೨೬೮
ಕರನೇಕಾ ಹೈ. ಉಸಕೇ ವಾದವಿವಾದಮೇಂ ಅಟಕನಾ ನಹೀಂ. ಭೇದಜ್ಞಾನ ಕರಕೇ ಆತ್ಮಾ ಅನ್ದರ ಚೈತನ್ಯ ಅನನ್ತ ಗುಣೋಂಸೇ ಭರಾ ಹೈ ಉಸಕೋ ಪ್ರಗಟ ಕರನಾ ಹೈ. ವಹ ಕರನಾ ಹೈ. ವಿಪರೀತ ಸ್ವಭಾವ ಹೈ, ದುಃಖರೂಪ ಹೈ, ದುಃಖಕಾ ಫಲ ಹೈ, ಉಸೇ ಛೋಡಕರ ಆತ್ಮಾ (ಭಿನ್ನ ಹೈ), ಉಸಸೇ ಭೇದಜ್ಞಾನ ಕರನಾ ಹೈ. ಜಡಸೇ ಭೀ ಭೇದಜ್ಞಾನ ಕರನಾ ಹೈ ಔರ ವಿಭಾವ-ಸೇ ಭೀ ಭೇದಜ್ಞಾನ ಕರನಾ ಹೈ. ವಿಭಾವ ಭೀ ತೇರಾ ಸ್ವಭಾವ ನಹೀಂ ಹೈ. ದುಃಖ ಹೈ, ದುಃಖಕಾ ಫಲ ಹೈ. ಉಸಸೇ ಭಿನ್ನ ಪಡ. ಅಕೇಲೇ ಜ್ಞಾನಮೇಂ ಜ್ಞಾನ ಹೀ ದಿಖತಾ ಹೈ, ಕ್ರೋಧಮೇಂ ಕ್ರೋಧ ದಿಖತಾ ಹೈ. ದೋನೋಂ ಭಿನ್ನ ಹೈಂ. ದೋನೋಂಕಾ ಸ್ವಭಾವಭೇದ ಹೈ.
ಮುಮುಕ್ಷುಃ- ..
ಸಮಾಧಾನಃ- ಪುರುಷಾರ್ಥ ಸ್ವಯಂಕೋ ಕರನಾ ಹೈ. ಮೈಂ ಚೈತನ್ಯ ಹೂಂ. ವಹ ಕಹೀಂ ರೋಕತಾ ನಹೀಂ ಹೈ, ಕರ್ಮ ಯಾ ಅನ್ಯ ಕೋಈ ರೋಕತಾ ನಹೀಂ ಹೈ. ಚೈತನ್ಯ ಆತ್ಮಾ, ಮೈಂ ಜ್ಞಾಯಕ ಹೂಂ. ವಹ ವಿಭಾವ ಮೇರಾ ಸ್ವಭಾವ ನಹೀಂ ಹೈ. ಐಸೇ ಪುರುಷಾರ್ಥ ಕರನಾ, ರುಚಿ ಕರನಾ, ಲಗನೀ, ಮಹಿಮಾ ಆತ್ಮಾಕೀ ಕರನಾ, ಪರ ತರಫ-ಸೇ ರುಚಿ ಹಟಾಕರ ಆತ್ಮಾಕೀ ರುಚಿ ಕರನೀ ಚಾಹಿಯೇ. ಉಸಕೀ ತರಫ ಪುರುಷಾರ್ಥ ಕರನಾ. ಉಸಕಾ ವಿಚಾರ, ಸಬ ಉಸಕಾ ಕರನಾ ಚಾಹಿಯೇ. ಆತ್ಮಾಕಾ ಭೇದಜ್ಞಾನ ಕೈಸೇ ಪ್ರಗಟ ಹೋ ಔರ ಸ್ವಾನುಭೂತಿ ಕೈಸೇ ಹೋ, ಐಸಾ ಪುರುಷಾರ್ಥ ಕರನಾ ಚಾಹಿಯೇ. ಶುಭಭಾವ ಬೀಚಮೇಂ ಆತಾ ಹೈ, ದೇವ-ಗುರು-ಶಾಸ್ತ್ರಕೀ ಮಹಿಮಾ ಔರ ಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಕೈಸೇ ಪ್ರಗಟ ಹೋ, ಐಸಾ ಧ್ಯೇಯ ಹೋನಾ ಚಾಹಿಯೇ. ಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಕೈಸೇ ಪ್ರಗಟ ಹೋವೇ?
ಮುಮುಕ್ಷುಃ- ಜ್ಞಾನ ಲಕ್ಷಣ ದ್ವಾರಾ ಆತ್ಮಾಕೋ ಗ್ರಹಣ ಕರನಾ, ಐಸಾ ಶಾಸ್ತ್ರಮೇಂ ಆತಾ ಹೈ. ಜ್ಞಾನ ಅಂತರಮೇಂ ವೇದನಪನೇ ರಹಾ ಹೈ, ಫಿರ ಭೀ ವಹ ವೇದನ ಪಕಡಮೇಂ ನಹೀಂ ಆತಾ ಹೈ, ಯಹ ಜ್ಞಾತ ಹೋತಾ ಹೈ, ಯಹ ಜ್ಞಾತ ಹೋತಾ ಹೈ, ಐಸಾ ಖ್ಯಾಲಮೇಂ ಆತಾ ಹೈ. ಪರನ್ತು ಅಂತರಮೇಂ ಜೋ ಜ್ಞಾನಕಾ ಪರಿಣಮನ ಹೋ ರಹಾ ಹೈ, ಜಬತಕ ವಹ ಜ್ಞಾನಮೇಂ ಗ್ರಹಣ ನ ಹೋ ತಬತಕ ಆಗೇ ಕೈಸೇ ಬಢನಾ?
ಸಮಾಧಾನಃ- ಜ್ಞೇಯ-ಸೇ ಜ್ಞಾನ ಗ್ರಹಣ ಹೋತಾ ಹೈ, ಪರನ್ತು ಜ್ಞಾನ-ಸೇ ಜ್ಞಾನ ಗ್ರಹಣ ನಹೀಂ ಹೋತಾ ಹೈ? ಜ್ಞಾನ-ಸೇ ಜ್ಞಾನ ಗ್ರಹಣ ಹೋ, ಕರನಾ ವಹ ಹೈ. ಉಸೀಕಾ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಗ್ರಹಣ ಕರನಾ. ವಹ ನಹೀಂ ಹೋ ತಬತಕ ಉಸಕಾ ಪ್ರಯತ್ನ ಕರತೇ ರಹನಾ. ಜ್ಞೇಯ ತರಫ ದೃಷ್ಟಿ (ಜಾತೀ ಹೈ), ಜ್ಞೇಯಕೋ ಜಾನನೇವಾಲಾ ಜೋ ಜ್ಞಾನ ಹೈ, ಉಸ ಜ್ಞಾನಕಾ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಕೈಸೇ ಗ್ರಹಣ ಹೋ, ಉಸಕಾ ಪ್ರಯತ್ನ ಕರನಾ. ಜ್ಞಾನಗುಣ ಏಕ ನಹೀಂ, ಪರನ್ತು ಜ್ಞಾನಕಾ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಏಕ ಚೈತನ್ಯದ್ರವ್ಯನೇ ಧಾರಣ ಕಿಯಾ ಹೈ, ಉಸ ಚೈತನ್ಯದ್ರವ್ಯಕೋ ಗ್ರಹಣ ಕರನಾ ಹೈ. ಜಬತಕ ನ ಹೋ ತಬತಕ ಪ್ರಯಾಸ ಕರನಾ.
ಮುಮುಕ್ಷುಃ- ಮಾತಾಜೀ! ಚೈತನ್ಯದ್ರವ್ಯಕೋ ಗ್ರಹಣ ಕರನಾ, ಪರನ್ತು ಅಭೀ ತೋ ಉಸಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಹೀ ಅಜ್ಞಾನಮೇಂ ಗ್ರಹಣ ನಹೀಂ ಹೋ ರಹಾ ಹೈ, ತೋ ಫಿರ ದ್ರವ್ಯಕೋ ತೋ (ಕೈಸೇ ಗ್ರಹಣ ಹೋಗಾ)?
ಸಮಾಧಾನಃ- ಪ್ರಯತ್ನ ಕರನಾ, ಲಕ್ಷಣ ಭೀ ಗ್ರಹಣ ಕರನೇಕಾ ಪ್ರಯತ್ನ ಕರನಾ. ಏಕ ಹೀ ಉಪಾಯ ಹೈ, ದೂಸರಾ ಕೋಈ ಉಪಾಯ ನಹೀಂ ಹೈ. ಆತ್ಮಾಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಗ್ರಹಣ ಕರನಾ. ಜ್ಞಾನ ಲಕ್ಷಣ ಕೈಸೇ ಗ್ರಹಣ ಹೋ? ಔರ ಉಸ ಲಕ್ಷಣ-ಸೇ ಜ್ಞಾಯಕ ಕೈಸೇ ಗ್ರಹಣ ಹೋ, ವಹ ಏಕ ಹೀ ಉಪಾಯ ಹೈ, ದೂಸರಾ ಕೋಈ ಉಪಾಯ ನಹೀಂ ಹೈ.
ಮುಮುಕ್ಷುಃ- ವಿಚಾರಕೀ ಯುಕ್ತಿಮೇಂ ವಿಚಾರ ಕರೇಂ ಕಿ ಯೇ ಸಬ ಜ್ಞೇಯ ಕಿಸಕೋ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕರತೇ