౨ మరణ కరతే-కరతే బాహర క్రియామేం రుక జాతా హై, కహాఁ-కహాఁ రుక జాతా హై. ముక్తికా మార్గ తో భీతరమేం హై ఔర స్వానుభూతి ఆనన్ద ఆత్మామేం-సే ప్రగట హోతా హై, బాహర-సే తో ఆతా నహీం. ఇసలియే భీతరమేం జాతా హై తో భీతరమేం-సే చైతన్యదేవ ప్రకాశమాన హోతా హై, వహ బాహర- సే నహీం హోతా హై.
ముముక్షుః- మాతేశ్వరీ! యే వచనామృతమేం ఆయా హై కి రుచి అనుయాయీ వీర్య హై ఔర హమ సబ ఇసీలియే యహాఁ ఆయే హైం ఔర ఆతే రహతే హైం, ఫిర భీ హమారా సహీ దిశామేం ... క్యోం నహీం చలతీ హై?
సమాధానః- యహాఁ రుచి హోతీ హై, లేకిన పురుషార్థ నహీం హోతా హై. రుచి తో హోతీ హై, లేకిన ఉస జాతకా పురుషార్థ హోనా చాహియే. పురుషార్థ మన్ద హై. రుచి, ఆత్మాకీ రుచి కరనా. జో ఆత్మా హై ఉసకో పహచాననా. ఉసకే పీఛే ప్రయత్న, బారంబార ప్రయత్న కరనా చాహియే. రుచికీ తీవ్రతా కరనీ చాహియే. కహీం చైన న పడే, మైం ఆత్మా హూఁ, మైం ఆత్మా హూఁ, కహీం చైన న పడే, విభావమేం చైన నహీం పడనా చాహియే ఔర భీతరమేం చైతన్యమేం బారంబార దృష్టి, ఉపయోగ బారంబార ఉస తరఫ జానా చాహియే. తో పురుషార్థ కరనే-సే ప్రగట హోతా హై.
జైసే స్ఫటిక నిర్మల హై, జల నిర్మల హై, వైసే ఆత్మా నిర్మల హీ హై. పర తరఫ దృష్టి, ఉపయోగ జాతా హై తో ఉసమేం మలినతా దిఖనేమేం ఆతీ హై. భీతరమేం తో మలినతా హై నహీం, తో భీతరమేం జో జాతా హై కి మైం శుద్ధ హూఁ, తో శుద్ధాత్మా తరఫ జానే-సే శుద్ధ పర్యాయ ప్రగట హోతీ హై. బాహరమేం ఉపయోగ దేనే-సే అశుద్ధ పర్యాయ ప్రగట హోతీ హై.
ముముక్షుః- వచనామృతమేం ఆయా హై కి జ్ఞాయకకే లక్ష్య-సే తమామ లౌకిక కార్య కరనా. ఖాతే-పీతే, ఉఠతే-బైఠతే జ్ఞాయకకా లక్ష్య కరనా. థోడా-సా స్పష్ట కీజియే.
సమాధానః- ఖాతే-పీతే (హర వక్త) ఏక జ్ఞాయకకా హీ (లక్ష్య రఖనా). ఉసమేం ఏకత్వ నహీం హోనా. మైం జ్ఞాయక హూఁ, జ్ఞాయక హూఁ, యహ పహలే తో అభయాసరూప-సే హోతా హై. యథార్థ పరిణతి జ్ఞాన హోనేకే బాద జ్ఞానీకో యథార్థ పరిణతి హోతీ హై. ఉసకో ఖాతే-పీతే ఉసకీ భేదజ్ఞానకీ ధారా రహతీ హై, మైం జ్ఞాయక హూఁ, జ్ఞాయక హూఁ. పహలే తో అభ్యాస రహతా హై ఖాతా- పీతే కి మైం జ్ఞాయక హూఁ. యే ఖానేకా స్వభావ మేరా నహీం హై, యే శరీర భీ మేరా స్వభావ నహీం హై, మేరా తత్త్వ నహీం హై, మైం తో భిన్న తత్త్వ హూఁ. ఔర విభావ భీ మేరా స్వభావ నహీం హై. ఇసలియే ఖాతే-పీతే, చలతే-ఫిరతే, సోతే సబమేం మైం జ్ఞాయక హూఁ, ఐసా అభ్యాస కరనా చాహియే.
జ్ఞానీకీ తో ఐసీ సహజ దశా రహతీ హై. ఖాతే-పీతే, సోతే, స్వప్నమేం జ్ఞాయక హూఁ, ఐసీ జ్ఞాయకకీ పరిణతి-భేదజ్ఞానకీ ధారా ఉసకో నిరంతర చలతీ రహతీ హై. ఉసమేం త్రుట నహీం పడతీ. పహలే తో ఉసకా అభ్యాస హోతా హై కి మైం జ్ఞాయక హూఁ, జ్ఞాయక హూఁ. ఐసే రటన కరనే మాత్ర నహీం పరన్తు భీతరమేం ఐసీ తైయారీ హోనీ చాహియే కి మైం జ్ఞాయక హూఁ.