જાણનારા બીજા તારી નિંદા કરે તોપણ તું ક્ષમા રાખજે. અરિહંતો ક્ષમામાં શૂરવીર છે,
તેનો ભક્ત એવો તું પણ ક્ષમામાં શૂરવીર થા! ક્રોધ કરે તે વીર નથી, તે તો નિર્બળ છે.
ક્ષમા આત્માનો સ્વભાવ છે, તેનાથી આત્માની મહાનતા છે. મારા ચૈતન્યમાં જગતના
શબ્દોનો પ્રવેશ જ ક્્યાં છે? પછી શબ્દ કહેનાર પ્રત્યે હું ક્રોધ કેમ કરું? ક્રોધ કરનાર પોતે
પોતાને નુકશાન કરે છે, માટે હે જીવ! ક્રોધના પ્રસંગ ઉપસ્થિત થવાના પ્રસંગે તું તારા
ચૈતન્યના શાંત ક્ષમાજળવડે તે ક્રોધાગ્નિને બુઝાવી દેજે; ભેદજ્ઞાનની ભાવનાના બળે
ક્ષમારૂપી અમૃતનું આત્મામાં સીંચન કરજે.
ભાવ. વિશુદ્ધચિત્તથી એટલે કે સમ્યગ્દર્શનાદિ નિર્મળ પરિણામ સહિત થઈને તું ઉત્કૃષ્ટ
વૈરાગ્યની ભાવના કર. મુનિ થતી વખતે આખા જગતથી ઉદાસ થઈને સ્વરૂપમાં જ
રહેવાની કેવી ઉગ્ર ભાવના હતી! જાણે સ્વરૂપથી બહાર હવે કદી આવવું જ નથી. –
આવા ઉત્તમ વૈરાગ્યપ્રસંગની ભાવના ફરીફરી ભાવીને હે જીવ! તું તારા રત્નત્રયથી
નિર્મળતા કર; સમ્યક્ત્વાદિના પ્રયત્નકાળને યાદ કરીને આત્માની આરાધનાને દ્રઢ કર.
એવા વૈરાગ્યને તું સદાય નિરંતર ધ્યાનમાં રાખીને વારંવાર ભાવના ભાવજે.
વૈરાગ્યભાવનાને શિથિલ થવા દઈશ નહિ. જે આરાધના ઉપાડી તેને જીવનપર્યંત
નિર્વહન કરજે. આરાધક જીવને તીવ્ર રોગ વગેરે પ્રતિકૂલ પ્રસંગે વૈરાગ્યની ધારા વિશેષ
ઉપડે છે. પ્રતિકૂળતા આવે ત્યાં આર્તધ્યાન ન કરે પણ સ્વભાવ તરફ ઝૂકે ને તીવ્ર
વૈરાગ્યવડે રત્નત્રયની આરાધના પુષ્ટ કરે. મુનિની જેમ શ્રાવકને પણ આ ઉપદેશ લાગુ
પડે છે. હે જીવ! સમ્યગ્દર્શનની નિર્મળતા પ્રગટ કરી, સંસારને અસાર જાણી, અંતર્મુખ
થઈને સારભૂત એવા ચૈતન્યની ભાવના ભાવ, વૈરાગ્યના પ્રસંગને યાદ કરીને તેની
ભાવના ભાવ કે જેથી તારા રત્નત્રયની શુદ્ધતા થઈને કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થાય, સાર શું
અને અસાર શું એને ઓળખીને તું સારભૂત આત્માની ભાવના કર.