jAnakar puNya tathA pAp in dono.nkA parihAr karatA hai, tyAg karatA hai vah chAritra hai, jo nirvikalpa hai arthAt pravR^ittirUpakriyAke vikalpo.nse rahit hai vah chAritra ghAtikarmase rahit aise sarvaj~nadevane kahA hai.
bhAvArthaH–––chAritra nishchay–vyavahArake bhedase do bhedarUp hai, mahAvrat–samiti–gupti ke bhedase kahA hai vah vyavahAr hai. isame.n pravR^ittirUp kriyA shubhakarmarUp ba.ndh karatI hai aur in kriyAo.n me.n jitane a.nsh nivR^itti hai [arthAt usIsamay svAshrayarUp A.nshik nishchay vItarAg bhAv hai] usakA phal ba.ndh nahI.n hai, usakA phal karma kI ekadesh nirjarA hai. sab karmo.nse rahit apane AtmasvarUpame.n lIn honA vah nishchayachAritra hai, isakA phal karmakA nAsh hI hai, yah puNya– pApake parihArarUp nirvikalpa hai. pApakA to tyAg munike hai hI aur puNya kA tyAg isaprakAr hai––– shubhakriyA kA phal puNyakarmakA ba.ndh hai usakI vA.nChA nahI.n hai, ba.ndhake nAsh kA upAy nirvikalpa nishchayachAritra kA pradhAn udyam hai. isaprakAr yahA.N nirvikalpa arthAt puNya–pApase rahit aisA nishchayachArritra kahA hai. chaudahave.n guNasthAnake a.ntasamayame.n pUrNa chAritra hotA hai, usase lagatA hI mokSha hotA hai aisA siddhA.nt hai.. 42.. Age kahate hai.n ki isaprakAr ratnatrayasahit hokar tap sa.nyam samitiko pAlate hue shuddhAtmAkA dhyAn karane vAlA muni nirvANako prApta karatA haiH–––
so pAvai paramapaya.n jhAya.nto appaya.n suddha.n.. 43..
saH prApnoti paramapada.n dhyAyan AtmAna.n shuddham.. 43..
arthaH––jo muni ratnatrayasa.nyukta hotA huA sa.nyamI banakar apanI shaktike anusAr tap karatA hai vah shuddha AtmAkA dhyAn karatA huA paramapad nivArNako prApta karatA hai. bhAvArthaH––jo muni sa.nyamI pA.Nch mahAvrat, pA.Nch samiti, tIn gupti yah terah prakArakA chAritra vahI pravR^ittirUp vyavahArachAritra sa.nyam hai, usako a.ngIkAr karake aur pUrvokta prakAr nishchayachAritra yukta hokar apanI shaktike anusAr upavAs, ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
298] [aShTapAhuD