220 pakkā nirṇay, lekin andar vicār-se nirṇay kare vah alag hai. andar svabhāv pariṇatimeṁ- se nirṇay āve vah alag hai. ye to vikalpātmak nirṇay hai. dhāraṇā arthāt raṭā huā, smaraṇameṁ rakhā huā, gurudevake upadeś-se grahaṇ kiyā huā, vicār-se nakkī kare ki barābar aisā hī hai, vah pakkā nirṇaya. vah nirṇay jñān-se bhī hotā hai aur pratītameṁ bhī hotā hai.
mumukṣuḥ- phir to anubhūti ho tabhī pakkā nirṇay kahā jāyegā na?
samādhānaḥ- anubhūti ho tab kahā jāya. parantu anubhūti hone pūrva use yathārtha kāraṇ pragaṭ ho tab bhī nirṇay hotā hai. parantu ye to abhī vikalpātmak, pahalekā nirṇay hai vah sthūl hai. usake bād jo anubhūtipūrvakakā nirṇay hotā hai vah yathārtha hai.
mumukṣuḥ- aur jinavāṇīmeṁ sabameṁ jñān, darśan aur cāritra in tīnoṁ guṇakī mukhyatā- se jñāyakako kaise prāpta karanā vah ātā hai, to jñāyakameṁ ananta guṇ hai, jīvameṁ to ananta guṇ hai to phir ye tīn guṇ hī vibhāv pariṇatiyukta haiṁ? ki unakī śuddhatā- se jñāyakakī prāpti hotī hai?
samādhānaḥ- ananta guṇ vibhāvarūp nahīṁ pariṇame haiṁ. sādhak daśāmeṁ tīn āte haiṁ-darśan, jñān aur cāritra. darśan yathārtha hotā hai to jñān bhī yathārtha hotā hai. phir cāritra bākī rahatā hai. phir līnatā hotī hai. darśan, jñān, cāritra tīn ho to sab śuddha hotā hai. ananta guṇ sab aśuddha nahīṁ hue haiṁ. darśan, jñān, cāritrakī.... ek samyagdarśan hotā hai to sarva guṇoṁkī pariṇati samyakarūp ho jātī hai. ek cakra phire, diśā par taraph hai, sva taraph āye to pūrā cakra sva taraph hotā hai.
mumukṣuḥ- thoḍā kaṭhin lagatā hai.
samādhānaḥ- na ho tabatak... choḍ denese (kyā hogā)? ruci karate rahanā, bhāvanā karate rahanā, karanā to ek hī hai-ātmāko grahaṇ karanā vahī hai.
mumukṣuḥ- munirājako tīn kaṣāyakī caukaḍī (gayī hai), utanī śuddhatā hotī hai aur thoḍī aśuddhatā hotī hai, to cāritraguṇakī ek paryāyameṁ śuddhatā-aśuddhatā donoṁ sāthameṁ rahatī hai?
samādhānaḥ- donoṁ sāth rahate haiṁ. usake amuk aṁś śuddha hote haiṁ aur thoḍī aśuddhatā hai. munirājako vītarāg daśā nahīṁ huyī hai, isaliye thoḍā saṁjvalanakā kaṣāy hai. cāritra bahut pragaṭ huā hai. thoḍī aśuddhatā rahatī hai.
mumukṣuḥ- aur vah śuddhikī vr̥ddhi śuddhopayog hotā jāy tabhī hotī hai?
samādhānaḥ- hān̐, śuddhopayog (hone-se) andar śuddhikī pariṇati hotī jātī hai. virakta daśā, aṁtar-se viśeṣ-viśeṣ aṁtarameṁ līnatā hotī jātī hai, līnatā baḍhatī jātī