௨௪௬
ஸமாதாநஃ- கிஸகே ஸாத சர்சா ஹுயீ தீ?
முமுக்ஷுஃ- வர்ணீஜீகே ஸாத.
ஸமாதாநஃ- ஹா, அபநே புருஷார்தகீ மந்ததா-ஸே ராககீ பர்யாய ஹோதீ ஹை. ஶுத்தாத்மாகீ ஶுத்த பர்யாய ஶுத்தாத்மாகே ஆஶ்ரய-ஸே ஹோதீ ஹை. ஔர புருஷார்தகீ கமஜோரீ-ஸே ராககீ பர்யாய ஹோதீ ஹை. கர்ம கரவாதா நஹீஂ. கர்ம ஜபரஜஸ்தீ நஹீஂ கரவாதா. ஆத்மா ஸ்வயஂ ராகரூப பரிணமதா ஹை.
ஜைஸே ஸ்படிக ஹரா, பீலா ரூப பரிணமதா ஹை, வஹ ஸ்படிக பரிணமதா ஹை. லால- பீலே பூல உஸமேஂ நஹீஂ ஆதே. வஹ தோ நிமித்த ஹை. பரிணமந ஸ்படிககா ஹை. வைஸே பரிணமந சைதந்யகா ஹை. ஔர மூல ஸ்வபாவ ஜோ ஸ்படிககா ஹை, உஸகா நாஶ நஹீஂ ஹோதா. ஆத்மாகே மூல ஸ்வபாவகா நாஶ நஹீஂ ஹோதா ஹை. உஸகே ஶுத்த ஸ்வபாவகா நாஶ நஹீஂ ஹோதா ஹை.
முமுக்ஷுஃ- பர்யாய த்ரவ்யமேஂ-ஸே நிகலதீ ஹை தோ நிகலதே-நிகலதே குச கம நஹீஂ ஹோதீ ஹை? அந்தர-ஸே நிகலதீ ஹை தோ?
ஸமாதாநஃ- தோ-தோ த்ரவ்யகா நாஶ ஹோ ஜாய. ராக பீதரமேஂ நஹீஂ ஹை, ராகரூப ஆத்மா பரிணமதா ஹை. ஶுத்தாத்மாகீ ஶுத்த பர்யாய ஶுத்தாத்மாகே ஆஶ்ரய-ஸே ஹோதீ ஹை. பீதர-ஸே நிகலதே- நிகலதே (கம ஹோ ஜாய) தோ த்ரவ்யகா நாஶ ஹோ ஜாய. ஐஸா நஹீஂ ஹை. த்ரவ்ய தோ அநந்த ஶக்தி (ஸஂபந்ந ஹை). அநந்த கால த்ரவ்ய பரிணமந கரதா ஹை தோ பீ த்ரவ்ய தோ ஐஸாகா ஐஸா ஹை.
ஜ்ஞாநகீ பர்யாய ஏக ஸமயமேஂ லோகாலோக ஜாநதீ ஹை. தோ பீ அநந்த கால பரிணமந கரே தோ உஸமேஂ கம நஹீஂ ஹோதா ஹை. ஐஸா கோஈ த்ரவ்யகா அசிஂத்ய ஸ்வபாவ ஹை. உஸமேஂ த்ருட நஹீஂ படதீ. அநந்த கால பரிணமே தோ பீ.
ஸமாதாநஃ- ... கோஈ காரண-ஸே த்ரவ்ய உத்பந்ந ஹுஆ ஹை யா கோஈ காரண-ஸே உஸகா நாஶ ஹோதா ஹை, ஐஸா நஹீஂ ஹை. த்ரவ்ய அகாரண ஸ்வதஃஸித்த அநாதிஅநந்த ஹை. ஔர உஸகா ஜோ பரிணமந ஹை, வஹ ஸ்வதஃ பரிணமதா ஹை. வஹ கிஸீகே ஆஶ்ரய-ஸே பரிணமதா ஹை யா கோஈ உஸே மதத கரே தோ பரிணமதா ஹை, கோஈ உஸே விபரீத கரே தோ விபரீத ஹோ ஔர ஸுலடா கரே தோ ஸுலடா ஹோ, ஐஸா நஹீஂ ஹை. அகாரண பாரிணாமிக த்ரவ்ய-உஸே கோஈ காரண லாகூ நஹீஂ படதா. வஹ ஸ்வயஂ பரிணமதா ஹை.
ஸ்வயஂ அநாதிஅநந்த ஸ்வபாவமேஂ பரிணமே உஸமேஂ விபாவ அந்தர உஸகே ஸ்வபாவமேஂ ப்ரவேஶ நஹீஂ கரதா. ஐஸா அகாரண ஸ்வயஂ அபநே ஸ்வபாவ-ஸே பரிணமதா ஹை, ஐஸா உஸகா ஸ்வபாவ ஹை. ஔர விபாவ ஹோ தோ பீ வஹ ஸ்வயஂ ஸ்வதஂத்ர பரிணமதா ஹை. ஔர ஸ்வயஂ ஸ்வபாவகோ ப்ரகட கரே தோ பீ ஸ்வதஂத்ர ஹை. உஸமேஂ நிமித்த கஹநேமேஂ ஆதா ஹை, பரந்து வாஸ்தவமேஂ ஸ்வயஂ பரிணமதா ஹை. உஸமேஂ கோஈ காரண லாகூ நஹீஂ படதா. தோ ஹீ உஸே த்ரவ்ய கஹா ஜாய கி ஜிஸே கோஈ காரண லாகூ நஹீஂ படதா. கோஈ நிமித்தகே ஆஶ்ரய-ஸே பரிணமே, கிஸீகீ மதத-ஸே பரிணமே தோ உஸ த்ரவ்யகீ த்ரவ்யதா ஹீ நஹீஂ ரஹதீ.