௨௪௦
ஹை, பரந்து ஸாக்ஷீரூப பரிணமந ஜோ ஹோநா சாஹியே, வஹ பரிணமந நஹீஂ ஹை ஔர ராக-த்வேஷகே ஸாத ஏகத்வபுத்தி ஹை. மைஂ ராகரூப ஹோ கயா, த்வேஷரூப ஹோ கயா. ஐஸீ பரிணதி ஔர ஐஸீ மாந்யதா, ஐஸீ ஏகத்வபுத்தி ஹோ கயீ ஹை. பரிணதி பலடகர மைஂ ஜ்ஞாயக அநாதிஅநந்த ஶாஶ்வத ஹூ. ஐஸீ ப்ரதீத ஔர ஐஸீ பரிணதி அஂதரமேஂ ஹோநீ சாஹியே கி மைஂ ஸாக்ஷீ ஹீ ஹூ, ஜ்ஞாயக ஹீ ஹூ. ஜ்ஞாதாரூப பரிணதி ப்ரகட கரே ஔர வஹ பரிணதி ப்ரகட கரநேகா அப்யாஸ கரே, வஹ ஜபதக ஸஹஜ ந ஹோ ஜாய தபதக. ஸஹஜ ஹோ, தப உஸகா வாஸ்தவிக ஸாக்ஷீபநா ஹோதா ஹை. ஸஹஜ தஶா ஹோ தோ ஸாக்ஷீ ஹோ. பஹலே உஸகா ப்ரயத்ந கரே கி மைஂ அநாதிஅநந்த ஶாஶ்வத ஜ்ஞாயக ஹூ. கிஸீகே ஸாத ஏகத்வபுத்தி, ஏகமேக ஹோநா உஸகா ஸ்வபாவ நஹீஂ ஹை, பரந்து ஏகத்வபுத்தி மாந்யதாமேஂ ப்ரம ஹோ கயா ஹை. பரிணதி ஏகத்வ ஹோ கயீ ஹை, உஸே பிந்ந கரகே, மைஂ ஜ்ஞாயக ஹீ ஹூ, பஹலே உஸகீ ப்ரதீதி த்ருட கரே கி மைஂ ஜ்ஞாயக ஹீ ஹூ. அஂதர-ஸே ஸமஜகர ப்ரதீதி கரே. ஜ்ஞாயககீ தாரா யதி ப்ரகட ஹோ தோ உஸே க்ஷண-க்ஷணமேஂ ஜ்ஞாயககீ தாரா ஸஹஜ ரஹே தோ ஸாக்ஷீபாவ ரஹே. லேகிந வஹ ஜ்ஞாயகதாரா ரஹதீ நஹீஂ, ஸாக்ஷீபாவ ரஹதா நஹீஂ ஔர ராக- த்வேஷகே ஸாத ஏகத்வபுத்தி ஹோ ஜாதீ ஹை, இஸலியே ஸாக்ஷீ நஹீஂ ரஹதா. மாத்ர கல்பநா-ஸே ரடந கரகே ஸாக்ஷீ மாநே தோ வஹ ரஹதா நஹீஂ. ஸஹஜ ஸாக்ஷீபநா ஹோ தோ ரஹே. ஸஹஜ நஹீஂ ஹை, இஸலியே ரஹதா நஹீஂ.
முமுக்ஷுஃ- அஂதர-ஸே ஸமஜகர கரே தோ. அஂதர-ஸே ஸமஜகர கரே உஸகா அர்த?
ஸமாதாநஃ- அஂதர-ஸே ஸமஜகர கரே (அர்தாத) வஹ பரிணதி ப்ரகட கரே தோ ஹோதா ஹை. ஸ்வாநுபூதி ஹோநேகே பாத ஜோ ஸஹஜ பரிணதிகீ தஶா ஹோ, ஜோ ஸாக்ஷீ ஜ்ஞாயகதாராகீ, வஹ ஸஹஜ ஹை. உஸகே பஹலே உஸே அப்யாஸரூப ஹோதா ஹை கி மைஂ ஜ்ஞாயக ஹூ, ஜ்ஞாயக ஹூ. அப்யாஸரூப கரே. ரடநமாத்ர கரே தோ வஹ (வாஸ்தவிக நஹீஂ ஹை). க்ஷண-க்ஷணமேஂ ஜப ராக- த்வேஷ ஹோ, உஸ க்ஷண ஜ்ஞாயக யதி மௌஜூத ரஹே தோ ஏகத்வ நஹீஂ ஹோதா. உஸீ க்ஷண ஜ்ஞாயக ரஹதா நஹீஂ ஔர தூஸரீ க்ஷணமேஂ யாத கரே தோ உஸ க்ஷணமேஂ தோ உஸே ஏகத்வ ஹோ ஜாதா ஹை. க்ஷண-க்ஷணமேஂ உஸகீ பரிணதிகோ பிந்ந கரநேகா அப்யாஸ கரே. க்ஷண-க்ஷணமேஂ மைஂ ஜ்ஞாயக ஹீ ஹூ, மைஂ ஸாக்ஷீ ஹீ ஹூ, ஐஸா அப்யாஸ கரே தோ பீ அபீ அப்யாஸரூப ஹை. ஸஹஜ தோ பாதமேஂ ஹோதா ஹை.
முமுக்ஷுஃ- பஹலே தோ ஆபநே ப்ரஶ்நமேஂ ஏக பூல நிகாலீ கி பாத-பாதமேஂ ராக-த்வேஷ ஹோ ஜாதே ஹைஂ. வாஸ்தவமேஂ தோ ஸ்வபாவ அபேக்ஷா-ஸே ராக-த்வேஷ ஹோதே நஹீஂ ஹை, பரந்து ஏகத்வதா கரதா ஹை.
ஸமாதாநஃ- ஏகத்வபுத்தி ஹோதீ ஹை, ஏகத்வதா ஹோதீ ஹை. வஸ்து ஸ்வபாவமேஂ ராக-த்வேஷ நஹீஂ ஹோதே, பரந்து உஸகீ ஏகத்வபுத்தி ஹோ ரஹீ ஹை. வர்தமாநமேஂ தோ, மைஂ ராகரூப ஹோ கயா, த்வேஷரூப ஹோ கயா, ஐஸே உஸகீ பரிணதி, ஐஸீ மாந்யதா ஹோ கயீ ஹை.