આત્મામાં જ્ઞાન સ્વભાવ અનંતો છે તે તો અનંતા જ્ઞેયોને એકસાથે જાણે છે તેથી અનંતજ્ઞાનનો ખ્યાલ આવે છે તેમ આત્મામાં અનંત સુખ કેવી રીતે છે? તેનો વિચાર લંબાતો નથી. (પ્રશ્નનો સારાંશ) 0 Play AtmAmA.n j~nAn svabhAv ana.nto Che te to ana.ntA j~neyone ekasAthe jANe Che tethI ana.ntaj~nAnano khyAl Ave Che tem AtmAmA.n ana.nt sukh kevI rIte Che? teno vichAr la.nbAto nathI. (prashnano sArA.nsh) 0 Play
સમયસારની પહેલી ગાથામાં શ્રીગુરુએ પોતાના આત્મામાં અને શ્રોતાના આત્મામાં અનંતા સિદ્ધોની સ્થાપના કરી છે તેમાં શ્રોતાઓએ પોતામાં અનંતા સિદ્ધોની સ્થાપના કરવા શું કરવાનું? તેમાં શું કહેવા માંગે છે 4:00 Play samayasAranI pahelI gAthAmA.n shrIgurue potAnA AtmAmA.n ane shrotAnA AtmAmA.n ana.ntA siddhonI sthApanA karI Che temA.n shrotAoe potAmA.n ana.ntA siddhonI sthApanA karavA shu.n karavAnu.n? temA.n shu.n kahevA mA.nge Che 4:00 Play
અંતરમાં મનોમંથન કરી વ્યવસ્થિત નિર્ણય કરવામાં શી શી આવશ્યકતા હોય છે? 6:25 Play a.ntaramA.n manoma.nthan karI vyavasthit nirNay karavAmA.n shI shI AvashyakatA hoy Che? 6:25 Play
‘દ્રવ્ય’ પર્યાય દ્વારા ગ્રહણ થાય છે કે સીધું ઓળખાય ? 7:50 Play ‘dravya’ paryAy dvArA grahaN thAy Che ke sIdhu.n oLakhAy ? 7:50 Play
ઉપદેશમાં આવે છે કે પોતાના નાના અવગુણને પર્વત જેવો માનવો અને બીજાના નાના ગુણને મોટો કરીને જોવો. વળી એમ પણ આવે છે કે પર્યાયની પામરતાને ગૌણ કરી પોતાને પરમાત્મા સ્વરૂપ જોવો આવા બંને કથનોનું તાત્પર્ય શું છે? 12:20 Play upadeshamA.n Ave Che ke potAnA nAnA avaguNane parvat jevo mAnavo ane bIjAnA nAnA guNane moTo karIne jovo. vaLI em paN Ave Che ke paryAyanI pAmaratAne gauN karI potAne paramAtmA svarUp jovo AvA ba.nne kathanonu.n tAtparya shu.n Che? 12:20 Play
પરમાગમસારમાં આવે છે કે શ્રોતાનો પ્રશ્ન–જ્ઞાન વિભાવ રૂપે પરિણમે છે? પૂજ્ય ગુરુદેવશ્રી ઉત્તર–જ્ઞાનમાં વિભાવરૂપ પરિણમન નથી. જ્ઞાન સ્વ-પરપ્રકાશક સ્વભાવી છે પણ જે જ્ઞાન સ્વને પ્રકાશે નહીં અને એકલા પરને જ પ્રકાશે તે જ્ઞાનનો દોષ છે. વિભાવ અને દોષમાં શું તફાવત છે તે સમજાવશો. 18:10 Play paramAgamasAramA.n Ave Che ke shrotAno prashna–j~nAn vibhAv rUpe pariName Che? pUjya gurudevashrI uttar–j~nAnamA.n vibhAvarUp pariNaman nathI. j~nAn sva-paraprakAshak svabhAvI Che paN je j~nAn svane prakAshe nahI.n ane ekalA parane ja prakAshe te j~nAnano doSh Che. vibhAv ane doShamA.n shu.n taphAvat Che te samajAvasho. 18:10 Play
પૂજ્ય ગુુરુદેવશ્રી ફરમાવતા ‘જેનાથી લાભ માને તેને પોતાનું માન્યા વિના રહે નહીં’ પરપદાર્થમાં ઇષ્ટ- અનિષ્ટબુદ્ધિ જીવને છે તો શું અનિષ્ટ પદાર્થમાં પોતાપણું માને છે? આમાં પૂજ્ય ગુરુદેવશ્રીનો આશય સ્પષ્ટ કરશો. 20:35 Play pUjya guurudevashrI pharamAvatA ‘jenAthI lAbh mAne tene potAnu.n mAnyA vinA rahe nahI.n’ parapadArthamA.n iShTa- aniShTabuddhi jIvane Che to shu.n aniShTa padArthamA.n potApaNu.n mAne Che? AmA.n pUjya gurudevashrIno Ashay spaShTa karasho. 20:35 Play
mumukShuH- AtmAkA j~nAnasvabhAv ananta hai, vah to ananta j~ney par-se khyAlAtA hai ki ek samayame.n tIn kAl tIn lokako jAne utanA paripUrNa sAmarthya bharA hai. ananta sukh ham kahate hai.n, parantu ananta yAnI usakA koI khyAl nahI.n AtA hai. ananta yAnI kitanA aur kis prakAr-se? jaise j~nAnakA thoDA vichAr karate hai.n to j~nAname.n thoDA vichAr la.nbAtA hai. parantu sukhame.n utanA la.nbAtA nahI.n hai.
mumukShuH- j~nAnakI bAhar-se kalpanA karI ki chAhe jitane j~neyo.nko jAne, ek samayame.njAne, vah bAhar-se nirNay huA hai. parantu vah j~ney-se j~nAn hai, aisA nahI.n hai, j~nAn to svataH hai. j~nAn ananta-ananta bhaNDAr hai. chAhe jitanA to bhI khatma nahI.n hotA. j~neyo.n-se j~nAn hai, aisA nahI.n. ananta kAl parya.nt pariName to bhI j~nAn khatma nahI.n hotA aur ananta jAne to bhI j~nAn khatma nahI.n hotA, aisA ananta j~nAn hai.
vaise sukh bhI svataHsiddha hai. ananta kAl parya.nt sukharUp pariName to bhI sukh khatmanahI.n hotA hai. aur vah sukh jo pragaT hotA hai vah svaya.n ananta (hai). itanA sukh aur utanA sukh, aise nahI.n, parantu sarva prakAr-se sarva a.nsh-se pUre asa.nkhya pradeshame.n ananta-ananta, jisakI koI sImA nahI.n hai aisA sukhakA svabhAv svaya.n hI hai. use bAhar-se nakkI karanA vah svataHsiddha vastu nahI.n hai.
jaise j~nAnako bAhya j~neyo.n-se nakkI karaneme.n Aye, vah to svataHsiddha hai, vah toj~neyo.n-se jAnanemAtra nakkI karaneke liye hai. jaise j~nAn svataHsiddha hai, vaise sukh bhI svataHsiddha ananta hI hai. usake ananta guN, ananta sAmarthya-se bharA huA, aisA sukh bhI ananta kAl parya.nt khatma nahI.n hotA aur jo pragaT hotA hai vah bhI ananta hai. usake ananta- ananta a.nsho.n-se bharA hai. usake avibhAg pratichChed Adi sab ananta hI hai. jo pragaT ho usake a.nshame.n ananta hai aur usake avibhAg pratichChed sab ananta hI hai.n.
mumukShuH- vartamAname.n AkulatAkA svAd AtA hai. isaliye sukhakI ek kalpanA(karanI paDatI hai ki) anAkulatA lakShaN sukha. parantu vAstavik svAd nahI.n AyA hai, isaliye usakI mAtra kalpanA hotI hai. j~nAname.n to a.nsh pragaT hai, isaliye use to anumAn- se spaShTa (j~nAname.n) liyA jAtA hai ki yah j~nAn aur aisA paripUrNa j~nAyak vah AtmA.