ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਜ੍ਞਾਨੀਕੋ ਜੋ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਪਹਚਾਨਤਾ ਹੈ, ਵਹ ਜ੍ਞਾਨੀ ਹੁਏ ਬਿਨਾ ਨਹੀਂ ਰਹਤਾ.
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਉਨਕਾ ਅਂਤਰ ਪਹਿਚਾਨੇ ਤੋ ਵਹ ਸ੍ਵਯਂ ਜ੍ਞਾਨੀ ਹੁਏ ਬਿਨਾ ਨਹੀਂ ਰਹਤਾ. ਅਂਤਰ ਪਰਿਣਤਿਕੋ ਪਹਿਚਾਨੇ ਤੋ ਅਪਨੀ ਪਰਿਣਤਿ ਭੀ ਵੈਸੀ ਹੀ ਹੋ ਜਾਤੀ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਅਂਤਰ ਪਰਿਣਤਿ ਯਹੀ ਨ? ਅਭੀ ਜੋ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਹੁਯੀ, ਬਾਹਰਮੇਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਰਾਗ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਅਂਤਰ ਜ੍ਞਾਨ ਤੋ ਐਸਾ ਹੀ ਕਾਮ ਕਰਤਾ ਰਹਤਾ ਹੈ, ਦੋ ਦ੍ਰਵ੍ਯਕੀ ਭਿਨ੍ਨਤਾ ਹੈ ਇਸਲਿਯੇ ਰਾਗਕਾ ਕੁਛ ਕਾਰ੍ਯ ਬਾਹਰਮੇਂ ਆਵੇ ਯਾ ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯ ਅਪਨੇਮੇਂ ਕੁਛ ਕਰਵਾਯੇ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਬਨਤਾ.
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਪਰਦ੍ਰਵ੍ਯਕਾ ਕੋਈ ਕਾਰ੍ਯ ਰਾਗਕੇ ਕਾਰਣ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਉਸਸੇ ਭਿਨ੍ਨ, ਸ਼ਰੀਰ- ਸੇ ਭਿਨ੍ਨ ਪਰਿਣਮਨ ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ ਔਰ ਵਿਭਾਵ ਅਪਨਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਉਸਸੇ ਭੀ ਉਨਕਾ ਪਰਿਣਮਨ ਭਿਨ੍ਨ ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ. ਰਾਗ ਹੋ, ਉਸ ਰਾਗਕੇ ਕਾਰਣ ਬਾਹਰ ਹੋਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਔਰ ਰਾਗਕੇ ਕਾਰਣ ਸ਼ਰੀਰਕਾ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਔਰ ਵਹ ਰਾਗ ਅਪਨਾ ਸ੍ਵਭਾਵ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ ਰਾਗ-ਸੇ ਭੀ ਸ੍ਵਯਂ ਭਿਨ੍ਨ ਪਰਿਣਮਤਾ ਹੈ. ਰਾਗਕਾ ਭੀ ਉਨ੍ਹੇਂ ਸ੍ਵਾਮੀਤ੍ਵ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਉਸਸੇ ਭੀ ਭਿਨ੍ਨ ਪਰਿਣਮਤਾ ਹੈ, ਉਸਕਾ ਉਨ੍ਹੇਂ ਸ੍ਵਾਮੀਤ੍ਵ ਨਹੀਂ ਹੈ.
ਉਸਕੀ ਜ੍ਞਾਯਕਕੀ ਧਾਰਾ ਕ੍ਸ਼ਣ-ਕ੍ਸ਼ਣਮੇਂ, ਕ੍ਸ਼ਣ-ਕ੍ਸ਼ਣਮੇਂ ਭਿਨ੍ਨ ਪਰਿਣਮਤੀ ਹੈ. ਉਸੇ ਵਹ ਭੂਲਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਵਹ ਉਨਕਾ ਅਂਤਰ ਪਰਿਣਮਨ ਹੈ. ਰਾਗ-ਸੇ ਬਾਹਰਕਾ ਤੋ ਕੁਛ ਹੋਤਾ ਨਹੀਂ, ਪਰਨ੍ਤੁ ਰਾਗ-ਸੇ ਭੀ ਸ੍ਵਯਂ ਭਿਨ੍ਨ ਪਰਿਣਮਤਾ ਹੈ. ਐਸਾ ਕਰੁਁ, ਵੈਸਾ ਕਰੁਁ, ਐਸਾ ਰਾਗ ਆਯੇ, ਫਿਰ ਭੀ ਵਹ ਰਾਗ ਹੋਤਾ ਹੈ, ਉਸ ਸਮਯ ਭੀ ਸ੍ਵਯਂ ਭਿਨ੍ਨ ਪਰਿਣਮਤੇ ਹੈਂ. ਰਾਗਰੂਪ ਵੇ ਨਹੀਂ ਪਰਿਣਮਤੇ.
ਮੁੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਉਸ ਵਕ੍ਤ ਉਸਕਾ ਸ੍ਵਾਮੀਤ੍ਵ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਸਮਾਧਾਨਃ- ਉਸ ਵਕ੍ਤ ਉਸ ਰਾਗਕਾ ਸ੍ਵਾਮੀਤ੍ਵ ਭੀ ਉਸੇ ਨਹੀਂ ਹੈ. ਐਸੀ ਕ੍ਸ਼ਣ-ਕ੍ਸ਼ਣਮੇਂ ਜ੍ਞਾਯਕਕੀ ਭਿਨ੍ਨ ਧਾਰਾ, ਜ੍ਞਾਤਾਧਾਰਾ (ਵਰ੍ਤਤੀ ਹੈ). ਕਰ੍ਤਾਬੁਦ੍ਧਿ ਨਹੀਂ ਹੈ ਔਰ ਜ੍ਞਾਤਾਧਾਰਾ ਵਰ੍ਤਤੀ ਹੈ. ਆਂਸ਼ਿਕ ਸ਼ਾਨ੍ਤਿ ਧਾਰਾ, ਜ੍ਞਾਤਾ ਧਾਰਾ ਕ੍ਸ਼ਣ-ਕ੍ਸ਼ਣਮੇਂ ਵਰ੍ਤਤੀ ਹੀ ਰਹਤੀ ਹੈ.
ਮੁਮੁਕ੍ਸ਼ੁਃ- ਯੇ ਤੋ ਜ੍ਞਾਨੀਕਾ ਅਲੌਕਿਕ ਅਂਤਰ ਪਰਿਣਮਨ ਹੈ, ਕਿ ਜੋ ਅਜ੍ਞਾਨੀ ਜੀਵੋਂਕੋ ਖ੍ਯਾਲਮੇਂ ਨਹੀਂ ਆਤਾ ਹੈ ਔਰ ਕਰ੍ਤਾਬੁਦ੍ਧਿਕਾ ਸੇਵਨ ਕਰਤਾ ਹੈ.
ਸਮਾਧਾਨਃ- ਬਾਹਰ-ਸੇ ਐਸਾ ਲਗੇ ਕਿ ਮਾਨੋਂ ਕਰਤੇ ਹੋਂ. ਮਾਨੋਂ ਸਬ ਕਰਤੇ ਹੋ ਐਸਾ ਲਗੇ. ਅਂਤਰ-ਸੇ ਉਸਕਾ ਭਿਨ੍ਨ ਜ੍ਞਾਯਕਰੂਪ ਪਰਿਣਮਨ ਹੈ. ਜ੍ਞਾਤਾ ਹੈ, ਬਾਕੀ ਦਿਖੇ ਐਸਾ, ਬੋਲੇ