56
mumukShu- gRuhasthAshramamen gir jAy, samyagdarshanamen-se mithyAdarshanI ho jAy, ho sakatA hai?
samAdhAna- koI ho jAtA hai. koI palaT jAy, puruShArtha manda ho jAy to puna mithyAdarshan ho jAya. parantu jise puruShArtha ekadam tIvra ho, use palaTatA nahIn.
mumukShu- rAjachandrajIne kahA hai ki ek bAr yadi samyagdarshan huA to vah giratA nahIn.
samAdhAna- hAn, bahubhAg nahIn giratA. giratA nahIn hai usakA artha kyA?
mumukShu- use pandrah bhavamen jAnA hI paDe.
samAdhAna- ekabAr jise samyagdarshan hotA hai, vah pandrah bhavamen avashya mokSha jAtA hai. vah giratA nahIn hai, usake liye. aur usase jyAdA bAr gir jAy to ardha pudagal parAvartan kAlamen to avashya mokShamen jAtA hai. ek bAr jise samyagdarshan hotA hai vaha. isaliye vah to ardha pudagal parAvartana. aur jo nahIn giratA hai, vah pandrah bhavamen jAtA hai. aur jo gir jAtA hai ardha pudgalaparAvartanen, phirase use pragaT hotA hai.
mumukShu- pandrah bhav karanA hI paDe, aisA hai? do-tIn bhavamen...
samAdhAna- nahIn, karanA hI paDe aisA nahIn. use jyAdA-se jyAdA pandrah bhav hote hain. aur usase puruShArtha adhik chal jAy to tIn bhavamen jAy, koI ek bhavamen jAya.
mumukShu- ek bhavamen jA sakatA hai?
samAdhAna- hAn, jA sakatA hai, jA sakatA hai. yah panchamakAl hai, isaliye yahAn kevalagnAn abhI nahIn hai. isaliye ek bhav devakA karake, phir manuShyakA bhav hokar phir mokShamen jAya. aur yahAn jab mahAvIr bhagavAnake samayakA chaturtha kAl thA, us vakta to usI bhavamen bhI hotA thA. lekin abhI yah aisA duShamakAl hai. svayam puruShArtha utanA utpanna nahIn kar sakatA hai.
mumukShu- duShamakAlamen dharmadhyAn yA shukladhyAn nahIn ho sakatA.
samAdhAna- nahIn, dharmadhyAn ho sakatA hai, shukladhyAn nahIn hotA.
mumukShu- nahIn hotA?
samAdhAna- shukladhyAn nahIn hotA. dharmadhyAn hotA hai. samyagdarshan ho, munidashA ho, parantu kevalagnAn nahIn hotA. abhI shukladhyAn nahIn hai.
mumukShu- shukladhyAn kevalagnAnIko hI hotA hai?
samAdhAna- hAn, jise kevalagnAn pragaT ho...
mumukShu- muniko nahIn hotA?