௨௫௯
உஷ்ணதா பாஹர-ஸே நஹீஂ ஆதீ ஹை, அக்நி ஸ்வயஂ ஹீ உஷ்ண ஹை. பர்ப ஸ்வயஂ ஹீ டண்டா ஹை. உஸகீ டண்டக பாஹர-ஸே நஹீஂ ஆதீ. வைஸே ஜாநநா பாஹர-ஸே நஹீஂ ஆதா ஹை, ஜாநநேவாலீ வஸ்து ஹீ ஸ்வயஂ ஹை. உஸமேஂ பாஹரகே ஸப நிமித்த ஹைஂ. இஸே ஜாநா, உஸே ஜாநா. ஜாநநேவாலீ வஸ்து ஸ்வயஂ ஹை.
ஸமாதாநஃ- ... ஆத்மாகோ ஜ்ஞாநகே ஸாத ஏகமேக ஸம்பந்த ஹை. ஜ்ஞாந பிநாகா ஆத்மா நஹீஂ ஹை, ஆத்மா பிநாகா ஜ்ஞாந நஹீஂ ஹை. தாதாத்ம்ய ஸம்பந்த ஹை. ஐஸே அநந்த குண ஹைஂ. ஜ்ஞாந, தர்ஶந, சாரித்ர, அஸ்தித்வ, வஸ்துத்வ ஸபகே ஸாத, த்ரவ்யகோ ஸபகே ஸாத ஐஸா தாதாத்ம்ய ஸம்பந்த ஹை. அநந்த குண-ஸே பரா ஹுஆ, அநந்த குணஸ்வரூப ஹீ த்ரவ்ய ஹை. அநந்த குண ஆத்மாமேஂ ஏகமேக ஹைஂ. ஜடமேஂ பீ வைஸே அஸ்தித்வ, வஸ்துத்வ இத்யாதி ஜோ ஜடகே-புதகலகே வர்ண, கந்த, ரஸ, ஸ்பர்ஶ ஸப ஏகமேக தாதாத்ம்ய ஹை. உஸமேஂ-ஸே குச அலக நஹீஂ படதா. ஏகமேேக ஹை.
முமுக்ஷுஃ- த்ரவ்யகோ ஔர குணோஂகோ ஏகமேக ஸம்பந்த ஹை ந? குணகோ ஔர குணகோ பீ ஐஸா ஸம்பந்த ஹை? ஜைஸே ஆபநே கஹா கி த்ரவ்ய ஔர குணகா தாதாத்ம்யஸித்த ஸம்பந்த ஙை. வைஸே ஏக குணகோ பாகீகே அநந்த குண ஜோ ஹைஂ, உஸகே ஸாத தாதாத்ம்யஸித்த ஸம்பந்த நஹீஂ ஹை?
ஸமாதாநஃ- உஸகா லக்ஷணபேத-ஸே பேத ஹை. ஸபகா லக்ஷண பிந்ந படதா ஹை. பாகீ வஸ்துதஃ ஸப ஏக ஹை. பரந்து உஸகே லக்ஷண அலக ஹைஂ. ஜ்ஞாநகா லக்ஷண ஜாநநா, தர்ஶநகா தேகநேகா, ப்ரதீத கரநா, சாரித்ரகா லக்ஷண லீநதாகா, ஆநந்தகா ஆநந்த ஸ்வரூப, இஸப்ரகார ஸபகே லக்ஷண பிந்ந-பிந்ந ஹைஂ. த்ரவ்ய அபேக்ஷா-ஸே ஸப ஏகமேக ஹைஂ. பாகீ ஏகதூஸரேகே லக்ஷண அபேக்ஷா-ஸே உஸகே பேத ஹைஂ. வஸ்துபேத நஹீஂ ஹை, பரந்து லக்ஷண அபேக்ஷா-ஸே பேத ஹைஂ. உஸகே லக்ஷண அலக, உஸகே கார்ய அலக. ஜ்ஞாநகா ஜாநநேகா கார்ய, தர்ஶநகா தேகநேகா, சாரித்ரகா லீநதாகா, ஸபகா கார்ய கார்ய அபேக்ஷா-ஸே பிந்ந-பிந்ந ஹை. வஸ்து அபேக்ஷா-ஸே ஏக ஹை.
முமுக்ஷுஃ- ஜப ஜ்ஞாநகுண ஜ்ஞாநகுணகா காம கரே, உஸ வக்த கர்தா குண க்யா கரதா ஹை? (ஜைஸே) ஜ்ஞாந கரதா ஹை, வைஸே கர்தா நாமகா குண ஹை, வஹ க்யா கரதா ஹோகா?
ஸமாதாநஃ- வஹ கர்தா ஸ்வயஂ கார்ய கரதா ஹை. ஜ்ஞாந ஜாநநேகா கார்ய கரே தோ கர்தாகுண உஸ ரூப பரிணமந கரகே உஸகா கார்ய லாநேகா காம கரதா ஹை. ஜ்ஞாந ஜாநதா ஹை தோ உஸமேஂ பரிணமந கரகே ஜோ ஜாநநேகா கார்ய ஹோதா ஹை, வஹ ஜாநநேகா கார்ய வஹ கர்தாகுண கஹலாதா ஹை. கார்ய கரதா ஹை. கர்தாகுணமேஂ.. கர்தா, க்ரியா ஔர கர்ம. வஹ கர்தாகீ பரிணதி ஹை.
முமுக்ஷுஃ- யே ஜோ ஆபநே ஸம்பந்த கஹா, வஹ நிமித்த-நைமித்திக ஸம்பந்த நஹீ ஹை? ஏகரூபதா ரூப ஸம்பந்த ஹை.
ஸமாதாநஃ- ஹா, ஏகரூப ஸம்பந்த ஹை, பரந்து உஸமேஂ லக்ஷணபேத ஹை, கார்யபேத ஹை. நிமித்த- நைமித்திக நஹீஂ ஹை. நிமித்த-நைமித்திக தோ தோ த்ரவ்யமேஂ ஹோதா ஹை, யே தோ ஏக ஹீ த்ரவ்ய ஹை.