kAratak 2499 ‘‘Atmadharma’’ 23
sarvagnadevanA shAsanamAn
jIv – ajIv badhI vastunI svatantratAno DhanDhero
(sva– paranun bhedagnAn, athavA jIv–ajIvanun bhedagnAn te jainadharmano mUL
pAyo chhe. koI paN mumukShue dharmasAdhanA mATe parathI judo hun kevo chhun, ne mArun sAchun
kArya shun chhe – te samajavun joIe. jyAn sudhI parathI potAnI atyant bhinnatAne na
samaje, ane paranI kriyAmAn mArun jarAy kartRutva nathI –em na samaje, tyAn sudhI jIvane
svasanmukh thaIne svAnubhavano prasang AvI shake nahi.
ahIn, vastusvarUpano siddhAnt kaho ke jainadharmano siddhAnt kaho te samayasAramAn
alaukik rIte samajAvyo chhe. jagatamAn kriyA – karma ane kartA e traNe sadAy abhinna
ja hoy chhe, – ek ja vastumAn hoy chhe, bhinna bhinna vastumAn hotAn nathI – e
mahAsiddhAnt samajAvIne sva–paranun bhedagnAn karAvyun chhe. te Ap samayasAr gAthA 8p–
86 nA A pravachanamAn vAnchasho.)
pratham to, vastusvarUpano A mahAn siddhAnt chhe ke –
pariNaman thavun te kriyA;
pariNAm thayA te karma;
pariNAmI vastu te kartA;
– AvA kriyA–karma – kartA traNe bhinna nathI paN ek vasturUp ja chhe. A rIte
abhinnapaNun hovAthI tene bIjI bhinnavastuo sAthe kaI paN sambandh nathI. vastunI
AvI svatantratAno DhanDhero AchAryabhagavAne ahIn prasiddha karyo chhe. A mahAniyam
jagatanA badhA padArthone lAgu paDe chhe.
(1) pratham to jagatamAn je koI kriyAo chhe te badhIye pariNAmasvarUp chhe,
eTale pariNAmathI te judI nathI, pote pariNAmarUp ja chhe. jemake jANavArUp je kriyA
jIvamAn thaI te kriyA gnAnapariNAmasvarUp ja chhe, gnAnapariNAmathI judI koI jANavAnI
kriyA nathI; eTale je jANavAnI kriyA chhe te gnAnapariNAm ja chhe.
(2) have je pariNAm chhe te paN pariNAmI vastuthI judAn nathI, pariNAm ane
pariNAmI abhinna vastu chhe. jemake gnAnapariNAm chhe te AtmAthI abhinna chhe;
AtmAthI judA gnAnapariNAm nathI.
ahIn ek gnAnaguNanI kriyAnI vAt karI, tem AtmAnA anantaguNonA
pariNAmamAn paN AtmAthI abhinnapaNun ane parathI bhinnapaNun samajavun. anantA