૨૧૬ ઉસે ઉછાલા આતા હૈ, વહ અલગ પ્રકારકા આતા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- કિતના વિચિત્ર લગે. અન્દર ઉસી ભાવ-સે ભેદજ્ઞાન કરતા હૈ.
સમાધાનઃ- અન્દર ઉસી ભાવ-સે ભેદજ્ઞાન હૈ ઔર ઉસ ભાવમેં ઉછાલા ઐસા હૈ કિ માનોં ગુરુદેવને હી સબ કર દિયા, ઐસા બોલે. ઔર ઐસી ભાવના ઉસે હોતી હૈ. જૂઠ નહીં બોલતે હૈં, ભાવ આતા હૈ. ઉસકે સાથ ભેદજ્ઞાન હૈ ઔર ઉછાલા ઐસા આતા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- દોનોં એકસાથ હૈ.
સમાધાનઃ- દોનોં એકસાથ હૈ. ભિન્નતા હોને પર ભી ઉછાલા ઐસા આતા હૈ, માનોં દૂસરે-સે ઉસકી ભક્તિ જ્યાદા હો. ઇસલિયે શાસ્ત્રોંમેં આતા હૈ ન કિ ઉસ શુભભાવનામેં ઉસકી સ્થિતિ કમ પડતી હૈ, રસ જ્યાદા હોતા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- જ્ઞાનીકો સબ મંજૂરી દી ગયી હૈ. અજ્ઞાની વહી શબ્દ બોલે તો કહે તેરી એકતાબુદ્ધિ હૈ.
મુમુક્ષુઃ- મુફ્ત હૈ? ભેદજ્ઞાન ચલતા હૈ.
મુમુક્ષુઃ- ફાવાભાઈ કહતે થે કિ આપ સમ્યગ્દૃષ્ટિકા પક્ષ કરતે હો.
સમાધાનઃ- એકત્વબુદ્ધિ હૈ ઉસે કહતે હૈં.
મુમુક્ષુઃ- ભક્તિ ઔર ભેદજ્ઞાન દોનોંકા મેલ હોતા હૈ, ઐસા હૈ?
સમાધાનઃ- હાઁ, દોનોંકા મેલ હૈ. ભેદજ્ઞાનકે સાથ ભક્તિકા મેલ હૈ. ઔર સ્વભાવકી મહિમા જહાઁ આયી હૈ, સ્વભાવકી પરિણતિ (હુયી હૈ), શાશ્વત આત્મા, ઉસકી સ્વાનુભૂતિ, ઉસકી મહિમા આયી. વહ પૂરા અન્દર સ્થિર નહીં હો સકતા હૈ, ઇસલિયે બાહર જો શુભભાવના આયે, ઉસ ભાવમેં ઉસકે સામને જો જિનેન્દ્ર દેવ, ગુરુ ઔર શાસ્ત્ર, જો સાધક ઔર પૂર્ણ હો ગયે, ઉન પર (ભાવ આતા હૈ કિ) અહો! ઐસી પૂર્ણતા, ઐસી સાધક દશાકો દેખકર ઉસે એકદમ ઉલ્લાસ ઔર ઉછાલા આતા હૈ. ઔર જિન્હોંને ઉપદેશ દિયા ઔર ઉપકાર કિયા, ઉન પર એકદમ ઉછાલા આતા હૈ. ભેદજ્ઞાન ઔર ભક્તિ દોનોં સાથમેં હોતે હૈં.
મુમુક્ષુઃ- દો વિષય કહે-એક તો પૂર્ણતા દેખી ઔર એક તો જિન્હોંને ઉપકાર કિયા. ઉન દોનોં પર ઉછાલા આતા હૈ.
સમાધાનઃ- દોનોં પર ઉછાલા આતા હૈ. સાધક દશા, ઉપકાર કિયા, ઉપદેશ દિયા ઔર પૂર્ણતા, ઉન સબ પર. ઔર શાસ્ત્ર જો સબ દર્શાતે હૈં, ઉન સબ પર ઉછાલા આતા હૈ. જિતને સાધકકે ઔર પૂર્ણતાકે બાહર જિતને સાધન હો, ઉન સબ પર ઉસે ઉલ્લાસ આતા હૈ. ફિર ભી ઉસી ક્ષણ ભેદજ્ઞાન વર્તતા હૈ. દોનોં પરિણતિ ભિન્ન-ભિન્ન કામ કરતી હૈ. જ્ઞાયકકી ઔર શુભભાવ દોનોં પરિણતિ.
મુમુક્ષુઃ- પહલે પ્રશ્નકે જવાબમેં આપને ઐસા કહા કિ પર્યાય બીચમેં આતી હૈ.