: ફાગણ: ૨૪૯૬ આત્મધર્મ : ૧ :
વાર્ષિક વીર સં. ૨૪૯૬
લવાજમ ફાગણ
ચાર રૂપિયા 1970 March
* વર્ષ ૨૭: અંક પ *
________________________________________________________________
અંતરીક્ષ પાર્શ્વનાથ (શિરપુર) ક્ષેત્રમાં પંચકલ્યાણક પ્રસંગે
નિરાલંબી આત્મભગવાનું વર્ણન
શિરપુર–મહારાષ્ટ્ર (અંતરીક્ષ–પાર્શ્વનાથ) પંચકલ્યાણક–પ્રતિષ્ઠામહોત્સવ
પ્રસંગે પૂ. શ્રી કાનજી સ્વામીના પ્રવચનોમાંથી. (સમયસાર ગા. ૭૨–૭૪ તથા
સંવર–અધિકારના પ્રારંભની ગાથાઓ ઉપર પ્રવચનો થયા તેનો સાર.)
(માહ વદ ૯ થી ફાગણ સુદ બીજ.)
આત્મા જ્ઞાનાનંદસ્વરૂપ છે; દેહથી કર્મથી ને રાગથી ભિન્ન એવો જે શુદ્ધઆત્મા તે
સમયસાર છે. દરેક આત્માનો આવો સ્વભાવ છે. પોતાના તે સ્વભાવને ભૂલીને જીવ
અજ્ઞાનભાવથી સંસારમાં રખડે છે ને દુઃખી થાય છે.
જીવને તે દુઃખ અને સંસાર કેમ મટે? એમ પૂછનાર જિજ્ઞાસુ જીવને આચાર્યદેવ
સમજાવે છે કે જ્ઞાનમાત્રથી જ બંધન અટકે છે. આત્માનો જ્ઞાનસ્વભાવ, અને રાગાદિ
પરભાવો–એ બંનેના અત્યંત ભેદજ્ઞાનરૂપ જે જ્ઞાન છે તે જ્ઞાન રાગાદિ વગરનું છે. એટલે
તે જ્ઞાનવડે જ સંસારનો નિરોધ થાય છે. એ વાત સમયસારની ૭૨ મી ગાથામાં
સમજાવે છે–
અશુચીપણું વિપરીતતા એ આસ્રવોનાં જાણીને,
વળી જાણીને દુઃખકારણો એથી નિવર્તન જીવ કરે. (૭૨)
જેમ મલિન એવી સેવાળથી સ્વચ્છ પાણી જુદું છે, તેમ મલિન એવા આસ્રવો તે
તો દુઃખરૂપ છે અને ચૈતન્યસ્વભાવથી વિપરીત છે; તેનાથી જુદું ચૈતન્યસ્વરૂપ