kAratak 2499 ‘‘Atmadharma’’ 2p
mATe A mahA siddhAnt chhe ke darek padArtha bIjAnA kartA – karma – kriyAthI judo
chhe; darek padArtha potAnI paryAyathI – potAnI kriyAthI abhinna chhe; eTale padArthanA
pariNAmanI kriyAno kartA abhinnapaNe te padArtha pote ja chhe, paN bIjo koI bhinna
padArtha teno kartA nathI. koI padArtha bIjA padArthanI kriyArUp thaI shake nahi, eTale tene
karI shake nahi.
AtmA potAnI gnAnaparyAyarUp pariName chhe. te gnAnakriyAno kartA AtmA chhe;
IndriyAdi koI padArtho tenA kartA nathI; teo to gnAnakriyAthI bahAr chhe, judA chhe.
tem agnAnI potAn agnAnamay rAgAdi bhAvone tanmayapaNe kare chhe, paN te
jaDakarmane karato nathI. AtmA potAnA agnAbhAvane paN kare ne jaDakarmane paN kare –
em mAne te jaD–chetanane ek mAnanAr mithyAdraShTi chhe.
A svaparanI bhinnatAnI vAt karI; te bhinnatA samajIne je svasanmukh thayo
chhe te gnAnIne potAnA antaramAn je nirmaL gnAn–AnandAdi pariNAmo pragaTyA teno
te kartA chhe; paN te gnAnAdi pariNAmothI judAn evA rAgAdinun kartApaNun tenA
gnAnamAnnathI.
mithyAdraShTine potAnA agnAnamay krodhAdi bhAvonI sAthe tanmayapaNun chhe eTale
tenI sAthe kartAkarmapaNun tene chhe; paN jaD sAthe tene kartAkarmapaNun nathI, tenAthI to
bhinnapaNun chhe.
gnAnIne potAnA gnAnamay bhAvo sAthe tanmayapaNun chhe, tenI sAthe kartAkarmapaNun
chhe; paN rAg sAthe ke jaD sAthe te dharmIne kartAkarmapaNun nathI. tenAthI to bhinnapaNun chhe.
koIpaN kriyAvAn padArthathI tenI kriyA kadI judI hotI nathI paN abhinna ja
hoy chhe – AvI – vastusthiti sadA jayavant chhe, tene koI pheravI shake nahi; eTale
koI paN padArtha potAthI judI kriyAne karI shake nahi. AtmA jaDanI, sharIranI,
bolavAnI vagere koI kriyAne karI shake nahi, ne AtmAnI kriyAne bIjo koI karI shake
nahi. jaDanI badhI kriyAo jaD sAthe tanmay, teno kartA jaD; ane sadoSh ke
nirdoShapariNAmarUp AtmAnI badhI kriyAo AtmA sAthe tanmay, teno kartA AtmA.
Am vastusthitithI ja jaD–chetananI kriyAnun atyant bhinnapaNun prakAshe chhe. svaparanI
bhinnatA vastusvarUpathI ja chhe.
je padArtha je kriyArUpe pariName tenI sAthe ja te tanmay hoy, tenAthI judo na
ja hoy. AtmA jem gnAnakriyA kare chhe tethI te gnAn sAthe tanmay chhe, tenAthI judo
nathI – tem jo AtmA jaDakarma vagerenI kriyAne paN kare to te jaD sAthe paN tanmay
thaI jAy, jaDathI judo rahI na shake. – te to sarvagnanA matathI viruddha thayun eTale
mithyAtva thayun. te mithyAdraShTijIv potAne chetan ane jaD evA anek dravya rUpe mAne