268
karanekA hai. usake vAdavivAdame.n aTakanA nahI.n. bhedaj~nAn karake AtmA andar chaitanya ananta guNo.nse bharA hai usako pragaT karanA hai. vah karanA hai. viparIt svabhAv hai, duHkharUp hai, duHkhakA phal hai, use ChoDakar AtmA (bhinna hai), usase bhedaj~nAn karanA hai. jaDase bhI bhedaj~nAn karanA hai aur vibhAv-se bhI bhedaj~nAn karanA hai. vibhAv bhI terA svabhAv nahI.n hai. duHkh hai, duHkhakA phal hai. usase bhinna paDa. akele j~nAname.n j~nAn hI dikhatA hai, krodhame.n krodh dikhatA hai. dono.n bhinna hai.n. dono.nkA svabhAvabhed hai.
mumukShuH- ..
samAdhAnaH- puruShArtha svaya.nko karanA hai. mai.n chaitanya hU.N. vah kahI.n rokatA nahI.n hai, karma yA anya koI rokatA nahI.n hai. chaitanya AtmA, mai.n j~nAyak hU.N. vah vibhAv merA svabhAv nahI.n hai. aise puruShArtha karanA, ruchi karanA, laganI, mahimA AtmAkI karanA, par taraph-se ruchi haTAkar AtmAkI ruchi karanI chAhiye. usakI taraph puruShArtha karanA. usakA vichAr, sab usakA karanA chAhiye. AtmAkA bhedaj~nAn kaise pragaT ho aur svAnubhUti kaise ho, aisA puruShArtha karanA chAhiye. shubhabhAv bIchame.n AtA hai, dev-guru-shAstrakI mahimA aur shuddhAtmA kaise pragaT ho, aisA dhyey honA chAhiye. shuddhAtmA kaise pragaT hove?
mumukShuH- j~nAn lakShaN dvArA AtmAko grahaN karanA, aisA shAstrame.n AtA hai. j~nAn a.ntarame.n vedanapane rahA hai, phir bhI vah vedan pakaDame.n nahI.n AtA hai, yah j~nAt hotA hai, yah j~nAt hotA hai, aisA khyAlame.n AtA hai. parantu a.ntarame.n jo j~nAnakA pariNaman ho rahA hai, jabatak vah j~nAname.n grahaN na ho tabatak Age kaise baDhanA?
samAdhAnaH- j~ney-se j~nAn grahaN hotA hai, parantu j~nAn-se j~nAn grahaN nahI.n hotA hai? j~nAn-se j~nAn grahaN ho, karanA vah hai. usIkA astitva grahaN karanA. vah nahI.n ho tabatak usakA prayatna karate rahanA. j~ney taraph dR^iShTi (jAtI hai), j~neyako jAnanevAlA jo j~nAn hai, us j~nAnakA astitva kaise grahaN ho, usakA prayatna karanA. j~nAnaguN ek nahI.n, parantu j~nAnakA astitva ek chaitanyadravyane dhAraN kiyA hai, us chaitanyadravyako grahaN karanA hai. jabatak na ho tabatak prayAs karanA.
mumukShuH- mAtAjI! chaitanyadravyako grahaN karanA, parantu abhI to usakA lakShaN hI aj~nAname.n grahaN nahI.n ho rahA hai, to phir dravyako to (kaise grahaN hogA)?
samAdhAnaH- prayatna karanA, lakShaN bhI grahaN karanekA prayatna karanA. ek hI upAy hai, dUsarA koI upAy nahI.n hai. AtmAkA lakShaN grahaN karanA. j~nAn lakShaN kaise grahaN ho? aur us lakShaN-se j~nAyak kaise grahaN ho, vah ek hI upAy hai, dUsarA koI upAy nahI.n hai.
mumukShuH- vichArakI yuktime.n vichAr kare.n ki ye sab j~ney kisako prasiddha karate