PDF/HTML Page 1 of 48
single page version
PDF/HTML Page 2 of 48
single page version
mahAvIr bhagavAnanI muktino mangal mahotsav.....jagatane
vIranAthanA vItarAgamArgano sandesh ApanArun A mangalaparva
aDhIhajAr varShathI ekadhArUn ujavAtun rahyun chhe.
jhagajhagatun hatun......ane jagatane sandesh Apatun hatun ke he jIvo!
vIranAthe prakAshit karelA ratnatrayamArgane tame anusaro....je
ratnatrayavaDe vIranAthe siddhapad sAdhyun te ratnatrayanA dIvaDA tame
paN AtmAmAn pragaT karo.
dIvaDA pragaT karIne! anek vItarAgI santoe paN ratnatray–
dIvaDA karIkarIne e mokShamahotsav potAnA AtmAmAn ujavyo.
Aje akhanD kevaLagnAnadIvaDo bhale ApaNI pAse na hoy, paN
e ja mahAn dIvaDAmAnthI pragaTel shrutagnAnano dIvaDo,
samyagdarshanano dIvaDo–Ajey ApaNane mokShanI prasAdI Ape chhe
ne bhagavAnanA AnandanI prasAdI chakhADe chhe. –ApaNe jaIe e
vIramArge, ane ujavIe ratnatrayadIvaDAnA prakAshavaDe dIvALI.
PDF/HTML Page 3 of 48
single page version
svarUpane AThe pahor shuddha anubhave chhe, AnandanA dhAm
guNasamUhano jeNe vistAr karyo chhe, param prabhAvarUp paripUrNa
akhanD gnAn ane sukhanA nidhAnane dekhIne jeNe bIjI
(parabhAvanI) rIt chhoDI dIdhI chhe, –AvI avagADh draDh pratIti
jene thaI chhe tene amArI vandanA chhe, –em kavi dIpachandajI kahe chhe.
PDF/HTML Page 4 of 48
single page version
je gnAnamay bhAv nathI tene te gnAnamay mAne chhe, tethI tene AtmA ane anAtmAnun
bhedagnAn nathI.
e vAt gAthA 201–202 mAn kahe chhe–
te sarva Agamadhar bhale paN jANato nahi Atmane. 201.
nahi jANato jyAn Atmane ja, anAtma paN nahi jANato,
te kem hoy sudraShTi je jIv–ajIvane nahi jANato. 202.
PDF/HTML Page 5 of 48
single page version
potApaNe kem varte?
kArya nathI, gnAnInun gnAn rAgathI judun chhe mATe gnAnIne rAg nathI. agnAnI rAg vakhate
rAgathI judA gnAnane jANato nathI, rAgane ja potAnA svabhAv tarIke anubhave chhe,
eTale rAgathI judo koI AtmA tene dekhAto nathI. A rIte agnAnI ja rAgamAn
potApaNe varte chhe; tene AtmA ane anAtmAnun bhedagnAn nathI.
andar Avun bhedagnAn na kare, gnAnano anubhav na kare, to tene dharma thAy nahIn;
shAstrabhaNataranun kharUn phaL tene Ave nahi. gAthA 382 mAn kahe chhe ke–
karavA chAhe chhe. gnAnamAn rAganungrahaN karavA mAnge chhe–te jIvane shivabuddhi nathI, bhedagnAn
nathI, mokShamArga nathI.
anubhave chhe te agnAnI chhe, gnAnasvarUpe AtmAnI sattA chhe–teno tene nirNay nathI.
PDF/HTML Page 6 of 48
single page version
samyagdraShTi nathI.
gnAn–AnandarUp je nijasvabhAv te svarUp chhe, te gnAnAdi–bhAvo sAthe AtmAne
satpaNun chhe.
pararUp chhe, tenAthI AtmAnI sattA bhinna chhe. jo te sharIrAdithI tathA rAgAdithI bhinnatA
na mAne, ne tene AtmAmAn bheLave, to te jIve ‘pararUpathI asat’ evA AtmAne
jANyo nathI; eTale parathI judA svarUpe AtmAnI sattA kevI chhe te paN teNe jANyun nathI,
tethI te mithyAdraShTi chhe; tene AtmA ane anAtmAnun bhedagnAn nathI.
judo chhe.
vakhate ‘gnAnamAn rAganI nAsti’ jANavAnun bAkI rahI gayun–em nathI. jeNe rAganI
nAstine jANI nathI teNe gnAnanI astine paN nathI jANI.
jIv–ajIvanI bhinnatAnun bhAn na hoy te samyagdraShTi kevo? te to potAne rAgIpaNe
ja anubhavato thako mithyAdraShTi chhe.
PDF/HTML Page 7 of 48
single page version
guNaguNIbhedanA vichArarUp rAg) chhe te badhAyane bAd karatAn, tenA abhAvarUp shuddha
gnAnasattA chhe; paN jo rAganA koIpaN anshane rAgarUpe na jANatAn te rAganA anshane
gnAn sAthe meLave, ke te rAgaanshane gnAnanun sAdhan mAne, te rAgamAn shAnti mAne, –to te
jIve rAg vagaranA shuddhagnAnane jANyun ja nathI. –tene nathI to rAganun sAchun gnAn, ke nathI
jIvanA gnAnasvabhAvanun sAchun gnAn;–jIv–ajIvanA gnAn vagarano te mithyAdraShTi chhe.
nAnkh. 21 prakAranA udayabhAvono koI ansh gnAnamAn nathI. AvA gnAnane samyagdraShTi
anubhave chhe. Avun shuddhagnAn te nijapad chhe, ne bIjA badhAy par pad chhe em havenA
kaLashamAn kaheshe.
samvar–nirjarArUp nirmaLaparyAyamAn AtmA abhed chhe, tethI tenA AdhAre
ja AtmA kahyo. dravya ane paryAy abhinna chhe. nirmaLaparyAyarUp
upayog chhe te krodhathI bhinna chhe ne AtmasvabhAvathI abhinna chhe.
krodhamAn AtmA nathI ne AtmAmAn krodh nathI; upayogaparyAyamAn AtmA
chhe ne AtmAmAn te upayog chhe. upayog antarmukh thaIne AtmAne
abhedapaNe anubhave chhe, temAn AtmAnI prasiddhi chhe, paN temAn krodhAdinI
utpatti nathI. A rIte upayogane ane krodhAdine atyant bhinnapaNun chhe–
evun uttam bhedagnAn siddha thayun Avun bhedagnAn te samvar chhe, ne te
mokShano upAy chhe. tethI AchAryadeve samvar–adhikAranI sharUAtamAn te
bhedavignAnanI prashansA karIne tene abhinandyun chhe.
PDF/HTML Page 8 of 48
single page version
temane namaskAr ho.
visheShamAn eTalun samajavun ke tadbhavamokShagAmI jIvane andaranA bhAvavedamAn
dravyavedamAn to tene puruShaved ja hoy chhe. A banne prakAranA vedano abhAv thaIne
mokShadashA thAy chhe.
mATe dIvALI parva ujavAy chhe. dIvALI e mojashokhanun parva nathI paN ‘mokShanI
bhAvanAnun’ mahAn parva chhe. 249p varSha pahelAn bihAraprAntanA pAvApurInA
vakhate dIpakonI Avali (hAramALA) vaDe tyAn mokShano utsav ujavAyo. ‘dIp–
Avali’ eTale dIpAvali, teno apabhransh te dIvALI. dIvALI parva eTale
te dharmAtmAno bAlyakAL chhe; ane kevaLagnAn pragaTe te dharmanI prauDhadashA chhe. –A
PDF/HTML Page 9 of 48
single page version
PDF/HTML Page 10 of 48
single page version
PDF/HTML Page 11 of 48
single page version
PDF/HTML Page 12 of 48
single page version
AtmAno anubhav thAy chhe. Avo anubhav te mokShanun kAraN chhe.
nAnkh eTale ke tene AtmAthI judo karI nAnkh; rAg sAthe ekatA karanAro je
mithyAtvarUpI yoddho, tene bhedagnAnarUpI bAN vaDe mArI nAnkh ne upayogasvarUp
AtmAne jIvato kar, –shraddhAmAn le, anubhavamAn le.
Anandano bagIcho, temAn lIn thaIne gnAn shuddhaAtmAne anubhave chhe. –AvA
anubhavanun nAm samvar chhe; temAn rAgAdino abhAv chhe, karmano abhAv chhe.
pAr evun je chaitanyasvarUp temAn nishchal rahenArun dhArAvAhI gnAn, te ja Atma–
ArAmamAn keli karanArun chhe; temAn ja shAnti ne Anand chhe.
pariNati shuddhaAtmAne ja prApta kare chhe, rAgano ansh paN temAn nathI.
achchhinnadhArAe kevaLagnAnasamudramAn jaIne bhaLashe. –Avun dhArAvAhI bhedagnAn
pragaT karavun te apUrva chhe, te ja karavA jevun chhe. AvI bhedagnAnadhArA jIvane Anand
pamADanArI chhe.
PDF/HTML Page 13 of 48
single page version
Idan achchhinnadhArayA;
tAvat yAvat parAtchyutvA
gnAnan gnAne pratiShThatAm!
A bhedavignAnane achchhinnadhArAe
PDF/HTML Page 14 of 48
single page version
dukhI?
PDF/HTML Page 15 of 48
single page version
hoy.
PDF/HTML Page 16 of 48
single page version
bhAvI tyAre.
karI le.
nathI paN te jIvane mithyAtva thAy chhe.
PDF/HTML Page 17 of 48
single page version
mangAvo, ane pachhI juo ke ek varSha sudhI uttam dhArmik–
sanskAr vaDe tamArun ghar kevun shobhI UThe chhe!
PDF/HTML Page 18 of 48
single page version
विदियं संजमचरणं जिणणाणसंदेसियं तं पि।।५।।
shuddha chhe. sarvagnabhagavAne jevun tattvanun svarUp kahyun chhe tenA gnAn–shraddhAnapUrvak nishankatAdi
guNasahit je shuddha samyagdarshan pragaTe tenun nAm samyaktvanun AcharaN chhe. evA
samyaktvapUrvak sanyamanI ArAdhanA te chAritranun AcharaN chhe. AvA banne AcharaN te
ratnatrayanI shuddhInun kAraN chhe. Am jANIne shun karavun?–
परिहरि सम्मत्तमला जिणभणिया तिविहजोएण।।६।।
samyaktvanun AcharaN karavun. te doSho dUr thatAn nishankatA vagere ATh guN sahit
samyaktva–AcharaN pragaT thAy chhe. mokShamArganun A pahelun AcharaN chhe.
तत् चरति ज्ञानयुक्तं प्रथमं सम्यक्त्वचरणचारित्रम्।।८।।
samyaktva–AcharaN chAritra chhe. –A rIte mokShamArgamAn samyagdarshananI pradhAnatA chhe.
PDF/HTML Page 19 of 48
single page version
bhraShTa chhe evo agnAnI mUDh jIv vratAdi shubharAgarUp sanyamanun AcharaN kare to paN
nirvANane nathI pAmato. mithyAtvAdi mohano jene abhAv hoy evA jIvane ja traN
bhAvarUp ratnatrayanI shuddhatA hoy chhe, ane nijaguNane ArAdhato thako te alpakALamAn
karmano parihAr kare chhe. A rIte samyaktvanun AcharaN karanAr dhIrapuruSho sankhyAt–
asankhyAt guNI nirjarA karIne, sansAradukhono kShay kare chhe ne mokShapad pAme chhe. mATe
AvA samyagdarshananI ArAdhanA karavI te jinabhagavAnanA upadeshano sAr chhe.
vAt karI chhe te vAt shrI tAraNasvAmIe paN shrAvakAchAramAn lIdhI chhe; temaNe paN
vAramvAr samyagdarshananI pradhAnatA varNavI chhe.
Alamban nathI, vikalpa nathI. vAh! juo A samyagdarshanano mahimA! samyagdarshan thatAn
jagatanI sarvotkRuShTa nidhi prApta thaI. buddhimAnoe pratham upadesh samyaktvano karavo
joIe. samyagdarshan pahelAn vratAdi hoy nahIn. AtmArthI jIvoe potAnA hitane mATe
pahelAn AtmAnI oLakhANano prayatna karavo tathA teno upadesh sAmbhaLavo.
samyagdarshanavaDe shuddhAtmAne anubhavamAn laIne pachhI temAn ekAgra thatAn shrAvakadharma ke
munidharma hoy chhe; samyagdarshan vagar shrAvakadharma ke munidharma hoy nahIn. mATe
shuddhasamyaktvano mahimA vAramvAr ghUnTavA jevo chhe; samyaktva ja dharmanun mUL chhe. paN loko
samyaktvane bhUlIne rAganI kriyAmAn ne bahAramAn dharma mAnIne rokAI gayA chhe.
AchAryadev kahe chhe ke je gRuhastha nirdoSh samyaktvanun pAlan kare chhe te dhanya chhe.
• jinavachanamAn kahelA vastusvarUpamAn dharmIne kadI shankA thatI nathI, e nishankatA
DagatA nathI, tethI nirbhay chhe. (1)
PDF/HTML Page 20 of 48
single page version
• dharma ane dharmAtmAo pratye tene glAni nathI tethI te nirvichikitsa chhe. (3)
• dev guru–dharmamAn ke vastusvarUpamAn tene mUDhatA nathI tethI te amUDhadraShTivant chhe. (4)
• dharmAtmAnA doShane gauN karIne upagUhan kare chhe ne guNanI vRuddhi kare chhe tethI te
• potAnI shakti mujab dharmano mahimA pragaT karIne tenI prabhAvanA kare chhe. (8)