)
prashna:– (1) bharat ane airavatakShetramAn 24–24 tIrthankaro chhe ne videhamAn 20 tIrthankaro
chhe–enun shun kAraN? (akalank jain, nan 444 sAbalI)
uttar:– bhAIshrI, ApaNA bharatamAn ke airavat kShetramAn jyAre 24 tIrthankaro thAy chhe
eTalA vakhatamAn videhakShetramAn to vIs nahi parantu asankhyAtA tIrthankaro thAy chhe.
ahIn RuShabhadevathI mAnDIne mahAvIr tIrthankar thayA tenI vachchenA kALamAn videhamAn
asankhyAtA sImandhar bhagavanto thaI gayA. videhamAn je vIs tIrthankaro kahevAmAn
Ave chhe te to ‘shAshvat’ eTale ke eTalA tIrthankar bhagavanto to pAnch videhamAn
sadAy hoy ja. temAn vachche bhang na paDe. jem bharatakShetramAn to atyAre tIrthankar
nathI, paN videhamAn tIrthankar na hoy evun kadI na bane. koIvAr pAnchavidehamAn
ek sAthe 160 tIrthankaro paN vartatA hoy chhe. A bAbatano abhyAs karasho to
visheSh ghaNun jANavAnun maLashe.
prashna:– (2) vIs tIrthankar bhagavantonA chihna shun chhe?
uttar:– bharatakShetranA pahelA tIrthankar RuShabhadevanun je chihna, te ja videhanA pahelA tIrthankar
sImandharanAthanun chihna, tyArapachhI anukrame chihna A pramANe chhe– (2) hAthI

PDF/HTML Page 24 of 45
single page version

background image
: aShAD : 2494 : Atmadharma : 21 :
(3) mRug (4) markaT (pa) sUrya (6) chandra (7) sinh (8) gaj (9) sUrya
(10) chandra (11) shankh (12) vRuShabh (13) padma (14) chandra (1p) sUrya
(16) vRuShabh (17) haraN (18) chandra (19) svastik (20) padma.
(juo, jinendrastavanamanjarI pAnun : 86 thI 93 trIjI AvRutti)
(A lakShaNomAn eTalI visheShatA chhe ke chandra lakShaN chAr bhagavantonun chhe,
e ja rIte sUrya traN bhagavantonun lakShaN chhe, vRuShabh paN traN bhagavantonun lAnchhan
chhe; padma ane hAthI e be bhagavantonun lakShaN chhe. AmAn 17mA bhagavAnanun chihna
spaShTa nathI samajAtun paN lagabhag haraN hoy tevun lAge chhe; eTale te paN be
bhagavantonun chihna thayun. –Am ekandar mAtra dash prakAranAn chihnomAn vIse
bhagavantonun lAnchhan AvI jAy chhe.)
prashna:– (3) rAg–dveSh jIvanI paryAy chhe ke pudgalanI?
uttar:– jIvanI.
B.Sc. uparAnt LL.B. no abhyAs karatAn ek navA sabhya AmbAnun jhAD
(sabhya– patrakamAn) dekhIne AnandathI lakhe chhe ke–kArDa joIne ghaNo Anand thayo;
kAraN A varShe AmbA to monghA hatA parantu bAlavibhAganun AmbAnun jhAD ghare
beThA Avyun; ane te AmbA (samyagdarshanAdi) bAre mAs phaLe ne bAre mAs
khavAy, temAn sIjhan jovAnun rahetun nathI. AvA AmbA khAvA mATe jarUr
puruShArtha karashun.
praphUlla jain, mumbaI.
AtmAnI UrdhvatA
adbhut gnAnavaibhavavALo AtmA trilokano sAr chhe, badhA padArthomAn
AtmAnI UrdhvatA chhe, kemake AtmA na hoy to jagatane jANe koN? jagat
chhe–em tenA astitvano nirNay AtmAnA astitvamAn ja thAy chhe.
jagatano jANanAr evo je gnAnasvarUp AtmA, tenA astitvanA svIkAr
vagar jagatanA koI padArthanA astitvano nirNay thaI shake nahIn. mATe badhA
padArthomAn AtmAnI UrdhvatA chhe.

PDF/HTML Page 25 of 45
single page version

background image
: 22 : Atmadharma : aShAD : 2494 :
mokShamArga eTale atIndriy sukhano anubhav
(dharmAtmAnI mokShasAdhanAnun uttam varNan)
(samayasAr–kalash : 190–191)

nirvikalpa gnAn–AnandasvarUp AtmA tenA anubhavarUp shuddhapariNati te ja
mokShamArga chhe. samyagdraShTi jIvo ashubh ane shubh bannethI pAr thaIne atIndriyasukhanA
anubhavasahit mokShamArgane sAdhe chhe. mokShamArgamAn shuddhasvabhAvanA anubhavano ja udyam
chhe. rAgamAn rokAy teTalo pramAd chhe, te to bhAr chhe–bojo chhe. sarva rAganA bhArathI
haLavo thaIne atIndriyasukharUp amRutanA pravAhamAn magna thAy chhe te jIv mokShano udyamI
chhe. are, ashubh to chhoDayA, paN shubharAgamAn rokAy to mokSha kem sadhAy?
je chaitanyanA anubhavanun kArya chhoDIne Akho di’ bIjA kAryonA vikalpo karyA
kare chhe te ALasu chhe, pramAdI chhe, anubhavane mATe te udyamI nathI paN shithil chhe.
dharmAtmA to bAhya kAryothI vimukh thaIne shuddhachaitanyanA atIndriyasukhanA anubhavamAn
magna thayA chhe, ne evA svabhAvanA udyamavaDe te mokShane sAdhe chhe. mokShanI sAdhanA to
atIndriyasukhanA anubhavavALI chhe, vikalpa vaDe te sAdhanA thatI nathI. khUb
shubhavikalpo karyA karavAthI mokShamArga thaI jAy–em banatun nathI. ahIn to kahe chhe ke
shubharAgamAn paDayo rahe to tun pramAdI chho...te pramAd chhoDIne mokShamArgamAn udyamI thA,
eTale ke shuddhachaitanyanA sukhane anubhavavAmAn magna thA. shuddhopayog– pariNativaDe ja
mukti thAy chhe.
vItarAgasvarUp AtmA potAnA vItarAgabhAvarUp kAryane na kare to te pramAdI
chhe; shubharAg te paN pramAdano prakAr chhe, te ashuddhatA chhe, ALas chhe. shuddhaupayog te ja
AtmAnI jAgRutI chhe, temAn ja Anand chhe. rAg to parAshritabhAv chhe, temAn AkuLatA chhe.
mokShamArga to Atma–Ashrit shuddha pariNAm chhe. shubharAg to mohapariNAm chhe, ne
mokShamArgarUp dharma te to nirmohapariNAm chhe. moh–rAg–dveSharahit shuddha pariNAmane ja
bhagavAne jinashAsan kahyun chhe, tene ja jain dharma kahyo chhe; rAgane jinashAsanamAn dharma
nathI kahyo, tene to moh kahyo chhe.
are, AvA shuddhapariNAmarUp dharmane jANe paN nahi ne ALasu thaIne rAgamAn ja
paDyA rahe tene mokShamArga kyAthi sadhAy? rAg to ashuddhatA chhe temAnthI shuddhatA kem
Avashe? rAgane anubhavanAro jIv ashuddha chhe, shuddhachaitanyane anubhavanAro

PDF/HTML Page 26 of 45
single page version

background image
: aShAD : 2494 : Atmadharma : 23 :
jIv shuddha chhe. AvA shuddhamArgano evo draDh nirNay karavo joIe ke koIthI Dage nahi.
nishank nirNayanA jore mArga sadhAy chhe. A ja prakAranA mArgathI dharmI jIvo mokShane sAdhe
chhe. shuddhopayogavaDe jyAn svarUpamAn magna thAy chhe ke tatkAL te mokShasukhane anubhave chhe.
rAgarUpI pramAdamAn to kaShAyanA bhArathI bhArepaNun chhe–bojo chhe, ne shuddhasvarUpano
anubhav to chetanArasathI bharelo chhe, AnandarasathI nirbhar chhe. bhAr to bannemAn chhe–
ekamAn kaShAyano bhAr chhe, bIjAmAn shAntino bhAr chhe. rAgI prANIne rAganI vAtamAn ras
Ave chhe, dharmAtmAne AtmAnA anubhavanI charchAmAn ras Ave chhe. are, je chaitanyanA
anubhavanI vArtAmAn paN Avo Anand, te chaitanyanA sAkShAt anubhavanA AnandanI to
shun vAt ! AvA Anandane anubhavatAn–anubhavatAn dharmAtmA mokShamAn chAlyA jAy chhe.
* * *
mokShamArga eTale niraparAdh nirdoSh bhAv, temAn rAg–dveSh–mohano abhAv chhe.
jeTalA rAg–dveSh–mohabhAv sthUl ke sUkShma, ashubh ke shubh, te badhAy aparAdh chhe,
temanAthI rahit mokShamArga chhe. je aparAdh hoy te mokShanun kAraN kem thAy? –te to
bandhanun ja kAraN chhe. shubharAg samyagdraShTino hoy topaN te kAI mokShanun kAraN nathI.
mokSha pUrNa atIndriy sukharUp chhe ne teno upAy paN atIndriy sukhamay chhe.
shuddhapariNativaDe je shuddhachidrUpano anubhav te mokShamArga chhe. rAganA sahAre te anubhav
thato nathI, shuddhatAnA sahAre ja te anubhav thAy chhe. te anubhavamAn atIndriy sukhanun
pUr vahe chhe, temAn dharmI magna chhe.
anubhavadashAvaDe dharmIne shuddha chetanA ane sukhano pravAh vahe chhe; tenA vaDe sakaL
karmono kShay karIne te pUrNa atIndriyasukharUp mokShane pAme chhe. mokShanun kAraN mokShanI
jAtanun ja hoy chhe, enAthI viruddha nathI hotun kAraN ne kArya ek jAtanA hoy, viruddha na
hoy, pUrNa sukharUp mokShanun kAraN samyagdarshan te paN sukhanA pravAhathI bharelun chhe. chothA
guNasthAnanun samyagdarshan paN atIndriy sukhathI sahit chhe. sukhanA anubhav vagaranun
samyagdarshan hoI ja na shake.
mokSha ane mokShano mArga svadravyane Ashrit chhe. par dravyanA Ashraye ashuddhatA
thAy chhe, svadravyanA Ashraye shuddhatA thAy chhe. gnAnamAtra bhAv ja hun chhun evI pratItamAn
rAganA anshaney dharmIjIv bheLavatA nathI. chothA guNasthAnathI sarvagnano mArga sharU thAy
chhe; tyAnthI ja shuddha chaitanyanA amRutano pravAh sharU thAy chhe, Anandanun pUr vahe chhe. Avo
anubhav te mokShamArga chhe.
*

PDF/HTML Page 27 of 45
single page version

background image
: 24 : Atmadharma : aShAD : 2494 :
avalaokana vaishAkhamAsanI InAmI yojanAmAn kone lakhyun ne shun lakhyun
tenun avalokan ahIn ApIe chhIe.
(gatAnkathI chAlu)
jAmanagarathI jayendra, harIsh, mahesh ane gIrIsh ( nan. 1008, 1410–11–12) e chAre
sabhyoe mokalelA sanyukta lakhANamAn dharmanA Ank tathA kakko (adhUrA), koyaDA tathA
bAlavibhAgathI lAbh–enun lakhAN mokalel chhe; uparAnt avinAshI AtamarAmanun ek
sAdun chhatAn bhAvavAhI chitra mokalyun chhe. (darek bALak potAnun lakhAN potAnA hAthe ja
lakhIne mokale e khAs (IchchhanIy chhe.)
sa.nan.1008 lakhe chhe ke – ) ‘‘bAlavibhAg–nAm vAnchatA em lAge ke nAnA bALako
mATe ja e hashe. hA, bALako mATe kharun, paN enA vAnchanathI nAnA–moTA saune lAbh
thAy chhe. jIvananun antim dhyey shun ?–mokSha; te mATe shun karavun joIe? –AtmAnI sAchI
samajaN. sAdhya siddha karavA mATenun sAdhan maLatAn kone Anand na thAy! bALavibhAg
nAnapaNathI ja bALakomAn dhArmik sanskAr pADe chhe ane bALakone ras paDe tevA dhArmik
pustako bheT ApIne temano utsAh vadhAre chhe. ‘kUmaLI DALIo vALIe tem vaLe’ te
rIte bALakone jo sharUAtathI ja dharmasanskAr taraph vALavAmAn Ave to bhaviShyamAn dharmane
te kadI bhUlashe nahIn. dharma vagar bhav nakAmo chAlyo na jAy–te mATe nAnapaNathI ja
bALakomAn dharma pratyeno prem ane utsAh jagADanAr Atmadharma tenA bAlavibhAg dvArA
bhaviShyanI peDhI mATe kharekhar mArgadarshak banI rahyo chhe.
(जयजिनेन्द्र)
IndorathI mIrAmben em. jain (sa.nan. 741) temaNe bAlavibhAgathI lAbhano nibandh,
dhArmik kakko ane koyaDA uparAnt jain jhanDAnun sundar chitra (bALapothI anusAr) karIne
mokalyun chhe. sAthe ek hindI–doharAmAn lakhe chhe ke–
दो एकम दो, दो दूनी चार।
मोक्षके लिये सदा रहो तय्यार।।
dhrAngadhrAthI sa. nan. pa43 rAjeshrIbene dhArmik kakko tathA AtmadharmamAnthI shodhI kADhelI
keTalIk lakhI mokalI chhe :–
(1) man hoy to mALave javAy mumukShu hoy to mokShe javAy
. (2) paDI paToLe bhAt, phATe paN phITe nahi, lAgyo Atamarang....mare paN mITe nahi.
(3) arIsAmAn jevun hoy tevun jhaLake, gnAnamAn gneyo hoy tevA jaNAy.
dilhIthI dIpak jain (nan.166) jeone gujarAtI kAchun pAkun AvaDatun hovA chhatAn

PDF/HTML Page 28 of 45
single page version

background image
: aShAD : 2494 : Atmadharma : 25 :
utsAhathI bAlavibhAgamAn hammesh ras lye chhe, temaNe dhArmik kakko lakhI mokalyo chhe;
jemAnnA keTalAk vAkyo A ankanA kakkAmAn Avel chhe.
lAThIthI bharatakumAr jain No 640) ek koyaDA sAthe nIche mujab suvAkyo lakhI
mokale chhe –
C
mandharTrthankar VdehamAn BrAje chhe.
arihantPtA ne GnavANI mAtAno jay ho. kAnGsvAmInI OgaN ACmI janmajayanT
V
chhIyAmAn thaE.
bhagavAnane goto
chAr akSharanun nAm chhe, te ek bhagavAn chhe;
pahelA ane chothA akSharamAn jangal chhe. trIjA ane chothA akSharamAn moTAI chhe. trIjo
chotho ne pahelo akShar temAn manuShya chhe. chothAne pahelA akSharamAn navanidhAn chhe.
– shodhI kADho e tIrthankaradevane. (koyaDo mokalanAr bharatakumAr jain lAThI)
shaileshakumAr dhIrajalAl jain nan 4pa2 lAThI : temaNe dharmano kakko tathA 1 thI 100
sudhInA AnkanI rachanA lakhI mokalI chhe. keTalAk ankonI vAkyarachanA ane bhAvanA banne
sundar chhe.
kheDabrahmAthI sa. nan. 49 lakhe chhe ke–
‘‘bAlavibhAganA sabhya thavAthI ame rAtre khAvAnun bandh karyun, sInemA jovAnun
paN chhoDI dIdhun, ane dharmamAn ghaNun jANavAnun maL‌yun. prashno ane javAbo vAnchavAthI amane
ghaNo Anand thAy chhe. amArA bIjA mitrone paN sabhya banAvavAnun man thAy chhe. amane
bheT maLatI chopaDI (darshanakathA bhagavAn RuShabhadev, bhagavAn mahAvIr vagere) vAnchIne
Anand thAy chhe. mane dharmanA chitrono shokh chhe; ame Atmadharma vAnchIe chhIe. ne
bhagavAnanI bhakti karIe chhIe. parIkShA hovAthI visheSh lakhI shakatA nathI. –जयजिनेन्द्र
mumbaIthI devajIbhAI ech. jain dhArmik kakko, 1 thI 20 sudhInA AnkanI rachanA
keTalAk doharA tathA AdhyAtmik chitro mokalyA chhe. chitro dvArA bhedagnAnanI bhAvanA raju
karI chhe ne ek bALak potAnA chaitanyasvabhAvanun dhyAn kare chhe–te dekhADyun chhe. kakko ane
AnkanI rachanA paN sundar chhe. temAnthI yogya lAgashe te pasand karIne upayog karIshun. thoDok
namUno–(rAg chopAI jevo)
kakkA kevaL gnAnasvarUp; khakhA kharo tun AtamarUp.
gagA tun gnAnano bhanDAr; ghaghA ghaTaghaTano jANanAr.
bhAIshrI dhIrajalAl jain–jeo sonagaDhamAn keTalok vakhat rahI gayA chhe ne hAl
ugAmeDImAn skulanA heDamAstar chhe, temaNe kAvyashailimAn ‘‘suprabhAt’’ lakhI mokalyun chhe,
79mA janmotsav prasange lakhAyel 79 panktinA A kAvyamAn umarALAmAn gurudevanA
janmotsav prasanganA suprabhAtanun tathA gurumahimAnun alankArik varNan chhe.
amadAvAdathI ajayakumArajI (nan.81) e dhArmik kakko temaj Ank lakhI mokalel

PDF/HTML Page 29 of 45
single page version

background image
: 26 : Atmadharma : aShAD : 2494 :
chhe. mumbaIthI rAjesh en. jain (nan.296) paN dhArmik kakko lakhI mokale chhe.
ashokakumAr maNilAl jain (nan.717 temaNe dhArmik kakko lakhI mokalel chhe, tenI rachanA
sundar bhAvavALI chhe.
bharatakumAr tathA dIpakakumAr vasantarAy jain (nan. 1340–1341) banne bhAIoe 1
thI 10 sudhInA AnkadvArA RuShabhadev prabhunI stuti (RuShabhadev bhagavAnanA
pustakamAnthI), tathA vistRut dhArmik kakko lakhI mokalyA chhe, temAn dohan sArUn karyun chhe.
uparAnt bAhubalI bhagavAnanun moTun chitra pensIlathI dorIne temaNe mokalyun chhe. nAnakaDA
hAthe chItarAyelA moTA bhagavAnane dekhIne Anand thayo. A chitrane kAraNe teo
uttamakakShAnA InAmamAn sthAn meLave chhe. sAthenA patramAn teo lakhe chhe ke– ‘‘AvI
pravRuttithI amane khAs utsAh male chhe, to har vekeshanamAn AvI rIte amArA
bAlamitrono TAIm AvI dharmapravRuttimAn rokAy evI yojanA karavA khAs AgrahabharI
vinati chhe. jethI amane dharma pratye protsAhan maLe ne ashubh bhAvathI nivRutta thavAy.’’
ankaleshvarathI sa. nan.1142 nayanAben jaine bhAvabhInA traN chitro mokalyAn chhe–jemAn
(1) kundakundaprabhu dhyAn dhare chhe, (2) videhamAn sImandharabhagavAn pAse jAy chhe ne (3)
ponnUr upar samayasAr lakhe chhe–e drashyo chhe. temane chitronA sundar bhAvo badal
uttamakakShAnA 1p lekhomAn sthAn maLe chhe.
nikhIlakumAr pratAparAy jain (nan. 961) kalakattA : temane kalakattA jevA dUr shaheramAn
gujarAtI bhAShAno ochho parichay chhatAn bhAngItUTI shailimAn dhArmik kakko ne Ank lakhI
mokalyA chhe. sAthe lakhe chhe ke– ‘‘bAlavibhAgamAn utsAhathI bhAg laun chhun; darshanakathA vagere
bheTapustako ghaNA rasapUrvak vAnchyA, ne khUb jANavAnun maL‌yun. mArA janmadivase mane pitAshrI
taraphathI bheTamAn maLelA rUA.11 hun bAlavibhAgane bheT mokalun chhun. ahIn rajAne divase hun
jinamandire darshan karavA jaun chhun; hammeshA moranIngaskul hovAthI ane amArA gharathI
jinamandir ghaNun dUr paDatun hovAthI roj jaI shakatA nathI, paN ghare bhagavAnanA phoTA chhe
tenA darshan tathA stuti karIe chhIe. bAlavibhAgathI amane bahu Anand Ave chhe.
mumbaIthI bharatakumAr chandulAl jain (nan.173p) temaNe sonagaDhanA sImandhar
bhagavAnanun majAnun chitra pensIlathI karI mokalyun chhe. AtmadharmamAn AvI gayelA 19
koyaDAnI sAthe dhArmik Ank ne bhAngyo–tUTyo kakko lakhI mokalel chhe.
borIvalIthI rAjuben jain (nan.1138) dhArmik kakko lakhI mokalyo chhe. tathA
hansAben jain (nan.113p) jeo kolejamAn abhyAs kare chhe, teo ‘bAlavibhAgathI mane
lAbh’ e viShayamAn lakhe chhe ke–
‘‘bAlavibhAg phakta nAnA bALako mATe nathI paN kolejIyano paN temAn bhAg
laI shake chhe–e jANIne mane khUb Anand thayo; kAraN ke phakta bALakomAn ja
dhArmikasanskAr

PDF/HTML Page 30 of 45
single page version

background image
: aShAD : 2494 : Atmadharma : 27 :
reDavAnA nathI paN te dvArA badhAne shuddha adhyAtmagnAn maLe –e hetu chhe.
bAlavibhAgadvArA judA judA gAmamAn ne deshamAn rahelA jinasantAnonI (–ApaNA
sAdharmI bhAI–benonI) oLakhAN thAy chhe, te uparAnt savAl–javAb dvArA anek na
samajAtA rahasyono ukel maLe chhe, tethI junI ane khoTI mAnyatAo dUr thAy chhe, ne
sAchA dharmano mahimA samajAy chhe. dev–guru–shAstra pratye param bhakti jAge chhe. tathA
bAlavibhAgamAn AvatI sArI sArI shikhAmaN (jevI ke hammeshAn bhagavAnanA darshan karavA,
rAtribhojan chhoDavun vagere) amArA jIvanamAn sArA sanskAr pADe chhe. A rIte nAnapaNathI
dharmanA sArA sanskAr reDAtA hovAthI AgaL jatAn khUb lAbhakArI thashe–e chokkas chhe.
A rIte bAl vibhAgathI amane mahAn lAbh chhe. tethI ja, ‘bAlavibhAg’ sharU thayA pachhI
Akhun ‘Atmadharma’ honshathI vAnchIe chhIe.’’
जयजिनेन्द्र
pArulaben vasantalAl jain nan.12pa1 –temaNe dhArmik kakko tathA 1 thI 100 sudhInA
Ank mokalyA chhe; rachanA bhAvavALI chhe. sAthe ek saras majAnun chitra mokalyun chhe. jemAn
ghanaghor kALA vAdaLane bhedIne sonerI kahAnasUrya UgI rahyo chhe te drashya chhe, chitrano
parichay ApatAn temaNe lakhyun chhe ke– ‘‘aho, kALA ghanaghor vAdaLArUpI sansAramAn, gnAn–
jyote jhaLahaLatA gurudevarUpI sonerI sUraj amane darshan de chhe. shun adbhut chhe A drashya!
oho, amArA dhanabhAgya ke AvA gnAnIpuruShanA amane darshan thayA.’’ (A chitrane
lIdhe uttamakakShAnA lekhomAn pArulaben sthAn meLave chhe.)
amadAvAdathI pravINakumAr sI. jain (nan. 44p) tathA vaDodarAthI mukesh amRutalAl jain
(
No.
176p) ane vAnkAnerathI satIshakumAr vRujalAl jain (nan.123) temaNe dareke
dhArmik kakko (adhUro) mokalyo chhe.
sudhIr ratilAl jain (No. 287) adhUro dhArmik kakko, Ank temaj gurudevanun chitra
mokalyun chhe. gurudev pravachan ApI rahyA chhe te bhAv chitramAn upasAvyA chhe.
madrAsathI sa. nan. 720 hasamukh je. jaine mahenatapUrvak chitra taiyAr karIne mokalyun chhe–temAn
e bhAv darshAvyA chhe ke pt.. ToDaramallajI jayapuramAn 200 varSha pahelAn adhyAtmachiThThI lakhI
rahyA chhe, ane te chiThThi maLatAn mulatAnanA sAdharmIo Anandit thAy chhe; te chiThThi upar
pU. gurudev sonagaDhamAn pravachan ApI rahyA chhe. uttam kakShAnA pandar nambaramAn teonun A
chitra paN sthAn meLave chhe.
kheDabrahmAthI guNavantalAl amRutalAl jain (No..29) mahAvIr bhagavAnanun
sundar chitra chItarIne mokalyun chhe.
(koI nAnakaDA sabhye bAhubalI bhagavAn ane kundakundAchAryadev e bannenA chitro
(AnkelA kAgaLamAn, pensIlathI dorelA) mokalyA chhe. chitramAn nAm–ThAm ke gAm kAI
lakhel nathI. je sabhye e chitro mokalyA hoy te potAnun nAm jaNAvashe to tene
pustakonI bheT mokalavAmAn Avashe.)

PDF/HTML Page 31 of 45
single page version

background image
: 28 : Atmadharma : aShAD : 2494 :
gnAnI kayA bhAve oLakhAy ?
(bandhabhAv vaDe gnAnI nathI oLakhAtA.
muktabhAv vaDe gnAnI oLakhAy chhe)
gnAnI kevA bhAvamAn sthit chhe ne agnAnI kevA bhAvamAn
sthit chhe, te bannene atyant bhinna oLakhavA tenun nAm
nipuNatA chhe. AvI nipuNatA vaDe agnAnane chhoDIne tame
gnAnIpaNun sevo, eTale ke rAganA akartA thaIne gnAnabhAvarUp
pariNamo–Avo upadesh chhe.
(kalashaTIkA–pravachan–kaLash 197–198)
jIv gnAnasvarUp hovA chhatAn, agnAnabhAve te bhAvakarmano kartA–bhoktA thAy chhe.
te kartA–bhoktApaNun AtmAno svabhAv nathI; tethI te maTADavA mATe vastusvarUpano
upadesh Apyo chhe. AchAryadev kahe chhe ke he nipuNapuruSho! tame bhedagnAnamAn pravIN thaIne
chaitanyatejamAn magna thAo ne rAgAdinA kartA–bhoktApaNAne chhoDo.
prakRitisvabhAvamAn eTale rAg–dveShamAn ja agnAnI magna chhe. ane gnAnI to
chaitanyasvabhAvamAn magna thayo thako te rAg–dveShathI virakta chhe. shuddhachaitanyamAn rAgAdinun
kartA–bhoktApaNun nathI, eTale shuddhachaitanyane anubhavanAr jIv rAgAdino kartA–bhoktA
thato nathI; ashuddhaAtmAne anubhavanAro mithyAdraShTi ja rAgAdino kartA–bhoktA thAy
chhe. Am jANIne mumukShujIv agnAnIpaNun chhoDe chhe ne gnAnIpaNAne seve chhe. kaI rIte
gnAnIpaNAne seve chhe? –ke shuddha chaitanyatejamAn magna thaIne samyaktvAdirUp pariName chhe, –
e rIte gnAnI thaIne rAgAdinA akartA thAy chhe.
ahA, chaitanyanA Anandano svAd chAkhe ene parabhAvanun kartA–bhoktApaNun rahe
nahi. agnAnI ekalA rAgAdi vikAranA svAdane ja anubhavato thako chaitanyanA

PDF/HTML Page 32 of 45
single page version

background image
: aShAD : 2494 : Atmadharma : 29 :
AnandasvAdane jANato nathI, eTale tene ja ashuddhabhAvathI parabhAvanun kartA–bhoktApaNun
chhe. mithyAdraShTinA pariNamanano Avo svabhAv chhe ke rAgAdimAn ekatvabuddhirUp pariName
chhe. gnAnI samyagdraShTino Avo svabhAv chhe ke te potAnA shuddhachaitanyano ja svAmI thaIne
pariName chhe, ashuddhabhAvomAn ekatvabuddhirUp pariNamatA nathI. AvA samyagdraShTine
siddhasamAn kahyA chhe. mithyAtva te sansAr chhe, mithyAtva maTatAn jIv potAne siddhasadrash
anubhave chhe.
shubharAg vakhate agnAnI rAgane ja anubhave chhe, paN gnAnapaNe potAne
anubhavato nathI; tethI te rAgano kartA–bhoktA ja chhe. gnAnI to rAg vakhatey potAne
rAgathI bhinna gnAnapaNe oLakhe chhe, eTale te rAganA kartA–bhoktA nathI. gnAnI
gnAnasvabhAvamAn nirat chhe ne rAgathI virat chhe. agnAnI rAgamAn nirat chhe ne gnAnathI
virat chhe. gnAnInA gnAnapariNamanamAn rAgAdinun kartRutva nathI. agnAnInA
agnAnapariNamanamAn ja rAgAdinun kartRutva chhe. ahIn to kahe chhe ke rAgAdinA kartRutvarUp
agnAnabhAv te ja sansAr chhe. ne rAganA kartRutvathI chhUTelo gnAnamayabhAv te muktasvarUp
chhe. siddhabhagavAn jem vikArane kartA nathI tem samyagdraShTi paN vikArane tanmayapaNe
karato nathI, tenAthI to te virakta ja chhe. upayogalakShaNarUp AtmA vikArane kem kare?
jeTalA rAgAdi bhAvo chhe te badhAy karma taraphanA bhAvo chhe, AtmAnA svabhAv
taraphanA te bhAvo nathI. AtmAnA svabhAv taraphanA bhAvo to gnAnamay chhe. Am banne
bhAvane bhinna jANatA thakA nipuN jIvo rAgAdinun kartRutva chhoDIne gnAnapaNe ja pariName
chhe, ne agnAnane chhoDe chhe. gnAnabhAv kAI vikArapaNe pariNamato nathI, tethI gnAnInA
gnAnabhAvamAn vikAranun kartRutva chhe ja nahi.
je potAmAn rAganun kartRutva ja anubhave chhe teNe shuddhaAtmAne dekhyo nathI. e ja
rIte sAmA gnAnIAtmAne je rAganA kartApaNe dekhe chhe teNe gnAnabhAve pariNamatA
gnAnIne oLakhyA nathI, gnAnIne te dekhato nathI, rAgane ja dekhe chhe, bhAI, tAre gnAnIne
oLakhavA hoy to sanyogathI ne rAgathI bhinna evA gnAnane dekh. gnAnI to
gnAnabhAvamAn varte chhe; rAgAdibhAvamAn gnAnI vartatA nathI. rAgAdi ashuddhabhAvo to
gnAnathI chhUTA paDyA chhe. tAre gnAnIne dekhavA hoy to rAganA akartRutvane dekh. rAganA
kartRutvane dekhatAn tane gnAnI nahi dekhAy; temAn to rAg ja dekhAshe.
samyagdraShTi kaho ke gnAnI kaho, te shun kare chhe ? ke kevaL jANe chhe eTale ke mAtra
gnAnarUpe ja pariName chhe, gnAn ja hun chhun em vede chhe, paN rAgAdi ashuddhabhAvone karatA ke
vedatA nathI. A rIte rAg vagaranun ekalun gnAn te muktasvarUp chhe, tethI ‘स हि मुक्त
एव’ te gnAnI mukta ja chhe. gnAnamAn bandhan kem hoy? bandhan to agnAnathI ne rAgathI
hoy; paN enAthI to gnAnI judA paDI gayA chhe.

PDF/HTML Page 33 of 45
single page version

background image
: 30 : Atmadharma : aShAD : 2494 :
rAg ane gnAnanI bhinnatAne je jANe te rAgano kartA–bhoktA na thAy, paN
shuddhasvabhAvarUp pariNamato thako gnAnano ja kartA thAy, gnAn sAthe Anandanun vedan chhe.
rAgAdine potAthI judA paN jANe ane vaLI teno kartA–bhoktA paN thAy–em banI
shake nahi. jeno kartA –bhoktA thAy tenAthI potAnI bhinnatA kem jANe? rAgano je
kartA–bhoktA thAy teNe rAgathI potAnI bhinnatA jANI nathI.
aho, ahIn to kahe chhe ke jevA nirvikAr siddhabhagavAn chhe tevo ja nirvikAr
samyagdraShTi chhe, samyagdraShTinun gnAn paN ashuddhatAnA kartA–bhoktA vagaranun chhe. juo, A
chothA guNasthAnanA dharmIne dashA! hajI to AtmA jaDanI sharIranI kriyA kare ne tenAthI
dharma thAy–e vAt to kyAn gaI? ahIn to kahe chhe ke sharIr ke tenI kriyA to AtmAmAn
chhe ja nahi, rAganI kriyA paN gnAnamAn nathI. gnAnakriyA te ja AtmAnI kriyA chhe. te
gnAnakriyArUpe pariNamato gnAnI siddhabhagavAnanI jem rAgAdino akartA chhe. A
akartApaNAnI apekShAe tene mukta ja kahyo chhe.
gnAnInun andaranun shuddhapariNaman rAgathI pAr chhe te shuddhatAne agnAnI dekhato nathI;
kemake potAnI pariNati rAgathI judI paDI nathI. gnAnInI pariNati rAgathI judI paDIne
shuddhachaitanyanA Anandane bhogavavAmAn magna thaI chhe. te shuddhapariNatinI apekShAe rAgAdi
parabhAvo chhe te paradravyanI sAmagrI chhe. te shuddha chaitanyavastunI sAmagrI nathI. enAthI
rahit shuddhachaitanyane anubhavato gnAnI ‘
सिद्धसमान सदा पद मेरो’ em anubhave chhe.
siddhabhagavAnamAn rAgano ansh paN nathI, ane A kahe ke hun rAgane karun ne
rAgathI mane dharma thashe,–to eNe potAne siddhasamAn na mAnyo. siddha bhagavAn rAg
vagaranA, ane A kahe ke hun rAgavaDe siddhapadane sAdhun–to eNe to siddhabhagavAn karatAn
viruddha potAnun svarUp mAnyun. bhAI, jem siddhabhagavAnamAn rAg nathI tem A AtmAnA
svarUpamAn paN rAg nathI, rAganun kartA–bhoktApaNun gnAnamAn nathI, –em anubhavamAn le
to tun siddhanA mArge chAlyo jA. bAkI rAg vaDe to siddhanA mArge javAtun nathI.
aho, dharmInA andaranA anubhavanI A alaukik vAt chhe.
keTalAk mANaso kahe chhe ke chothA guNasthAne samyagdraShTine atIndriyasukhanun vedan
na hoy; ahIn to AchAryadev kahe chhe ke chothA guNasthAnavALA samyagdraShTi mukta ja chhe–
siddha jevA ja chhe. siddhanI jem rAgAdibhAvothI chhUTA paDIne gnAnane anubhavatA thakA
atIndriy Anandane te anubhave chhe. rAg bAkI rahyo chhe tene gnAnanI sAthe nathI
bheLavatA, paN potAnA svarUpathI bhinnapaNe tene jANe chhe. AvA AtmAno anubhav te
mokShamArga chhe. AvA anubhav vagar mokShamArga thato nathI.

PDF/HTML Page 34 of 45
single page version

background image
: aShAD : 2494 : Atmadharma : 31 :
A vastusvabhAvanA niyamo chhe. AvA niyamane jANe nahi ne bIjI rIte
(eTale ke rAgathI) dharma karavA jAy to te jIv vastusvabhAvanA niyamano bhang kare chhe
eTale gunhegAr chhe, AtmAmAn to gnAn–Anand ne sukh bharyA chhe, paN kAI temAn rAg–
dveSh ke dukh nathI bharyA. tethI shuddhaAtmAnA anubhavamAn dharmIne Anandano ja bhogavaTo
aAtmadhamar kAratak mAsathI 26mun varSha sharU thashe
navA varShanun lavAjam rUA.4/– mokalo.
shrI di. jain svAdhyAy mandir TrasTa sonagaDh saurAShTra (phon nan.34)
o nairobInA sundarajIbhAI hemarAj tA. 2–6–68 nA roj mumbaI mukAme hArTapheIlathI
ekAek svargavAs pAmI gayA chhe. teo AphrikAthI deshamAn AvelA ne vInchhIyA
janmotsavamAn temaNe khUb umangathI bhAg lIdho hato. amane paradeshamAn rahenArane
Avo avasar pharI kyAre Ave! evI bhAvanAthI vaishAkh sud bIjane divase
gurudevane AhAradAnano paN khAs lAbh lIdho hato.
o jetapuranA shrI jayAlakShmIben (te dhIrajalAl bhAIchand desAInA dharmapatnI mumbaI
mukAme tA.6–6–68 nA roj svargavAs pAmyA chhe. temane pU. gurudev pratye ghaNo
bhaktibhAv hato, ne thoDA vakhat pahelAn jetapur gurudev padhAryA tyAre temaNe
utsAhathI lAbh lIdho hato.
– svargastha AtmAo dev–guru–dharmanA sharaNe Atmahit pAmo.

PDF/HTML Page 35 of 45
single page version

background image
: 32 : Atmadharma : aShAD : 2494 :
vaishAkh mAsanI InAmI yojanamAn uttam kakShAnA lekho ke chitro
mokalanAr 1p sabhyonAn nAm –
A badhA sabhyone dhanyavAd sAthe
InAm tarIke InDIpen–bolapenano seT
mokalI devAmAn Avyo chhe. tathA te sivAyanA
4p jeTalA sabhyonun paN lakhAN ke chitra
Avel, temane darekane paN dhanyavAd sAthe
InAmanA pustako posTathI mokalAI gayA chhe.
bandhuo, tame saue honshathI yojanAmAn
bhAg lIdho tethI ghaNun sArUn sArUn sAhitya paN
bhegun
thayun–jenun avalokan bAlavibhAgamAn ApIshun.
bAlavibhAganA bALakoe ja lakhelun sAhitya
bAlavibhAgamAn vAnchIne saune jarUr Anand
thashe. pharIne navIn yojanA raju thAy tyAre
AthI paN visheSh utsAhathI sau bhAg lejo.
जय जिनेन्द्र
gatAnkamAn Apel nAmo uparAnt
nIchenA sabhyo taraphathI paN lekh ke chitra
navA sabhyone A mAsamAn je
sabhyapatrak mokalyA temAn agAunI Tev mujab
bhUlathI 10 paisAnI TIkIT lagADel, (navA
chArja anusAr pandar paisA lagADavA joIe)
AthI te sabhyone noTapeIDano chArja bharavo
paDel hashe. –A mATe dilagIr chhIe. navA
sabhyonAn nAm AvatA anke pragaT karIshun.

PDF/HTML Page 36 of 45
single page version

background image
: aShAD : 2494 : Atmadharma : 33 :
vItarAg – vignAn
(pt.. daulatarAmajI rachit chha–DhALAmAn mangalAcharaN uparanun pravachan)
(vIr san.2492 poSh vad 10 ravivAr)
A puskatanun nAm ‘chha–DhALA’ chhe. AmAn judA judA chha prakAranA DhAL
(chhand–deshI) mAn chha prakaraN chhe. 1–chaupAI, 2 paddharI, 3–jogIrAsA. 4–rolA
chhand, pa–chAl ane 6–harigIt, e pramANe chha prakAranA DhALamAn chha prakaraNo chhe.
athavA mithyAtvAdi shatruothI AtmAnI rakShA karavAnA upAyanun AmAn
varNan chhe eTale mithyAtvAdithI rakShA karavA mATe A shAstra DhAL samAn chhe.
panDit shrI daulatarAmajIe potAnI shakti pramANe shAstrono nIchoD karIne
A chhaDhALAmAn gAgaramAn sAgaranI jem bharyo chhe, pUrvAchAryonA kathanaanusAr
shAstranA rahasyanI ghaNI vAt AmAn mukI chhe. svAmI kArtikeyAnuprekShAnI
sansAraanuprekShAmAn paN chAragatinAn dukhonun varNan A ja shailIthI Ave chhe,
tene anusarIne A chha DhALAmAn lakhyun hoy em lAge chhe. A chhahaDhALA
pAThashALAomAn pAThyapustak tarIke paN prasiddha chhe; ghaNA jaino te kanThastha paN
kare chhe. navanItabhAI jhaverInI mAngaNIthI tenA upar A pravachano sharU thAy
chhe. temAn pratham vItarAg–vignAnane namaskAr karIne mangalacharaN kare chhe–
(soraThA)
तीन भुवनमें सार वीतराग विज्ञानता।
शिवस्वरुप शिवकार नमुं त्रियोग सम्हारिके।।१।।
A soraThIyo rAg chhe; rANakadevInA soraThA saurAShTramAn prakhyAt chhe; temAn
gIranArane sambodhIne te kahe chhe ke ‘mA paD mArA vIr...chosalA koN chaDAvashe? ’ tem
A shlokamAn soraThA–rAg chhe, tenI gAvAnI khAs halak chhe. shAstrakAr A
mangaLashlokamAn arihant bhagavAnanA vItarAg–vignAnane namaskAr karatAn kahe chhe ke–
vItarAg–vignAnarUp kevaLagnAn te traN bhuvanamAn sAr chhe–uttam chhe, te shivasvarUp
eTale ke AnandasvarUp chhe, ane shivakAr eTale ke mokShanun karanAr chhe. AvA sArabhUt
vItarAg–vignAnane hun traNe yoganI sAvadhAnIpUrvak namaskAr karun chhun.

PDF/HTML Page 37 of 45
single page version

background image
: 34 : Atmadharma : aShAD : 2494 :
juo, mAngaLikamAn vItarAg–vignAnane yAd karyun chhe. chothA guNasthAne dharmIne
bhedagnAn thayun tyArathI anshe vItarAg–vignAn sharU thayun chhe, ne kevaLagnAn thatAn pUrNa
vItarAg–vignAn pragaTI gayun chhe. Avun vItarAgI–vignAn te ja mokShanun kAraN chhe, te ja
jagatamAn uttam ane mAngaLik chhe. rAg taraphanI sAvadhAnI chhoDIne ane AvA
vItarAg–vignAn pratye sAvadhAn thaIne, teno Adar karIne tene namaskAr karIe chhIe.
vItarAg–vignAnane namaskAr karyA temAn anantA arihant bhagavantone namaskAr AvI
jAy chhe, kemake badhAy arihant bhagavanto vItarAg–vignAnasvarUp chhe. koI arihantanun
nAm bhale na lIdhun paN ‘vItarAg–vignAn’ kahyun temAn badhAy arihanto AvI gayA;
badhAy panchaparameShThI bhagavanto paN vItarAg–vignAnarUp chhe, eTale vItarAg–vignAnane
namaskAr karatAn temAn badhAy panchaparameShThI bhagavanto AvI gayA.
pt.. shrI ToDaramallajIe paN mokShamArga–prakAshakanA mangalAcharaNamAn
vItarAgavignAnane namaskAr karyA chhe–
“mangalamay mangalakaraN vItarAgavignAn;
namun teh jethI thayA arahantAdi mahAn.”
mangalamay ane mangalakaranAr evun je vItarAgavignAn tene namaskAr karun chhun–ke
vItarAg–vignAn te traNe bhuvanamAn sArarUp chhe. adholok, madhyalok ke
Urdhvalok, narakamAn, manuShyalokamAn ke devalokamAn, traNe bhuvanamAn jIvone vItarAg–
vignAn ja sArarUp hitarUp chhe, sarvatra te ja uttam chhe, te ja prayojanarUp chhe. jem
‘समयसार’ eTale

PDF/HTML Page 38 of 45
single page version

background image
: aShAD : 2494 : Atmadharma : 35 :
sarva padArthomAn sArarUp evo shuddhAtmA, tene samayasAranA mangaLamAn namaskAr karyA chhe.
tem ahIn traN bhuvanamAn sAr evA vItarAg–vignAnane mangaLarUpe namaskAr karyA chhe.
aho, vItarAg vignAn te ja jagatamAn sAr chhe–te ja sArun chhe, e sivAy shubharAg ke
puNya te kAI sArarUp nathI, te uttam nathI; rAg–dveSh rahit evun kevaLagnAn ja uttam
ane sArarUp chhe. dharmAtmAne kevaLagnAn joIe chhe–eTale tene yAd karIne vandan kare chhe ne
tenI bhAvanA bhAve chhe.
shrImad rAjachandrajI paN chhellA kAvyamAn sarvagnapadane yAd karatAn kahe chhe ke–
Ichchhe chhe je jogIjan anant saukhyasvarUp;
mUL shuddha te Atmapad sayogI jinasvarUp.
sayogI jin kaho ke vItarAg–vignAnasvarUp arihantadev kaho, te shuddha Atmapad
Urdhva lokamAn sarvArtha siddhithI mAnDIne saudharmasvarga sudhI, madhyalokamAn asankhyAt
dvIp–samudromAn, ane adholokamAn nIche, –em traNe lokamAn AtmAne sArarUp hoy to
te vItarAgI vignAn chhe. ‘vItarAg’ kahetAn samyak chAritra Avyun, ne ‘vignAn’ kahetA
samyaggnAn ne samyagdarshan AvyA; A rIte vItarAg–vignAnamAn samyagdarshan–gnAn–
chAritra samAI jAy chhe. Avun vItarAgavignAn shivasvarUp chhe, AnandasvarUp chhe,
mangalarUp chhe; pUrNagnAn ne pUrNa AnandasvarUp evun kevaLagnAn te mahAn sArabhUt chhe. ne
sAdhakane je anshe vItarAgavignAn chhe te paN AnandarUp chhe, te pUrNAnandarUp mokShanun kAraN
chhe. juo, sharUAtathI ja vItarAg vignAnane mokShanA kAraN tarIke batAvyun; paN
shubharAg te mokShanun kAraN chhe–em na kahyun. A rIte mokShanA kAraNarUp evA vItarAgI
vignAnane ja sArarUp samajIne tene hun namaskAr karun chhun; ‘sAvadhAnIthI’ eTale ke te
taraphanA udyamapUrvak namaskAr karun chhun. rAgathI judo paDIne ane shuddhasvabhAvanI sanmukh
thaIne, AvI nishchay sAvadhAnIpaNe eTale nirmohIpaNe sarvagnane namaskAr karun chhun; ne
bahAramAn shubharAganA nimittarUp man–vachan–kAyAnI sAvadhAnI chhe.

PDF/HTML Page 39 of 45
single page version

background image
: 36 : Atmadharma : aShAD : 2494 :
AtmAnA bhAn ane anubhavapUrvak chhadmasthaney vItarAgavignAn hoy chhe; chothA
guNasthAnathI sharU karIne jeTalun samyaggnAn chhe te rAg vagaranun ja chhe. svasamvedan chhe te
vItarAg ja hoy chhe, rAgavALun hotun nathI, e vAt paramAtmaprakAshamAn vAramvAr
‘vItarAg svasamvedan’ em kahIne samajAvI chhe. sAdhakabhUmikAmAn rAg ho bhale paN tenun
je svasamvedanagnAn chhe te to vItarAg ja chhe. ahIn mukhyapaNe pUrNa vItarAg evA
kevaLagnAnanI vAt chhe. aho, jagatamAn je koI jIv potAnun hit karavA chAhato hoy
teNe pUrNa kevaLagnAn pad ja namavA yogya chhe, te ja AdaravA lAyak chhe, tene ja hitarUp
samajIne te pragaT karavA yogya chhe. sarvagnapadano achintya apAr mahimA jANIne mArun
antaravalaN te vItarAg vignAn taraph DhaLe chhe name chhe.
juo, A mAngaLikamAn bhagavAnanA guNane oLakhIne namaskAr thAy chhe.
vItarAg vignAnarUp kevaLagnAn te paryAy chhe, ne te pragaTavAnI AtmAmAn tAkAt chhe.
rAg vagar ek samayamAn traNakAL traNalokane jANe–evun jenun sAmarthya chhe te paryAy
AtmAmAnthI ja pragaTe chhe. Am shraddhAmAn laIne oLakhANapUrvak vItarAgavignAnane jeNe
namaskAr karyA tene potAnI paryAyamAn paN anshe evun vItarAg vignAn pragaTyun, te
apUrva mangaL chhe, te sArarUp chhe.
‘sAr’ eTale mAkhaN; jem chhAshane valovIne temAnthI sArarUp mAkhaN kADhe chhe,
tem traN lokanun mathan karI karIne santoe temAnthI sAr shun kADhyo? –to kahe chhe ke–
‘तीन भुवनमें सार वीतराग विज्ञानता।’ vItarAg vignAn te jagatamAn sArabhUt chhe.
e sivAy rAgathI dharma mAnavo te to pANIne valovavA jevun chhe, temAnthI kAI sAr
nIkaLe tem nathI. gnAnIoe jagatanA sarve tattvone jANIne tenun mathan karatAn temAnthI
shuddha chaitanyanA kevaLagnAnarUpI mAkhaN tAravyun. tene ja sArarUp jANyun. anrtadhyAnavaDe
chaitanyane valovIne munioe vItarAg vignAnarUp sAr kADhyo. bAkI bAhyadraShTi jIvo
to puNyarUpI chhAshamAn bharamAI gayA. teo shubharAgamAn ja santuShTa thaI gayA, paN
rAgathI pAr evA vItarAg vignAnane teoe jANyun nahi. vItarAg vignAnane sArarUp
oLakhIne tenun bahumAn karavun te mangaL chhe.
AtmAmAnthI rAg–dveSh TaLI gayA ne gnAnanI pUrI dashA pragaT thaI, tyAn bhUkh–
taras vagere 18 doSh rahit param Anandamay kevaLagnAn thayun; tevun kevaLagnAn potAmAn
pragaT karavA mATe tenI pratIt karIne vandan ane Adar karIe chhIe. A rIte
sarvagnadevanI shraddhA ane bahumAnapUrvak shAstranI sharUAt thAy chhe.

PDF/HTML Page 40 of 45
single page version

background image
: aShAD : 2494 : Atmadharma : 37 :
shaktinA chamakAr :
(47 shaktinA pravachanomAnthI)
AtmAnI shaktio badhI vItarAgasvarUp chhe, teno dharanAr vItarAg chhe ne tenI
sanmukh thatAn vItarAgatA thAy chhe. –A rIte dravya–guN–paryAyanI ekatAmAn vachche
kyAy rAg raheto nathI.
AtmA rAg vinA jIvI shake chhe, paN chetanA vinA jIvI shakato nathI. chaitanyaprAN
vaDe jIvatA AtmAne koI haNI shake nahi.
jem vidyamAn sImandharabhagavAnane ‘जीवन्तस्वामी’ kahevAy chhe, tem chaitanyashakti vaDe
jIvato AtmA te jIvanashaktino svAmI eTale jIvantasvAmI chhe.
lokomAn kahevAy chhe ke ‘shaktipramANe Apavun.’ AtmAmAn shakti to kevaLagnAnanI chhe,
te jo kevaLagnAn Ape to ja teNe shaktipramANe Apyun kahevAy; adhUrun Ape ke rAg
Ape to te shaktipramANe Apyun na kahevAy.
jem karoD rUpiyAnI mUDIvALo mANas jinamandir bandhAvavA mATe ek paiso
Ape to teNe shaktipramANe Apyun na kahevAy; karoD rUpiyAnI mUDIvALo
kariyAvaramAn so–baso rUA. Ape to te kAI shaktipramANe na kahevAy. tyAn ochhun
maLatAn apamAn lAge chhe! to he bhAI! tArA AtmAnI shaktimAn anant
sAmarthyavALI kevaLagnAnalakShmI chhe, temAnthI anantamA bhAganun gnAn ja tun tArI
paryAyamAn Ape chhe, to te shaktipramANe Apyun na kahevAy. –te to anantamA bhAganun
chhe; to temAn tane kem ochhun nathI lAgatun!! shaktinI sanmukh thaIne shakti jevI ja
pUrNa tAkAt paryAyamAn pragaT kare teNe shakti pramANe Apyun kahevAy.
paryAyamAn kArya na Ave teNe kAraNane svIkAryun nathI. kAraNanI sanmukh thaIne tene svIkAratAn ja
tevun kArya pragaTe chhe; te kArya dvArA ja kAraNano svIkAr thayo chhe. Am kAraN–kAryanI sandhi chhe.
chaitanyashaktino svIkAr chaitanyabhAv vaDe ja thAy chhe.
chaitanyashaktino svIkAr rAgabhAv vaDe thato nathI.
AtmAmAn sukh chhe em kyAre mAnyun kahevAy? ke sukhano anubhav pragaTe tyAre.
AtmAnI badhI shaktio AnandadAyak chhe, kemake Anand badhI shaktio sAthe vaNAyelo chhe.
shakti eTale paramAtmAnAn guNo!
aho! e guNanA mahimAnun shun kahevun? koI alaukik mAngaLikakALe AchAryadeve A
shaktio lakhI chhe. adbhut chaitanyarasane ghoLIghoLIne A shaktio kADhI chhe.
dariyAmAn DubakI mArIne ratno kADhe, tem chaitanya–dariyAmAn anubhavarUpI DubakI
mArIne A achintya ratno AchAryadeve jagat samakSha mukyAn chhe.