൧൩൮ ഉസേ ഭക്തി ആയേ ബിനാ നഹീം രഹതീ.
പുരുഷാര്ഥ സ്വയം കരതാ ഹൈ, പരന്തു ഉപകാര ഗുരു, ദേവ-ഗുരു-ശാസ്ത്രകാ ആയേ ബിനാ നഹീം രഹതാ. അനാദികാല-സേ അനജാനാ മാര്ഗ, വഹ ഗുരുദേവനേ ബതായാ ഹൈ. ജോ പര്യായമേം... ദ്രവ്യ അനാദിഅനന്ത ശുദ്ധ ഹോനേ പര ഭീ പര്യായമേം ജോ പരിണതി പലടനേമേം ഉസേ ജോ പുരുഷാര്ഥ ഹോതാ ഹൈ, ഉസമേം ദേവ- ഗുരു-ശാസ്ത്രകാ നിമിത്ത ഹോതാ ഹൈ. ഔര അനാദികാ നിമിത്ത-നൈമിത്തിക സമ്ബന്ധ ഭീ ഐസാ ഹൈ കി അനാദി-സേ ജോ സ്വയം സമഝാ നഹീം ഹൈ, ഉസമേം പഹലീ ബാര സമഝതാ ഹൈ ഉസമേം ദേശനാലബ്ധി ഹോതീ ഹൈ. ഉസമേം ദേവ യാ ഗുരുകാ പ്രത്യക്ഷ നിമിത്ത ഹോതാ ഹൈ. ഐസാ നിമിത്ത-ഉപാദാനകാ സമ്ബന്ധ ഹൈ. ഹോതാ അപനേ-സേ ഹീ ഹൈ, പരന്തു നിമിത്ത-നൈമിത്തിക സമ്ബന്ധ ഹോ ഹീ നഹീം തോ ഐസാ സമ്ബന്ധ ഹൈ കി അനാദിമേം സര്വപ്രഥമ ദേശനാലബ്ധി ഹോതീ ഹൈ. ഔര പ്രത്യക്ഷ ദേവ-ഗുുരു ഹോ ഉസ പ്രകാര- സേ ദേശനാലബ്ധി ഹോതീ ഹൈ. ഇസലിയേ പ്രത്യക്ഷകാ ഉപകാര കഹനേമേം ആതാ ഹൈ. ജോ, പ്രത്യക്ഷ സദഗുരു സമ, ആതാ ഹൈ. പ്രത്യക്ഷകാ ഉപകാര ഹൈ. ക്യോംകി അനാദി-സേ ചൈതന്യദ്രവ്യ ശുദ്ധ ഹോനേ പര ഭീ ജബ ഉസകീ പര്യായ പലടനേകാ പുരുഷാര്ഥ ഹോതാ ഹൈ തബ ദേവ ഔര ഗുരുകാ നിമിത്ത ഹോതാ ഹൈ. ഐസാ നിമിത്ത-ഉപാദാനകാ സമ്ബന്ധ ഹൈ.
പ്രത്യേക ദ്രവ്യ സ്വതംത്ര ഹോനേ പര ഭീ ഐസാ നിമിത്ത-ഉപാദാനകാ സമ്ബന്ധ ഹോതാ ഹൈ. പര്യായകാ നിമിത്ത-നൈമിത്തികകാ കൈസാ സമ്ബന്ധ ഹൈ ഉസേ ജ്ഞാനമേം രഖകര പ്രത്യേക ദ്രവ്യ സ്വതംത്ര ഹൈ, ഐസീ ഉസകീ ദ്രവ്യ പര ദൃഷ്ടി ഔര ഉസ ജാതകാ ഉസകാ ജ്ഞാന കാമ കരതാ ഹൈ. ദൃഷ്ടി ഔര ജ്ഞാന ദോനോം മൈത്രീരൂപ-സേ കാമ കരതേ ഹൈം. ജൈസേ ജ്ഞാനനയ ക്രിയാനയകീ മൈത്രീ ഹൈ, വൈസേ ദൃഷ്ടി ഔര ജ്ഞാന മൈത്രീ-സേ കാമ കരതേ ഹൈം.
മുമുക്ഷുഃ- ജൈനദര്ശനകീ ഐസീ അടപടീ ബാത ദൂസരോംകോ സമഝമേം നഹീം ആതീ. കഭീ ഐസാ കഹനാ, കഭീ വൈസാ കഹനാ.
സമാധാനഃ- ഉന ദോനോംകോ സമ്ബന്ധ ഹൈ. ദൃഷ്ടി ഔര ജ്ഞാനകീ മൈത്രീ ഹൈ. ദ്രവ്യദൃഷ്ടി അഖണ്ഡകോ ഗ്രഹണ കരതീ ഹൈ, ജ്ഞാനമേം ദോനോം ആതേ ഹൈം. ഇസപ്രകാര മൈത്രീ ഹൈ. വസ്തുകാ സ്വരൂപ ദ്രവ്യ-ഗുണ- പര്യായ ഹൈ. ഇസലിയേ സബമേം ദോ-ദോ ആതേ ഹൈം. വസ്തു സ്വഭാവ-സേ അഭേദ ഹൈ ഔര ഉസമേം ഗുണകേ ഭേദ, പര്യായ ഭേദ (ഭീ ഹൈ). ഭേദ-അഭേദ ദോനോം അപേക്ഷാ ഏക ദ്രവ്യമേം ഹോതീ ഹൈ. ഇസലിയേ ഹര ജഗഹ ദോനോംകീ മൈത്രീ ഹോതീ ഹീ ഹൈ.
മുമുക്ഷുഃ- ദൃഷ്ടി ഔര ജ്ഞാന സാഥമേം ഹീ രഖനാ.
സമാധാനഃ- ദൃഷ്ടി ഔര ജ്ഞാന സാഥമേം ഹോതേ ഹൈം. ജ്ഞാന ഔര ക്രിയാനയ ജൈസേ സാഥമേം ഹോതേ ഹൈം, വൈസേ ദൃഷ്ടി ഔര ജ്ഞാന സാഥമേം ഹോതേ ഹൈം. വസ്തു അനാദിഅനന്ത ഹൈ തോ ഉസമേം അനന്ത ഗുണ നഹീം ഹൈ, ഐസാ നഹീം ഹൈ. വസ്തു സ്വഭാവ-സേ ഉസേ അഭേദ കഹതേ ഹൈം, തോ ഭീ ലക്ഷണ ഭേദ- സേ ഉസമേം കോഈ ഭേദ നഹീം ഹൈ അഥവാ ഉസമേം പര്യായ നഹീം ഹൈ, യാ സര്വ അപേക്ഷാ-സേ കൂടസ്ഥ ഹൈ ഐസാ നഹീം ഹൈ. ഉസമേം കോഈ ഗുണ നഹീം ഹൈ ഔര ഏക അഖണ്ഡ ദ്രവ്യ ഹൈ, പരന്തു ഉസമേം