൨൩൬ ചൈതന്യ ഹൈ, ഉസ ചൈതന്യകോ ഗ്രഹണ കരനാ.
ജോ അന്ദര മൈം, മൈം ഹോ രഹാ ഹൈ, വികല്പരൂപ നഹീം, പരന്തു വഹ ജോ ജ്ഞാനകാ അസ്തിത്വ ഹൈ, ജോ സബകോ ജാനനേവാലാ ഹൈ, ജോ അനന്ത കാല ഗയാ അഥവാ സ്വയം ഛോടേ-സേ ബഡാ ഹുആ, വഹ സബ ഭാവ തോ ചലേ ഗയേ, പരന്തു ഉസകോ ജാനനേവാലാ തോ വൈസാ ഹീ ഹൈ. ധാരാവാഹീ ജാനനേവാലാ ഹൈ. ഛോടാ ഥാ, ഫിര ക്യാ ഹുആ, ജോ വിചാര ആയേ, ഗയേ, ഉന സബകോ ജാനനേവാലാ തോ ധാരാവാഹീ ഐസാ ഹീ ഹൈ. ഉസ ജാനനേവാലേകാ ജോ അസ്തിത്വ ഹൈ വഹ മൈം ഹൂ . ജാനനേവാലാ മൈം ഹൂ . ബാഹരകാ ജാനാ ഇസലിയേ ജാനനേവാലാ ഹൂ , ഐസാ നഹീം, പരന്തു മൈം ജാനനേവാലാ സ്വയം ജാനനേവാലാ ഹീ ഹൂ . ജാനനേവാലേകാ അസ്തിത്വ ഗ്രഹണ കരനാ.
.. ആശ്രയ-സേ ഹോതീ ഹൈ, പരന്തു പര്യായ ജിതനാ ദ്രവ്യ നഹീം ഹൈ. പര്യായ ക്ഷണിക ഹൈ, അംശ ഹൈ. ഔര ദ്രവ്യ ഹൈ സോ തോ അംശീ ഹൈ. അനന്ത പര്യായരൂപ ദ്രവ്യ പരിണമതാ ഹൈ ഔര പര്യായ തോ പലടതീ രഹതീ ഹൈ. ഔര ദ്രവ്യ തോ അനാദിഅനന്ത ഏകസരീഖാ ഹൈ. അതഃ അംശ ജിതനാ ദ്രവ്യ നഹീം ഹൈ. ദ്രവ്യ തോ പൂരാ അംശീ അനാദിഅനന്ത അനന്ത-അനന്ത സ്വഭാവ-സേ ഭരാ ഹൈ. അനന്ത സ്വഭാവ-സേ ഭരാ ഹൈ.
മുമുക്ഷുഃ- അനന്ത ഗുണ ജോ കഹനേമേം ആതാ ഹൈ, വഹ ക്യാ ഹൈ?
സമാധാനഃ- അനന്ത ഗുണ കഹോ, അനന്ത സ്വഭാവ കഹോ, വഹ സബ ഏക ഹൈ.
മുമുക്ഷുഃ- ദ്രവ്യ നിഷ്ക്രിയ കൈസേ ഹൈ?
സമാധാനഃ- ദ്രവ്യ നിഷ്ക്രിയ അര്ഥാത പാരിണാമികഭാവകീ അപേക്ഷാ-സേ വഹ ക്രിയാവാന ഹൈ. ഉസമേം പരിണതി ഹോതീ ഹൈ. പ്രത്യേക ഗുണോംകീ പര്യായ (ഹോതീ ഹൈ). ജ്ഞാനകാ കാര്യ ജ്ഞാനരൂപ ആയേ, ആനന്ദകാ കാര്യ ആനന്ദരൂപ ആതാ ഹൈ. പ്രത്യേക ഗുണകാ കാര്യ ഉസമേം ആതേ ഹീ രഹതാ ഹൈ. കേവലജ്ഞാനീകോ കേവലജ്ഞാന ഹോതാ ഹൈ, ലോകാലോകകോ ജാനേ വഹ സബ ജ്ഞാനകാ കാര്യ ആതാ ഹൈ. കേവലജ്ഞാനീ ആനന്ദരൂപ പരിണമതേ ഹൈം, ആനന്ദകാ കാര്യ ആവേ. ഉസ അപേക്ഷാ-സേ ദ്രവ്യ സക്രിയ ഹൈ. പരന്തു വഹ ക്രിയാ ഐസീ നഹീം ഹൈ കി വഹ ദ്രവ്യ സര്വ പ്രകാര-സേ ക്രിയാത്മക ഹൈ.
സ്വയം അനാദിഅനന്ത നിഷ്ക്രിയ ഹൈ. സ്വയം അപനീ അപേക്ഷാ-സേ ദ്രവ്യ നിഷ്ക്രിയ ഹൈ. മര്യാദാമേം ഉസകീ ക്രിയാഏ ഹോതീ ഹൈ. അപനാ ദ്രവ്യ പലട ജായ ഐസീ ക്രിയാ ഉസമേം നഹീം ഹോതീ ഹൈ. അപനാ സ്വഭാവ രഖകര വഹ ക്രിയാ ഉസമേം ഹോതീ ഹൈ. ഉസ അപേക്ഷാ-സേ ദ്രവ്യ നിഷ്ക്രിയ ഹൈ. പര്യായ അപേക്ഷാ- സേ സക്രിയ ഹൈ ഔര ദ്രവ്യ അപേക്ഷാ-സേ നിഷ്ക്രിയ ഹൈ. സര്വഥാ നിഷ്ക്രിയ നഹീം ഹൈ.
മുമുക്ഷുഃ- വഹാ ദ്രവ്യ അകേലാ ധ്രുവ ലേനാ?
സമാധാനഃ- ഹാ , അകേലാ ധ്രുവ ദ്രവ്യ. ദ്രവ്യ ഏകസരീഖാ രഹതാ ഹൈ.
മുമുക്ഷുഃ- ജോ ദൃഷ്ടികാ വിഷയ ബനതാ ഹൈ വഹ?
സമാധാനഃ- ഹാ , ജോ ദൃഷ്ടികാ വിഷയ ബനതാ ഹൈ, വഹ ദ്രവ്യ ഏകസരീഖാ നിഷ്ക്രിയ രഹതാ ഹൈ. ജിസമേം കോഈ ഫേരഫാര നഹീം ഹോതേ. അനാദിഅനന്ത ഏകരൂപ രഹതാ ഹൈ. അപനാ നാശ നഹീം