Ashtprabhrut-Hindi (English transliteration). Gatha: 71-72 (Moksha Pahud).

< Previous Page   Next Page >


Page 317 of 394
PDF/HTML Page 341 of 418

 

mokShapAhuD][317

jeN rAgo pare davve sansArassa hi kAraNan.
teNAvi joiNo Nichchan kujjA appe samAyaNan.. 71..
yen rAga pare dravye sansArasya hi kAraNam.
tenApi yogI nityan kuryAt Atmani svabhAvanAm.. 71..

artha
––jis kAraN se paradravyamen rAg hai vah sansAr hI kA kAraN hai, us kAraN hI
se yogIshvar muni nitya AtmA hI men bhAvanA karate hain.

bhAvArtha––koI aisI shankA karate hain ki –––paradravya men rAg karane se kyA hote hai?
paradravya hai vah par hai hI, apane rAg jis kAl huA us kAl hai, pIchhe miT jAtA hai,
usako upadesh diyA hai ki––paradravya se rAg karane par paradravya apane sAth lagatA hai, yah
prasiddha hai, aur apane rAg kA sanskAr dRuDh hotA hai tab paralok tak bhI chalA jAtA hai yah
to yukti siddha hai aur jinAgam men rAg se karma kA bandh kahA hai, isakA uday anya janma kA
kAraN hai, isaprakAr paradravya men rAg se sansAr hotA hai, isaliye yogIshvar muni paradravya se
rAg chhoDakar AtmA men nirantar bhAvanA rakhate hain.. 71..

Age kahate hain ki aise samabhAv se chAritra hotA hai––––
NindAe ya pasansAe dukkhe ya suhaesu ya.
sattuNan chev bandhUNan chArittan samabhAvado.. 72..
nindAyAn cha prashansAyAn dukhe cha sukheShu cha.
shatrUNAn chaiv bandhUnAn chAritran samabhAvata.. 72..
artha––nindA–prashansA men, dukh–sukhamen or shatru–bandhu–mitramen samabhAv jo
samatApariNAm, rAg–dveSh se rahitapanA, aise bhAv se chAritra hotA hai.

bhAvArtha––chAritrakA svarUp yah kahA hai ki jo AtmAkA svabhAv hai vah karmake
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
paradravya pratye rAg to sansArakAraN chhe khare;
tethI shramaN nitye karo nijabhAvanA svAtmA viShe. 71.

nindA–prashansAne viShe, dukho tathA saukhyo viShe,
shatru tathA mitro viShe samatAthI chArit hoy chhe. 72.