: ૮ : આત્મધર્મ કારતક: ૨૪૯૮:
સમ્યક્ ચૈતન્યપ્રભાતનો ઉદય જયવંત રહો.
અત્મલબ્ધન ઉત્તમ અવસર
(કારતક સુદ એકમ સુપ્રભાતનું મંગલપ્રવચન નિયમસાર કળશ ૧૨૯)
બેસતા વર્ષના સુપ્રભાતમાં મંગલરૂપે આત્મામાં પંચપરમેષ્ઠીપણું
બતાવતાં ગુરુદેવે કહ્યું કે સિદ્ધભગવંતો, અરિહંતભગવતો વગેરે
પરમેષ્ઠીપદ છે તે આત્મામાં જ છે; પંચપરમેષ્ઠીસ્વરૂપ આત્મા જ છે તેથી
આત્મા પોતે મંગળ છે. આવા આત્માના ધ્યાનથી અંદર અપૂર્વ શાંતિનું
વેદન થાય છે. ભગવાનપણું આત્મામાં વિદ્યમાન છે તે સત્ છે, તેથી તેને
ધ્યાવતા અંદર શાંતિનું વેદન થાય છે. આવા આત્મસ્વરૂપને લક્ષમાં લેતાં
સમ્યક્વાદિ સુપ્રભાત પ્રગટે છે ને તેના ફળમાં અનંત ચતુષ્ટયસ્વરૂપ
મહાન આનંદમય સુપ્રભાતમ પ્રગટે છે તે સાદિઅનંત રહે છે.
મંગલપ્રવચનમાં નિયમસાર કળશ ૧૨૯ વાંચતા ગુરુદેવે કહ્યું કે–આત્મા પોતે
ત્રિકાળપ્રકાશમાન ચૈતન્યસૂર્ય છે તે ત્રિકાળ મંગલ છે; તેની સન્મુખતા વડે
સમ્યગ્દર્શનાદિ ચૈતન્યપ્રભાત પ્રગટે છે તે આનંદરૂપ છે; અને કેવળજ્ઞાન–કેવળદર્શન–
અનંતસુખ ને અનંતવીર્ય ખીલી જાય છે તે મહાન મંગળ છે.
મંગળ પ્રભાત કહો કે સુખમય આત્માની લબ્ધિ કહો. તે કેમ પ્રગટે? આત્મામાં
ઉપયોગને જોડતાં કોઈ ભેદવિકલ્પ રહેતા નથી, આ જ સૌથી શ્રેષ્ઠ યોગ–ભક્તિ છે. આવી
સર્વોત્તમ યોગભક્તિવડે, એટલે કે અન્તર્મુખ ઉપયોગ વડે આત્મલબ્ધિરૂપ મુક્તિ થાય છે.
અહો, મંગળવર્ષામાં આત્મલબ્ધિની વાત આવી છે. આત્માની પ્રાપ્તિ થાય
અનુભૂતિ થાય એના જેવો બીજો કોઈ લાભ જગતમાં નથી. બાપુ! સંસારમાં તું
કષાયોના દાવાનળમાં જલી રહ્યો હતો, તેનાથી છૂટીને આ ચૈતન્યની અપૂર્વ શાંતિમાં
સ્વભાવથી ભરેલ વસ્તુ, તેની અનુભૂતિમાં ભેદનો અભાવ છે, ને અભેદચૈતન્યમાં પરમ
આનંદનું વેદન છે. અહા, ચૈતન્યવસ્તુ તો આનંદરૂપ જ હોય ને! વસ્તુ કાંઈ દુઃખરૂપ
હોય? આત્મા તો અતીન્દ્રિય આનંદનો મોટો પહાડ છે. આવા આત્માની પ્રાપ્તિમાં
આનંદનું વેદન છે, પણ તેમાં કોઈ ભેદ–વિકલ્પ નથી. આવી અભેદઅનુભૂતિ પ્રગટે તે જ
ચૈતન્યદીવડાથી શોભતી અપૂર્વ દીવાળી છે. (બાકીનો ભાગ આવતા અંકે)