: poSh : 2496 : 11 :
Am vastumAn traNe lakShaN ek sAthe chhe–satpaNun, utpAd–vyay–dhruvapaNun ane
guN–paryAyavantapaNun. traNamAnthI koI paN prakAr dvArA vastune lakShamAn letAn traNe prakAranAn
lakShaN temAn AvI ja jAy chhe; evun ja vastusvarUp chhe. aho, alaukik vastu svarUp
sarvagnadeve jainashAsanamAn prasiddha karyun chhe.
utpAd–vyay–dhruvane dravyanun lakShaN kahyun; te lakShaNane be nayothI vibhakta karIne kahe
chhe ke dhruvapaNun to dravyArthikanayathI chhe, ne utpAd–vyay te paryAyArthikanayathI chhe. satne
utpAd–vyay vagaranun kahevun, tene ja vaLI utpAd–vyayavALun kahevun,–temAn shun virodh chhe?
nA; A badhun niravadya chhe, nirbAdh chhe, kemake dravya ane paryAyonun abhinnapaNun chhe, tethI
ek ja vastumAn be nayavaDe e banne prakAr sambhave chhe, temAn kAI virodh nathI. vastunA
sahavartI paryAyo eTale ke sahavartI ansho, eTale ke guNo, tenI apekShAe dravyane dhruvatA
chhe, anAdi anant sat evun dravya tene utpatti ke vinAsh nathI. ane kramavartI paryAyonI
apekShAe vastumAn utpAd–vyay chhe. utpAd–vyay ne dhruv te paryAyonAn (bhedonAn) chhe,
ane te badhA paryAyone dravyathI abhinnapaNun chhe, tethI dravya utpAd–vyay–dhruv lakShaNavALun
chhe.
dravya kadI paryAy vinAnun hotun nathI; paryAy kadI dravya vinAnI hotI nathI. dravya
ane paryAy banne ek astitvamAn ja rahelAn chhe, eTale vastupaNe temane abhed chhe. Avun
astitva te vastuno svabhAv chhe.
dravya kadI paryAy vagaranun hotun ja nathI evun satnun svarUp chhe, to pachhI
dravyanI paryAy bIjAne lIdhe thAy e vAt kyAn rahI? athavA nimitta na Ave to
paryAy na thAy e vAt kyAn rahI? dravya sat hoy te paryAy sahit ja hoy, paryAy
vagar dravya hoy nahIn. e ja rIte paryAy kadI dravya vagar hotI nathI. paryAy ‘dravya
vagar na hoy’–em kahyun paN paryAy ‘nimitta vagar na hoy’ em na kahyun. potAnI
paryAy mATe par sAme jovAnun na rahyun, parathI bhinna potAnA dravyane jovAnun rahyun.
aho, sarvagnadeve kahelun tattvagnAn apUrva bhedagnAn karAvIne, svasanmukhatA ane
vItarAgatA karAve chhe.