bahinashrIke vachanAmR^it
nishchayanayake viShayabhUt jo akhaNDa j~nAyak kahA hai vahI yah ‘apariNAmI’ nijAtmA .
pramAN-apekShAse Atmadravya mAtra apariNAmI hI nahI.n hai, apariNAmI tathA pariNAmI hai . parantu apariNAmI tattva par draShTi denese pariNAm gauN ho jAte hai.n; pariNAm kahI.n chale nahI.n jAte . pariNAm kahA.N chale jAya.N ? pariNaman to paryAyasvabhAvake kAraN hotA hI rahatA hai, siddhame.n bhI pariNati to hotI hai .
parantu apariNAmI tattva par — j~nAyak par — draShTi hI samyak draShTi hai . isaliye ‘yah merI j~nAnakI paryAy’ ‘yah merI dravyakI paryAy’ is prakAr paryAyame.n kisaliye rukatA hai ? niShkriy tattva par — tal par — draShTi sthApit kar na !
pariNAm to hote hI rahe.nge . parantu, yah merI amuk guNaparyAy huI, yah mere aise pariNAm hue — aisA jor kisaliye detA hai ? paryAyame.n — palaTate a.nshame.n — dravyakA paripUrNa nitya sAmarthya tho.DA hI AtA hai ? us paripUrNa nitya sAmarthyakA avalamban kar na !