PDF/HTML Page 1 of 49
single page version
PDF/HTML Page 2 of 49
single page version
vIr san. 2498 pra. vaishAkh (lavAjam : chAr rUpiyA) varSha 29 : adhik ank
PDF/HTML Page 3 of 49
single page version
vaishAkh sud bIj AvI rahI chhe...ne gurukahAnajanmanI mangal
13 varSha bAd pharIne 83mI janmajayantino mahotsav ujavavAnun saubhAgya
phattepurane maLe chhe. janmotsav uparAnt jinendra bhagavAnanI panchakalyANak
pratiShThAno mahotsav, temaj jainadharmanI prabhAvanAne lagatA anek
kAryakramo paN phattepuramAn tA. 2 thI 16 me sudhImAn thashe. bhAratanA hajAro
bhakto A AnandautsavamAn bhAg leshe.
gambhIr vItarAgI chaitanyatattva jeo atyant anugrahathI sadAy dekhADI
rahyA chhe. te gurunI sAchI sevA ne A gnAnI upAsanA to chaitanyatattvane
lakShagat karIne ja thaI shake. ane pachhI, evA lakShapUrvak je utsav thAy
te, mAtra janmano utsav nahi paN ‘chaitanyanI ArAdhanAno apUrva
utsav’ hoy–evA bhAvathI ujavAy chhe.–ApaNe paN vaishAkh sud bIje
evo ja mangal utsav ujavIshun.
PDF/HTML Page 4 of 49
single page version
divase vAnkAneranA jinamandiramo chAndInA mAnastambhanun sthApan pU.
benashrI–benanA suhaste (hansAben mugaTalAl jagajIvan taraphathI)
thayun. AtmAnA samyakbhAvamAn anant siddhabhagavantonI sthApanArUp
sundar mangaL gurudev sambhALAvyun. vAnkAner e samyaktvanI
sAdhanAbhUmi chhe. samyaktvanI A sAdhanAbhUmimAn samayasAr gAthA
144 dvArA gurudeve samyagdarshanane sAdhavAno aphar upAy samajAvyo.
shrIgurumukhe tenun shravaN karatAn potAnI svaparichit vastunA shravaN
jevo Anand thato hato. pravachanamAn gurudeve kahyun ke nayapakSha–pachhI te
game teno pakSha ho–paN te pakShanA vikalpovaDe samyagdarshan thatun nathI;
bahAranA koI pakShanI vAt to dUr raho, andar potAnA ek
AtmAnA be paDakhAmAnthI koI ek paDakhAnA pakShanA vikalpamAn je
aTake chhe te samyaktvane pAmato nathI eTale ke sAchA AtmAne te
dekhAto nathI. samasta nayonA pakShathI je pAr chhe, ne gnAnasvabhAvamAn
ja potAnA mati–shrutagnAnane vALIne shuddhaAtmAne je anubhave chhe te
ja sAchA AtmAne dekhe chhe ane te ja jIv samyagdarshanAdirUpe pariNAme
chhe. vAnkAneramAn vIranAthano janmotsav paN AnandathI ujavAyo hato;
e divase vAnkAneranA jinamandiramAn vIranAthaprabhunI pratiShThAne 19 mun
varSha beThun; gurudeve samyagdarshanAdi mokShamArganun svarUp samajAvIne
vIranAthanA mArgane prasiddha karyo. ahIn te pravachano dvArA vIramArgane
prApta karatAn mumukShune Anand thashe.
PDF/HTML Page 5 of 49
single page version
pakShamAn gnAn aTake to te gnAn vikalpathI chhUTun paDIne gnAnasvabhAv taraph DhaLe nahi ane ane
tene shuddhaAtmAno anubhav thAy nahi. jyAre gnAnasvabhAv taraph jhukIne gnAnapariNiti badhAn
vikalpothI chhUTI paDI te ja kShaNe ek akhanD AtmA shuddhapaNe anubhavamAn Avyo; te jIv
pakShAtikrAnt thayo. te ja ‘samayasAr’ chhe, ne samyagdarshan–samyaggnAn–Anand vagere paN te ja
ek chhe, bIjun koI nathI.
alaukik sandesh lAvyA chhe. jem mANasone vIkherI nAnkhavA sarakAr 144 mI kalam vApare chhe,
tem ahIn parabhAvothI AtmAnI bhinna karanArI A 144mI kalam chhe. AchAryadevanA
svAnubhavarUpI kalam vaDe lakhAyelI A 144 mI gAthA parabhAvothI bhinna ek shuddhAtmAno
anubhav karAve chhe.
temane shuddhaAtmAnA vedanarUp samyaktva thatun nathI. teo to pakShanA vikalpamAn ja aTakIne tene
vedI rahyA chhe. AtmA badhAthI judo ekalo gnAnasvabhAvI chhe te to vikalponA badhA pakShothI
pAr chhe. gnAn jyAre IndriyAtIt thaIne andar vaLyun tyAre badhA nayapakShanA vikalpothI chhUTun paDyun
eTale te pakShAntikrAnt thayun; koI sUkShma vikalpa paN te gnAnane potAnA kArya tarIke bhAsato nathI,
vikalpathI enI jAt ja judI chhe. Avun te gnAn vikalpAtIt thaIne, eTale ke chaitanyasvabhAvanI
sanmukh thaIne tarat ja mahA AnandarUp–shAnt–chaitanyarasapaNe AtmAne anubhave chhe; Avo
anubhav thayo te ja samyagdarshan ane samyaggnAn chhe. te IndriyAtIt chhe, vikalpAtIt chhe.
karatAn mArA gnAnanI jAt ja judI chhe,–A pramANe gnAnI pAsethI sAmbhaLIne lakShamAn lIdhun chhe,
tenI dhagash jAgI chhe, te jIv antaramAn pratham to potAnA gnAnasvabhAvano nirNay kare chhe.
gnAnano ja nirNay karyo tyAn gnAn badhAthI chhUTun paDI gayun, rAgano koI ansh tene gnAnapaNe
bhAsato nathI. Am gnAn ane rAgano nirNay
PDF/HTML Page 6 of 49
single page version
chhe ne nirvikalpa AtmAne anubhave chhe. AvA apUrva anubhavanI A vAt chhe. anubhavanI
AvI vAt sAmbhaLavAnun paN mahA bhAgyathI maLe chhe. AtmAmAn samyaktvano navo rang
chaDAvavAnI A vAt chhe. ekavAr AvA AtmAno rang chaDI jAy te jIv rAgathI chhUTo
paDIne gnAnasvabhAvano sAkShAt anubhav kare ja. vikalpothI atyant virakta thaIne
gnAnasvabhAvamAn tanmayapaNe pariNamyo te pote potAne paramAtmApaNe anubhave chhe; ne Avo
anubhav karanAr jIv alpakALamAn sAkShAt paramAtmadashArUp mokShane pAme chhe.
samajAvyun. bannenI jAt ja judI chhe. navatattvamAn AtmA kevo chhe tenun svarUp gnAn ja nakkI
kare chhe; rAg to judo rahI jAy chhe. rAgane potAnun kArya mAnIne tenA kartRutvamAn aTakelun
gnAn, chaitanyasvarUp AtmAno nirNay karI shakatun nathI. rAgano vikalpa kAI AtmAnI
sanmukh thaIne teno nirNay karato nathI, AtmAnI chaitanya jAtathI tenI jAt ja judI chhe.
chaitanyano nirNay gnAnavaDe ja thAy chhe. A anantakALamAn arpUrva evun pahelAnmmAn pahelun
samyagdarshan thAy–te vakhatanI jIvanI dashAnI vAt chhe. aho, samyagdarshan dharma kevo chhe? ne
temAn antaramAn anubhavanI kriyA kevI chhe? tenun alaukik svarUp ahIn vItarAgI santoe
samajAvyun chhe. AvA anubhavarUp thayelA AtmAne ja sAcho AtmA kahIe chhIe; te ja
samyagdarshanAdi chhe. je kAI chhe te A anubhavasvarUp ek AtmA ja chhe.
paramAtmAnI vANI sAkShAt sAmbhaLIne ahIn AvyA. teo bhagavAnanA ADatiyA tarIke
mahAvidehathI lAvIne bhagavAnanA A sandesh Ape chhe; jenAthI AtmAnun samyagdarshan
PDF/HTML Page 7 of 49
single page version
rAgavALo chhe ne chaitanyano svAd rAg vagarano mahA AnandarUp chhe, –banneno svAd judo chhe.
jeNe chaitanyano svAd kadI chAkhyo na hato evo jIv te svAd chAkhavA mATe pahelAnn potAnA
gnAnamAn kevA AtmAno nirNay kare chhe, ne pachhI tarat AtmAno kevo anubhav kare chhe, tenun
A varNan chhe. ahA, samyagdarshananI prAptinA kALe Akhuny dhyey badalAI gayun chhe,
gnAnasvabhAvane ja dhyey banAvatAn vikalpa vagaranA ekalA Anandano svAd Avyo chhe. vikalpa
vagarano Avo Anand jIve pahelAnn kadI chAkhyo na hato, te svAd samyagdarshan thatAn anubhavamAn
Avyo.
abhed thaI; vikalpo temAn na AvyA, kemake te vikalpo kAI chaitanyanI jAt nathI, vikalpo to
jaDanI jAt chhe. AvA chaitanyatattvamAn pravesh karavA mATe pratham gnAnI pAsethI shravaN karIne
potAnA gnAnamAn teno nirNay karavo joIe ke gnAnasvabhAvI tattva ja hun chhun. AvA nirNayanA
jore gnAnane svasanmukh karIne anubhav thAy chhe.
antaramAn vikalpathI jarAk Agho khasIne te jIv em nakkI kare chhe ke hun gnAnasvabhAv chhun;
gnAnathI anya koI bhAvo hun nathI. AvA draDh nirNayapUrvak gnAnane svasanmukh karatAn AtmAnA
samyaksvabhAvano anubhav thAy chhe; tyAn gnAnamAn koI nay–pakShanA vikalpa rahetA nathI.
IndriyAtIt gnAnavaDe AtmasvabhAvano nirNay thAy chhe.
PDF/HTML Page 8 of 49
single page version
deh paN jaD chhe–judo chhe; andaranA shubhAshubhabhAvo paN kharekhar hun nathI. ‘hun shuddha chhun’ ItyAdi
vikalparUp nayapakSha te paN mArun svarUp nathI; vikalpathI pAr anubhavamAn Avatun je
gnAnamAtra svarUp te ja hun chhun.–Am mumukShujIv nirNay kare chhe.
mumukShu mAne nahi. AmAn deshanAlabdhi paN AvI gaI; sAchA devagurue em sambhaLAvyun ke
‘AtmA to gnAnasvabhAv chhe, gnAnatattva vikalparUp nathI. Avun bhedagnAn karIne
gnAnasvabhAvane nakkI kar.’
pariNati gnAnasvabhAvamAn ja ghUsI jAy, ne gnAnasvabhAv sivAy bIjA koI parabhAvamAn tenI
pariNati aTake nahi. gnAn ane rAganI bhinnatAno nirNay karavAmAn rAganun Alamban nathI,
gnAnasvabhAvanun ja avalamban chhe. ahA, ekavAr andar chaitanyamAn UtarIne Avo nirNay to
kar ke gnAnasvabhAv ja hun chhun. tArA gnAnasvabhAvanI mahAnatA ane gambhIratA lakShamAn letAn ja
vikalpathI tun judo paDI jaIsh; ne tAro AtmA ja tane paramAtmArUpe dekhAshe. e ja
samyagdarshan chhe, te ja samayasAr chhe.
vikalpothI judo ek gnAnabhAv hun chhun. Am vikalpanA kALe vikalpathI bhinnatA nakkI karavI
te kAm gnAnanun chhe, ne te vikalpathI adhik chhe, judun chhe. Am andaranA vedanamAn gnAn ane
rAganI tadna bhinnatA dharmIne bhAse chhe.
nathI karatun, paN vishvathI bhinna gnAn–AnandasvarUp paramAtmA hun chhun–em te gnAn prasiddha kare
chhe. IndriyagnAnamAn ke vikalpamAn evI tAkAt nathI ke te AtmAne paramAtmAsvarUpe prasiddha kare
chhe. svatattvanI prasiddhimAn eTale ke Anandamay AtmAnA samyagdarshan–gnAn–anubhavamAn
rAganun ke Indriyanun avalamban nathI.
PDF/HTML Page 9 of 49
single page version
mATe gnAnanI buddhine par taraphathI pAchhI vALIne gnAnIsbhAvamAn lAvavAnI A vAt chhe. A
vidhithI jene samyagdarshan thayun te to bhagavAn thaI gayo. IndriyagnAn ke mananA vikalpo te kAI
AtmAne anubhavI shakatA nathI, mATe tenAthI tArI buddhine pAchhI vAL, ne tArA upayoganI
sarvashaktine akhanDapaNe AtmAsvabhAvanI maryAdAmAn lAvIne anubhav kar....A rIte gnAn
antaramAn vaLatAn tarat ja nirvikalpa vignAnaghan AtmA anubhavamAn Avashe. te ja samyagdarshan
ne samyaggnAn chhe; tene ja ‘samayasAr’ ane ‘pakShAtikrAnti’ kahIe chhIe.
pAke; tem chaitanyanA anubhavarUp samyakatvAdi AnandarUp ratno vikalpamAn ke IndrignAnamAn na
pAke, IndriyAtIt–vikalpAtIt svasanmukh gnAnamAn ja te pAke. (chAmpAnun draShTAnt)–
tem svanubhAv karanAro A chaitanya–chAmpo, parabhAvothI potAnun moDhun pheravI nAnkhe chhe, ek
vikalpanA anshaney te chaitanyabhAvamAn dekhI shakato nathI, vikalpone chaitanyathI judo ne judo ja
dekhe chhe ne tenAthI mukh pheravIne, gnAnane Atmasanmukh kare chhe. AvA ‘chAmpA’ kAI gheragher nathI
pAkatA, e to enI mAtAnI kunkhe ja pAke–enI mAtA paN kevI? ke chAmpAe jyAre moDhun
pheravI lIdhun te dekhIne te mAtA evI sharamAI gaI ke baLIne marI gaI. ATalI to jenI
vyavahAranI khAnadAnI.... evI mAtAnI kunkhe chAmpo pAke. tem chaitanyanA anubhavano kAmI jIv
bAhyavRuttinA ek anshane paN potAmAn sahI shake nahi; shubhavikalpanA anshanIye mIThAsh jene
rahI jAy te jIv chaitanyanA anubhavarUp chAmpAne janma ApI shake nahIn. bApu! vikalpanI kunkhe
chaitanyanA amRut na pAke! e to chidAnandAsvabhAvanI sanmukhatArUp atIndriyagnAnathI ja pAke.
PDF/HTML Page 10 of 49
single page version
sudhI to tun Avelo ja chho. paN have te shubhavikalpanA pakShamAn aTakIsh to tane AtmA hAth
nahi Ave. antaramAn DhaLatun je param shAntarasarUp gnAn, temAn vikalponI AkuLatA pAlave
nahi. gnAnanun vedan karatAn te AkuLatA TaLI jAy chhe, nirAkuL paramasukharUpe AtmA
anubhavAy chhe.
gnAnane IndriyathI bhinna karIne, vikalpothI judun karIne Atmasanmukh kar tyAre nijarasathI
pragaT thatun evun tArun param Atmatattva tane sAchA svarUpe dekhAshe ne sAkShAt anubhavamAn
Avashe. A ja samyagdarshan ne samyaggnAn chhe. A samyagdarshan ne samyagdarshan te AtmA ja chhe.
te koI nayapakSha vaDe khanDit thato nathI, vikalpo temAn praveshI shakatA nathI. AvA
samyakbhAvarUpe pariNamelo AtmA AkhA jagat upar tarato chhe; koI parabhAvothI ke
sanyogathI tenun gnAn dabAtun nathI, paN chhUTun ne chhUTun gnAnapaNe ja rahe chhe, tethI te tarato chhe.
ahA, A anubhavadashAnI jagatane khabar nathI. parvat upar vIjaLI paDI ne be kaTakA thayA, te
pharI sandhAy nahi, tem svasanmukhagnAnarUp vIjaLIvaDe gnAn ane rAganI bhinnatA thaIne be
kaTakA thayA, te have kadI ek thAy nahi. vikalpothI gnAn judun pariNamyun te kadI vikalpa sAthe
ek thaIne pariName nahi, judun ne judun rahe. gnAnInun gnAn to sadAy vikalpathI judun ja chhe.
AvA gnAnasvarUp AtmAno anubhav sAtamI narakanA pratikULasanyogo vachche paN jIv karI
shake chhe. –gnAnanI dashAne antaramAn AnandanA dariyAmAn vALI dIdhI, tyAn sanyog sanyogamAn
paDyAn rahyA; sAtamI narakanA sanyog vachche paN gnAnane jyAn andar vALyun ke tatkAL mahA
Anandano anubhav thAy chhe. Anand to potAmAn bharyo chhe, temAn upayog vALe eTalI ja vAr
chhe. bApu! tArA A chaitanyasarovar sivAy sAchI shAntinA jaL tane bIje kyAy nahIn maLe.
rAganA vikalpo to jhAnjhavAnAn jaL jevAn chhe, tenA vaDe tArI tRuShA nahIn chhIpe, emAn tane shAnti
nahIn maLe.
tAre potAne chhe, e kAI sambhaLAvanAr tane karAvI dye tem nathI. paN hajI sAmbhaLavA jeTalI
ne lakShamAn levA jeTalIye dhIraj jene na hoy te andar anubhavano prayog kyAre
PDF/HTML Page 11 of 49
single page version
thayo tyAn AtmA pote ja potAnI chaitanyashaktinA nijarasathI pragaT thAy chhe, potAnI
shaktithI ja te samyaktvAdirUpe tathA AnandarUpe pariNamI jAy chhe. aho! chaitanyadariyo andarathI
pote ja paryAy ullase chhe, temAn bahAranun koI kAraN nathI, koI vikalpo tyAn rahetAn nathI.
apUrva nidhAn pAse devalokanAn nidhAn atyant tUchchha chhe. Indra vagere pote samakitI chhe, ane
potAne pragaTelI te chaitanyaRuddhinun varNan bhagavAn pAse ke santo pAse sAmbhaLatAn Anandit
thAy chhe ke vAh! mArA AvA apUrva nidhAn men mArAmAn dekhI lIdhA chhe; ne te ja santo
sambhaLAve chhe.
bhagavAnanA koI apUrva mArga chhe. bhagavAnano mArga eTale tArA AtmAnA svabhAvano A
apUrva mArga chhe. atyAr sudhI A mArga bhUlIne ten bIjI rIte mArga mAnI lIdho hato, emAn
kyAy tArA bhavanA ArA na AvyA. have ekavAr A mArgamAn Av. tane tAro AtmA
evo dekhAshe ke AkhA jagatathI atyant chhUTo hun chhun. chaitanyarasano Akho samudra AtmAmAn
ullase chhe, ne pote potAnA AtmarasathI ja nayapakShone oLangIne nirvikalpabhAvane pahonchI
vaLe chhe. gnAn antarmukh thayun tyAn AtmA jhaDapathI–tunrat ja potAnA mahA AnandasvarUpe pragaTe
chhe, paramAtmasvarUpe pote prasiddha thAy chhe. jagatano sauthI Unchun evun mahAn param Atmatattva hun
chhun–em dharmI anubhave chhe. gnAnarasathI ullasato A bhagavAn svAnubhavamAn pragaTyo–tene
samyagdarshan kaho, gnAn kaho, Anand kaho, paramAtmA kaho; anantaguNano nirmaL ras temAn ek
sAthe ullase chhe. AvA AtmAne nibhRutapuruSho–AtmalIn AtmAnA rasIlA jIvo anubhave
chhe. aho! A anubhUti adabhut chhe! vikalpavaDe enA mahimAno pAr Ave tem nathI.
evA nirvikalpavedanavaDe chaitanyanA amRut pIdhAn; AtmA jevo
PDF/HTML Page 12 of 49
single page version
anubhav mArag mokShakA, anubhav mokShasvarUp.
PDF/HTML Page 13 of 49
single page version
unnattikramamAn AgaL vadhatAn vadhatAn trIjA pUrvabhavamAn munidashAmAn 16 bhAvanApUrvak
tIrthankaraprakRiti bandhANI; ne chhellA bhave A bharatakShetranA antim tIrthankarapaNe avataryA; Indroe
janmakalyANano moTo utsav karyo. teno Aje divas chhe. bhagavAnanA AtmAne samyagdarshan
tem ja avadhignAn to janmathI ja hatAn. pachhI trIsavarShanI vaye kumAr avasthAmAn prabhune
jAtismaraNagnAn thayun; pUrvabhavomAn AtmA kyAn hato te dekhyun, ne vairAgya ghaNo vadhI gayo;
tethI dIkShA laIne muni thayA. muni thaIne AtmAnA gnAn–dhyAnapUrvak sADAbAr varSha sudhI
vichAratAn–vichAratAn kevaLagnAn pragaT karyun, ne arihantaparamAtmA thayA. AtmAnA AnandamAn
jhulatAn–jhulatAn bhagavAn kevaLagnAn pAmyA hatA. kevaLagnAn thayA pachhI te vIranAth bhagavAne
divyadhvani dvArA AtmAno kevo svabhAv batAvyo tenun A varNan chhe.
nayanA badhA vikalpothI te chhUTo paDI jAy chhe, ne nirvikalpapaNe vignAn–ghanasvabhAvamAn
pahonchI jAy chhe.
svabhAvathI ja gnAn–Anandamay chhe, potAnA gnAn–AnandavaDe te svayamev shobhe chhe. AvA
chaitanyatattvane shobhA mATe koI vikalpanA AbhUShaNanI jarUr nathI. vikalpalakShaNavaDe
bhagavAn AtmA lakShit thato nathI; vikalpathI bhinna thayelun je gnAn,
PDF/HTML Page 14 of 49
single page version
AvA AtmAne lakShamAn levo te bhagavAn mahAvIrano sandesh chhe. AvI AtmavidyA te
hindustAnanA gharanI vidyA chhe. AvI adhyAtmavidyA e ja bhAratanI mUL vidyA chhe.
Avyo. dharmIne anubhUtimAn vikalpa na hovA chhatAn pote svayam potAne AnandarUpe vedAy chhe.
vikalpanun taraNun khasI jatAn oho! Anandano moTo pahAD dekhANo! vAh re vAh! men mArA
chaitanyabhagavAnane, mArA AnandanA dariyAne mArAmAn dekhI lIdho; vikalpa vagar mAro AtmA
mane svayam AsvAdamAn Ave chhe. AtmAnA Anandano svAd levA mATe vachche vikalpanI jarUr
paDe evo AtmA nathI; vikalpa vagarano mAro chaitanyaras mane svayam svAdamAn AvI rahyo chhe.–
AvI AtmAanubhUti thaI te vIrano mArga chhe. pote vIranA mArge chAlyo jAy chhe.
gnAnabhAvarUp pariNamyo chhe te vikalpane karato nathI, vikalpathI chhUTo ne chhUTo gnAnabhAvarUp
ja rahe chhe. samyaktvAdi gnAnabhAvarUp rahevun ne vikalpanA kartA paN thavun–e be vAt ek
sAthe banI nahi. je gnAtA chhe te vikalpano kartA nathI, ane je vikalpano kartA chhe te gnAtA
nathI. gnAnamAn vikalpa nathI, vikalpamAn gnAn nathI. Am vikalpa ane gnAnanI bhinnatA
karIne gnAnarUp pariNamavun te vIrano mArga chhe. vIrano mArga pAchho na phare evo chhe.
mahAvIr paramAtmAnun A kaheN chhe ke he jIv! tArA chaitanyamAn vikalpano pravesh nathI.
AvA chaitanyasvabhAvane nakkI karIne gnAnamAn le, tyAn vikalpa tUTIne tane AnandanA
nAthano bheTo thashe. Avo vIrano mArga chhe :–
pratham pahelAnn mastak mukI....vaLatAn levun harinun nAm jo...ne.
PDF/HTML Page 15 of 49
single page version
jAy evo A mArga nathI. vikalpanA kartRutvamAn jeo aTakyA chhe teo to kAyar chhe, evA
kAyar jIvo vIranA vItarAgamArgane pAmI shakatA nathI.
ne vikalpano ras nIkaLI gayo.–Anun nAm bhedagnAn. bhedagnAnaparyAyasahitano e bhagavAn
pote pavitra purANapuruSh chhe. tene paramAtmAnA kaheN svIkAr lIdhA chhe, paramAtmAe je kahyun te
teNe potAmAn anubhavI lIdhun chhe, ne have alpakALamAn te mokShalakShmIne varashe. mokShane letAn tenI
pariNati pAchhI nahi phare....vIranAthanA apratihatamArge te mokShane varashe
thAy chhe, te paryAyano kartA AtmA pote chhe. Avun vastusvarUp jANyA vagar AtmAno
anubhav thAy nahIn. ekAnt dhurav ke ekAnt kShaNikavastu mAne to tene AtmAno anubhav
karavAno avasar raheto nathI. temaj Ishvar A AtmAne kare em mAnanArane paN
‘potAno AtmA ja paramAtmA chhe’ evI oLakhANano avakAsh raheto nathI. ahIn to
AtmAnun jevun svarUp chhe tevun svarUp gnAnamAn nakkI karIne teno jeNe anubhav karyo chhe te
jIv kevo chhe? tenun A varNan chhe. bahAranAn kAm to dUr raho, andaranA ek srUkShma
vikalpanun kAm paN tenA gnAnamAn nathI; gnAn andaramAn vaLIne vignAnarasarUp thaI gayun chhe.
bhedagnAnarUpI antarmukhI mArgadvArA hun mArA chaitanyarasanA samudramAn vaLyo chhun; mArI gnAnanI
dhArA gnAnarasarUpe ja pariName chhe. mArA gnAnarasanA mahApravAhamAn vikalpono ek ansh
paN nathI. Am gnAn ane vikalpone ek ansh paN nathI. Am gnAn ane vikalpa vachche
kartA–karmapaNun chhUTI gayun chhe. have gnAn potAnA rasamAn ja magna rahetun thakun vikalponA
mArgathI te dUrathI ja pAchhun vaLI
PDF/HTML Page 16 of 49
single page version
gnAnanA rasIlA jIvoe chaitanyano Avo mArga joyo chhe. vIranAthe Avo mArga batAvyo chhe.
vIranAthanA mArganAn A madhurAn vaheN chhe.
svAd Ave chhe. paranI sanmukh thaIne parane jANatAn kAI sukhanun vedan thatun nathI. AtmA ja
pote evo sArabhUt chhe ke jene jANatAn sukh thAy chhe. AvA AtmAne lakShamAn letAn vikalponI
jAL tUTI jAy chhe. gnAnane gnAnarasamAn Avavun e to sahaj chhe, vikalpano bojo temAn nathI.
AvA gnAnarasamAn AvatAn he jIv! tane Anand Avashe. jem pANIne DhAL maLatAn te
sahajapaNe jhaDapathI temAn vaLI jAy chhe, tem AtmAnI chaitanyapariNatine bhedagnAnarUpI DhAL
maLyo tyAn vikalpanA vanamAn aTakavAnun maTI gayun ne sahajapaNe antaramAn vaLIne potAnA
Anand–samudramAn te magna thaI. aho, A to samyagdraShTie potAmAn joyelAn mArga chhe...te
antaramAn gambhIr mArgamAn javun tene sugam thaI gayun chhe.
gambhIr chaitanyasvarUpamAn UtaratAn potAnA chaitanyarasano mahAsamudra prApta thAy chhe. aho!
chaitanyarasanA rasikajano! AvA tamArA shAntarasanA samudrane dekho. ene dekhatAn vikalponAn
mojAn TharI jashe. chaitanyano ras lAge tene vikalpano ras rahe nahi, vikalpa sAthe gnAnanAn
mInDhaL te bAndhe nahi. jem satI potAnA svAmI sivAy bIjAnun mInDhaL bAndhe nahIn, tem
sAdhakadharmAtmA chaitanyarasanI param prItithI kahe chhe ke–
PDF/HTML Page 17 of 49
single page version
paramashAnt, tene rAganA AkuLaras sAthe meL khAy nahi. mAro chaitanyaras, temAn vikalponI
bhaThThI nathI. have mArun gnAn vikalpa taraph khenchAtun nathI, gnAn to gnAnasvarUpamAn ja khenchAIne,
pote potAmAn magna thAy chhe. AvA gnAnanA anubhavamAn vikalpano AdhAr nathI. gnAn pote
ja potAnA AdhAre gnAnarUpe pariNamatun thakun, potAne vikalpathI bhinna gnAnarUpe anubhave chhe.
jeNe Avo anubhav karyo te jIv mahAvIranA mArgamAn Avyo.
vedavApaNun gnAnInA gnAnamAn rahyun nathI. gnAnInun gnAn to vikalpathI pAr shAntarasarUp thayun chhe.
Avun gnAn te bhagavAne kahelA bAre angano sAr chhe. ahA, chaitanyanA AnandanA ras ame
chAkhyA, jagatanA viShayarasamAn have amArI pariNati jAy nahi. chaitanyanA Anandaras pAse
jagatanA badhAy ras tUchchha chhe. duniyA to gAnDI chhe, duniyA shun bolashe? nindA karashe ke prashansA
karashe? te jovA gnAnI rokAtA nathI. duniyA pAsethI sarTIphikeT (pramANapatra) levun nathI.
amArA anubhav–gnAnavaDe amArA AtmAnun pramANapatra maLI gayun chhe; potAnA AtmAmAnthI
shAntinun vedan AvI gayun chhe tyAn bIjAne pUchhavApaNun rahetun nathI. ame have bhagavAnanA
mArgamAn bhaLyA chhIe...vIrabhagavAne kahelo mArga AtmAmAn dekhI lIdho chhe...ne te mArge
alpakALamAn pUrNa AtmAne sAdhIne ame paN paramAtmA thaIshun.
PDF/HTML Page 18 of 49
single page version
PDF/HTML Page 19 of 49
single page version
Is jagamen dukh jo main bhugate, so tum jAno rAI;
ab main araj karUn prabhu tumase kar samAdhi uramAnhI,
antasamay men yah var mAngUn, so dIjai jag–rAI.
bhav–bhavamen tan puruSh–tano dhar, nArI hU tan lIno,
bhav–bhavamen main bhayo napunsak, Atamagun nahin chIno.
bhav–bhavamen tirayanch yoni dhar, pAyo dukh atibhArI,
bhav–bhavamen sAdharmI janako, sang milyo hitakArI.
etI vastu milI bhav–bhavamen, ‘samyak’ gun nahin pAyo,
nA samAdhi–yut maran kiyo main, tAtain jag bharamAyo.
PDF/HTML Page 20 of 49
single page version
jo nij–parako gnAn hoy to, maran samay dukh kAI,
deh vinAshI, main nij–bhAsI, jyoti–sarUp sadAI.
kar mithyA saradhAn hiye bich, Atam nAhin pichhAnyo.
yon kalesh hiy dhAr maran kari, chAron gati bharamAyo,
samyagdarshan–gnAn–charan ye, hirademen nahin lAyo.
ye mujh maran samay dukhadAtA, In har, sAtA kIjai,
jo samAdhiyut maran hoy mujh, aru mithyA gad chhIjai.
ati durgandha apAvan sA yah mUrakh prIti baDhAvai,
deh vinAsI, jiy avinAsI, nitya–sarUp kahAvai.