౧౭౦
సమాధానః- .. సమ్యగ్దర్శన ప్రాప్త కరనేకా గురుదేవనే కితనా స్పష్ట కరకే మార్గ బతాయా హై. కరనేకా స్వయంకో బాకీ రహతా హై. అపనీ పురుషార్థకీ క్షతికే కారణ అటకా హై. స్వయం పురుషార్థ కరే తో హో సకే ఐసా హై. జో అటకా హై, వహ స్వయంకీ క్షతికే కారణ. అపనీ పరిణతికీ క్షతికే కారణ అటకా హై. బాకీ మార్గ తో ఏక హీ హై, మార్గ కహీం దూసరా నహీం హై. మార్గ తో ఏక హీ హై.
ఏక జ్ఞాయక ఆత్మాకో పహచాననా, వహీ ఏక మార్గ హై. దూసరా కోఈ మార్గ నహీం హై. మార్గ కహీం జ్యాదా నహీం హై కి ఉసే ఆకులతా హో కి ఇస మార్గ పర జానా, ఇస మార్గ పర జానా యా ఇస మార్గ పర జానా. ఐసా నహీం హై. మార్గ తో ఏక హీ హై. ఏక చైతన్య పదార్థ హై. స్వతఃసిద్ధ అనాదిఅనన్త ఆత్మా హై, ఉస ఆత్మాకో పహచాననా. ఆత్మా అపనేఆపకో భూల గయా వహ ఏక ఆశ్చర్యకీ బాత హై కి స్వయం హోనే పర భీ స్వయంకో స్వయం దేఖతా నహీం హై. స్వయం స్వయంకో పహిచానే, భిన్న కరకే.
యే శరీర అపనా స్వరూప నహీం హై. ఉసకే సాథ ఏకత్వబుద్ధి, అన్దర వికల్పకే సాథ ఏకత్వబుద్ధి, సబ శుభాశుభ భావ, సబకే సాథ ఏకత్వబుద్ధి కర బైఠా. ఉససే భిన్న అపనా జ్ఞాయక స్వరూప జ్ఞాన లక్షణ-సే పూర్ణ జ్ఞాయకకో పహిచాననా. ఉసే పహిచానకర ఉసకా భేదజ్ఞాన కరకే, ఉస పరిణతికో దృఢ కరకే స్వయం ఉసమేం ప్రతీతి దృఢ కరకే, జ్ఞాన కరకే, ఉసమేం లీనతా కరే తో సమ్యగ్దర్శన హోతా హై. పరన్తు కరనా స్వయంకో హై. స్వయం కరతా నహీం హై. స్వయం అపనీ మన్దతా-సే రుకా హై.
ముముక్షుః- ఇసమేం శ్రద్ధాకా దోష లేం, జ్ఞానకా దోష లేం యా పుురుషార్థకా దోష లేం యా రుచికీ క్షతి లేం?
సమాధానః- సబ దోష హై. శ్రద్ధాకీ క్షతి హై, రుచికీ క్షతి హై, పురుషార్థకీ క్షతి హై. సబ ఏకసాథ మిలే హైం. జ్ఞాన యథార్థ కబ కహా జాయ? కి జ్ఞాన జ్ఞానరూప పరిణమే తబ. తబతక వహ బుద్ధిపూర్వకకా జ్ఞాన కరతా హై కి వస్తు ఐసీ హై. ఫిర భీ వహ జ్ఞాన జ్ఞాయకరూప పరిణమతా నహీం హై. ఇసలియే వహ జ్ఞాన భీ యథార్థ నహీం హై. విచార కరకే జ్ఞాన కరే కి యహ వస్తు ఐసే హీ హై. పరన్తు జ్ఞాయక జ్ఞాయకరూప పరిణమే నహీం, తబతక జ్ఞానకో భీ యథార్థ విశేషణ లాగూ నహీం పడతా. ఇసలియే సబ దోష హై.