௨௩௯
தோ பர்யாய த்ரவ்யகே ஸாத ஏகத்வகா அநுபவ கைஸே கரதீ ஹை?
ஸமாதாநஃ- த்ரவ்யமேஂ பர்யாய நஹீஂ ஹை, பர்யாயமேஂ த்ரவ்ய நஹீஂ ஹை. வஹ த்ருஷ்டிகீ அபேக்ஷா- ஸே கஹநேமேஂ ஆதா ஹை. த்ரவ்ய பர த்ருஷ்டி கரநே-ஸே த்ருஷ்டிகே விஷயமேஂ ஏக த்ரவ்ய ஆதா ஹை. பாகீ ஸர்வ அபேக்ஷா-ஸே த்ரவ்யமேஂ பர்யாய நஹீஂ ஹை ஔர பர்யாயமேஂ த்ரவ்ய நஹீஂ ஹை, வஹ ஸர்வ அபேக்ஷா- ஸே நஹீஂ ஹை. பர்யாயகோ த்ரவ்யகா ஆஶ்ரய ஹை ஔர த்ரவ்ய பர்யாயரூப பரிணமதா ஹை. இஸ ப்ரகார தூஸரீ ஏக அபேக்ஷா ஹை. ஸர்வ அபேக்ஷா-ஸே பர்யாய த்ரவ்ய நஹீஂ ஹை ஔர த்ரவ்ய பர்யாய நஹீஂ ஹை, வஹ ஸர்வ அபேக்ஷா-ஸே நஹீஂ ஹை. பர்யாய ஸர்வதா பிந்ந ஹோ தோ பர்யாய ஸ்வயஂ த்ரவ்ய பந ஜாய. ஸர்வ அபேக்ஷா-ஸே ஐஸா நஹீஂ ஹை.
முமுக்ஷுஃ- யஹா த்ரவ்ய யாநீ த்ருவ பாவ. யஹா த்ரவ்ய யாநீ த்ருவ பாவ ஔர பர்யாய பாவ. ஐஸே தோ பாவ லேநே ஹைஂ.
ஸமாதாநஃ- த்ருவ பாவ தோ வஹ அகேலா த்ருவ நஹீஂ ஹை. த்ருவகோ உத்பாத-வ்யயகீ அபேக்ஷா ஹை. உத்பாத-வ்யய பிநாகா த்ருவ நஹீஂ ஹை. அகேலா த்ருவ நஹீஂ ஹோ ஸகதா. உத்பாத-வ்யயகீ அபேக்ஷாவாலா த்ருவ ஹை. கோஈ அபேக்ஷா-ஸே அஂஶ பிந்ந ஹைஂ, பரந்து ஏகதூஸரேகீ அபேக்ஷா ரகதே ஹைஂ.
முமுக்ஷுஃ- பஹலே நிரபேக்ஷ-ஸே ஜாநநா சாஹியே ஔர பிர ஸாபேக்ஷாதா லகாநீ சாஹியே அர்தாத த்ருவ த்ருவ-ஸே ஹை ஔர பர்யாய-ஸே நஹீஂ ஹை. அதவா பர்யாய பர்யாய-ஸே ஹை ஔர த்ருவ- ஸே நஹீஂ ஹை. இஸ ப்ரகார நிரபேக்ஷதா ஸித்த கரகே, பிர ஸாபேக்ஷதா அர்தாத த்ரவ்யகீ பர்யாய ஹை ஔர பர்யாய த்ரவ்யகீ ஹை, ஐஸே லேநா சாஹியே? ஐஸா ஸமஜநமேஂ க்யா தோஷ ஆதா ஹை?
ஸமாதாநஃ- பஹலே நிரபேக்ஷ ஔர பிர ஸாபேக்ஷ. ஜோ நிரபேக்ஷ யதார்த ஸமஜே உஸே ஸாபேக்ஷ யதார்த ஹோதா ஹை. உஸமேஂ பஹலே ஸமஜநேமேஂ பஹலா-பாதமேஂ ஆதா ஹை, பரந்து யதார்த ப்ரகட ஹோதா ஹை, உஸமேஂ தோநோஂ ஸாதமேஂ ஹோதே ஹைஂ. ஜோ யதார்த நிரபேக்ஷ ஸமஜே, உஸகே ஸாத ஸாபேக்ஷ ஹோதா ஹீ ஹை. அகேலா நிரபேக்ஷ பஹலே ஸமஜே ஔர பிர ஸாபேக்ஷ (ஸமஜே), வஹ தோ வ்யவஹாரகீ ஏக ரீத ஹை. அநாதி கால-ஸே தூநே ஸ்வரூபகீ ஓர த்ருஷ்டி நஹீஂ கீ ஹை, இஸலியே த்ரவ்யத்ருஷ்டி கர. ஐஸே த்ரவ்யத்ருஷ்டி கர. பஹலே தூ யதார்த ஜ்ஞாந கர, ஐஸா ஸப கஹநேமேஂ ஆதா ஹை.
இஸ ப்ரகார தூ பஹலே நிரபேக்ஷ த்ரவ்யகோ பஹசாந. நிரபேக்ஷ பஹசாநகே ஸாத ஸாபேக்ஷ க்யா ஹை, வஹ உஸகே ஸாத ஆ ஹீ ஜாதா ஹை. யதி அகேலா நிரபேக்ஷ ஆயே தோ வஹ நிரபேக்ஷ யதார்த நஹீஂ ஹோதா.
முமுக்ஷுஃ- அகேலா நிரபேக்ஷ ஹை, வஹ ஏகாந்த ஹோ கயா.
ஸமாதாநஃ- வஹ ஏகாந்த ஹோ ஜாதா ஹை.
முமுக்ஷுஃ- ஆபகா கஹநா யஹ ஹை கி ஸமஜநேமேஂ பஹலே நிரபேக்ஷ ஔர பாதமேஂ ஸாபேக்ஷ, ஐஸே ஸமஜநமேஂ தோ ப்ரகார படதே ஹைஂ. வாஸ்தவமேஂ தோ தோநோஂ ஸாத ஹீ ஹைஂ.
ஸமாதாநஃ- வாஸ்தவமேஂ தோநோஂ ஸாத ஹைஂ. ஸமஜநேமேஂ (ஆகே-பீசே) ஹோதா ஹை.