... apane kShetramen rahakar pUrNa lokAlokako jAnanevAlA, ek samayamen utanA sAmarthya rakhatA hai. vaisA usakA gnAn koI achintya hai.
mumukShu- ek or gnAnakI bhI apAr mahimA gAyI jAtI hai aur ek or dRuShTike viShayabhUt tattva, usakI bhI apAr mahimA (gAyI jAtI hai).
samAdhAna- dRuShTikA viShayabhUt jo dravya hai, us dravyamen ananta sAmarthya bharA hai.
mumukShu- dRuShTi, vedAnta kahatA hai aise tattvakI aur gnAn, jainadarshan kahatA hai aise tattvakA?
samAdhAna- dRuShTi evan gnAn donon sAthamen hote hain. ekAnta dRuShTi... yah vedAnta kahate hain aisA ekAnta to hai nahIn. isaliye anekAnta (svarUp hai) ata vedAnta nahIn hai. parantu jaisI yathArtha vastu hai vaisI hI dRuShTi aur jaisI vastu hai vaisA gnAn, usakA nAm samyak mArga hai. samyak ekAnta aur samyak ... vedAntakI dRuShTise ekAnta grahaN kare, usake sAth gnAn hotA hI nahIn hai. dRuShTi aur gnAnakA sumel hai. ekAnta shUnya yA ekAnta kUTastha, vah sab to ekAnta ho jAtA hai.
dRuShTi svayamko grahaN kare. gnAn sAthamen hai vah dRuShTi hI alag hai. vedAnta kahatA hai aisI dRuShTi nahIn hai. ... dRuShTikA kArya alag hai. yah to samyak dRuShTi hai. vah alag jAtakA kArya karatI hai. .. viShay kahate hain, bAkI to dRuShTi evan gnAnakA sumel honese usakA sab samyak kArya hai.
mumukShu- paryAyake viShay parase gurudev kis prakAr dravyadRuShTi par le jAnA chAhate hain?
samAdhAna- dravya par dRuShTi kara. jo paryAy hai usakI kartAbuddhi tU chhoD de. paradravyake sAth jo terI kartAbuddhi hai, vah kartAbuddhi chhoD, aisA gurudevako kahanA hai. jo paryAy pariNamanevAlI hai vah pariNamatI hai. tU kartAbuddhi chhoDa. paradravyakA kar sakatA hUn, dUsaremen pheraphAr kar sakatA hUn aur dUsarekA svAmI banakar usakA pheraphAr karanA chAhe, usakI svAmItvatabuddhi aur kartAbuddhi toDakar tU tere dravya par dRuShTi kar, tU terA jo dravya hai us par dRuShTi kara.
jo paryAyen pariNamatI hain, usakA tU kartA nahIn hai, aisA kahanA chAhate hain. kartAbuddhi chhuDAte hain. parantu kramabaddha hai vah puruShArthapUrvak kramabaddha hotA hai. kramabaddhako puruShArthake sAth sambandha hotA hai. jo paryAy pariNamanevAlI ho vah pariNamatI hai, parantu jo svakI or svayam puruShArtha karatA hai, svabhAv or puruShArtha karatA hai, us puruShArthake sAth kramabaddha juDA hai. parantu jo svarUpakI prApti hotI hai, svabhAvakI, kevalagnAnakI prApti hotI hai usamen puruShArtha sAthamen juDA hai. puruShArtha binAkA akelA kramabaddha nahIn hotA.
svayam dravya par dRuShTi kare. tU kartAbuddhi chhoDa. to vah gnAtA ho jAya. phir usakI