: ૬ : આત્મધર્મ : ચૈત્ર : ૨૪૯પ
ત્રિશલા ઘેર મહાવીર જન્મ્યા રે...... એ ચૈતર તેરસ અજવાળી......
ત્યાં બહુ દેવ–દેવી આવે રે........ચૈતર તેરસ અજવાળી........
પાંસઠ વર્ષ પહેલાં આ ભજન ગાતા. ત્રિશલાની કુંખે અવતરીને જગતના
પ્રાણીઓને ધર્મનો સન્દેશ આપ્યો. કુદરતનો અનાદિ નિયમ છે કે જ્યાં જગતના ઘણા જીવો
ધર્મની તૈયારીવાળા થાય ત્યાં તીર્થંકર જેવા મહાત્મા પણ પાકે. કાંઈ જગતના ઉદ્ધાર ખાતર
કોઈ પરમાત્મા નવો અવતાર ધારણ કરતા નથી, પણ પરમાત્મપદનો સાધક કોઈ વિશિષ્ટ
આત્મા ઉન્નતિક્રમમાં આગળ વધતો પોતે પરમાત્મા થાય છે, ને તેના નિમિત્તે અનેક જીવો
પણ ભવથી તરે છે.
અરે, ભગવાન જન્મે ત્યારે તો ઈન્દ્ર–ઈન્દ્રાણી આવીને અલૌકિક ભક્તિથી મોટો
મહોત્સવ કરે છે. એનાં પુણ્યની શી વાત! ઈન્દ્ર અને ઈન્દ્રાણી અભિષેક પછી માતાજીને
સોંપતા પ્રાર્થના કરે છે કે હે માતા!
પુત્ર તમારો ધણી અમારો.....તરણા તારણ જહાજ રે......
માતા જતન કરીને રાખજો....તમ પુત્ર અમ આધાર રે.....
અહો, માતા! આપનો પુત્ર તે જગતનો તારણહાર છે......હે માતા! તું એકલા
મહાવીરની માતા નહિ પણ અમારી–આખા જગતની માતા છો. હે રત્નકૂંખધારિણી માતા!
આપને પણ અમે નમસ્કાર કરીએ છીએ. ભગવાનની માતા પણ એકભવે મોક્ષ પામનારી
છે, ઈન્દ્ર–ઈન્દ્રાણી પણ એક ભવતારી છે, ત્યાંથી મનુષ્ય થઈને મોક્ષ જવાના છે. એવા ઈન્દ્ર
વગેરે પણ પરમ ભક્તિથી ભગવાનના જન્મનો મહોત્સવ કરે છે. એવા ભગવાનનો
જન્મદિવસ આજે છે.
પછી ભગવાને ૩૦ વર્ષની કુમાર અવસ્થામાં જ મુનિપણું પ્રગટ કર્યું, ચૈતન્યમાં
ઝૂલતી અપ્રમત્તદશા પ્રગટ કરી, ને ચાર જ્ઞાન પ્રગટ્યા.......પછી સ્વરૂપમાં લીન થઈ, શ્રેણી
ચડી, કેવળજ્ઞાન પ્રગટ કરી પરમાત્મા થયા, અરિહંત થયા....ને પછી સહજપણે, ઈચ્છા
વગર, જગતના ભવ્યજીવોના મહાન ભાગ્યે, ભગવાનની દિવ્યવાણી છૂટી....તે સાંભળીને
ઘણા જીવો ધર્મ પામ્યા....
ભગવાન મહાવીરે દિવ્યવાણીમાં શું કહ્યું? ‘अहिंसा परमो धर्म’ –અહિંસા એ પરમ
ધર્મ છે.....આ વીરનો ઉપદેશ છે. ચૈતન્યસ્વભાવ આત્મામાં રાગદ્વેષના ભાવો’ ઉત્પન્ન જ ન
થાય ને વીતરાગભાવ રહે–તે જ વીરની અહિંસા છે, ને તે જ ધર્મ છે–