કારતક: ૨૪૯૮ આત્મધર્મ : ૧૧ :
સમ્યગ્દ્રષ્ટિનાં આઠ અંગનું સુંદર વર્ણન
આખુંય ચૈતન્યતત્ત્વ જેમાં ઉલ્લસે છે એવા સમ્યકત્વનો અદ્ભુત મહિમા
અહા, ચૈતન્યમાં અનંત સ્વભાવો ભર્યા છે, તેનો મહિમા
અદ્ભુત છે. તેની સન્મુખ થઈને રાગરહિત નિર્વિકલ્પ પ્રતીત
કરતાં અતીન્દ્રિય આનંદના વેદન સહિત સમ્યગ્દર્શન થાય છે;
તેમાં અનંત ગુણોના નિર્મળ ભાવો સમાય છે, તે મોક્ષમાર્ગ છે.
આવા સમ્યક્ત્વની સાથે ધર્મીજીવને નિઃશંકતાદિ આઠ ગુણ
કેવા હોય છે તેનું આનંદકારી વર્ણન આપ અહીં વાંચશો. આ
વર્ણન પૂ. ગુરુદેવના છહઢાળા–પ્રવચનમાંથી લીધું છે. (સં.)
પરદ્રવ્યોથી ભિન્ન પોતાના શુદ્ધ એકત્વસ્વરૂપની રુચિ–પ્રતીત–શ્રદ્ધા તે
સમ્યગ્દર્શન છે. તેનો અદ્ભુત મહિમા છે. એવા સમ્યગ્દર્શનની સાથે શંકાદિ આઠ દોષોના
અભાવરૂપ નિઃશંકતા વગેરે આઠગુણ હોય છે, તેનું આ વર્ણન છે–
૧. જિનવચનમાં શંકા ન કરવી.
૨. ધર્મના ફળમાં સંસારસુખની વાંછા ન કરવી.
૩. મુનિનું મલિન શરીર વગેરે દેખીને ધર્મપ્રત્યે ધૃણા ન કરવી.
૪. તત્ત્વ અને કુતત્ત્વ, વીતરાગદેવ અને કુદેવ, વગેરેના સ્વરૂપની ઓળખાણ
કરવી, તેમાં મૂઢતા ન રાખવી.
૫. પોતાના ગુણ તથા અન્ય સાધર્મીના અવગુણને ઢાંકે, અને વીતરાગભાવરૂપ
આત્મધર્મની વૃદ્ધિ કરે, તેનું નામ ઉપગૃહન અથવા ઉપબૃંહણ અંગ છે.
૬. કામવાસના વગેરે કારણે પોતાનો કે પરનો આત્મા ધર્મથી ડગી જવાનો