సమ్యగ్దర్శనరూప హోతా హై, ఫిర చారిత్రదశా ఆతీ హై. ఉసమేం విశేష నిర్జరా హోతీ హై. పహలే అముక నిర్జరా హోతీ హై, విశేష నిర్జరా మునిదశామేం హోతీ హై. వహ సబ పర్యాయ హై.
పరన్తు ద్రవ్య అపేక్షా-సే శుద్ధాత్మా అనాది (ముక్తస్వరూప హీ హై). ఐసా ద్రవ్య ఔర పర్యాయ దోనోం వస్తుకా స్వభావ హీ హై. జో ప్రగట పర్యాయ హోతీ హై ముక్తికీ, ఉసే పర్యాయ కహతే హైం. ఔర అనాదిఅనన్త ద్రవ్య తో ముక్తస్వరూప హై. ముక్తస్వరూప ద్రవ్య హై, పరన్తు వేదన నహీం హై. ఉసకా స్వయంకో స్వానుభూతికా వేదన నహీం హై, పర్యాయ ప్రగట నహీం హుయీ హై. ద్రవ్య తో శుద్ధ హై, ద్రవ్యమేం కహీం అశుద్ధతాకా ప్రవేశ నహీం హుఆ హై. ద్రవ్య తో శుద్ధ హై. పరన్తు పర్యాయకా వేదన నహీం హై. స్వానుభూతికా వేదన కహాఁ హై? పర్యాయ ప్రగట హుఏ బినా వేదన నహీం హోతా. ఇసలియే జబ ఉసకీ స్వానుభూతికీ దశా ప్రగట హోతీ హై, స్వానుభూతికా వేదన హోతా హై.
వహ స్వానుభూతి విశేష బఢనే పర వీతరాగతా హోతీ హై ఇసలియే ఉసే పూర్ణ వేదన హోతా హై. వహ ప్రగట ముక్త దశా హై. యే శక్తిరూప ముక్త దశా హై. వహ వ్యక్తిరూప ముక్తదశా హై. ఇసలియే ద్రవ్య ఔర పర్యాయకా మేల హై. ద్రవ్య ఔర పర్యాయ వస్తుకా స్వరూప హై. ఇసలియే శుద్ధ పర్యాయ నహీం హై, తబతక వేదన నహీం హై. శుద్ధపర్యాయ ప్రగట హుయీ, ఇసలియే ఉసే స్వానుభూతి, వీతరాగదశాకా వేదన హోతా హై. ఇసలియే వహ ప్రగట ముక్త దశా హై, యహ శక్తిరూప ముక్త దశా హై.
సమాధానః- .. ఉస వక్త యహాఁ సజావట ఆది కీ థీ, స్వాధ్యాయ మన్దిరమేం బహుత సున్దర థా. గురుదేవకా జీవన-దర్శన, గురుదేవకే చరణ, సబ బహుత అచ్ఛా లగతా థా. వహాఁ దేఖనే గయీ తో వహ సబ సజావట దేఖకర ఐసా లగా కి గురుదేవ యహాఁ విరాజతే హో తో యే సబ శోభే. ఐసే విచార ఆతే థే, భావనా హోతీ రహీ. ఉస దిన ఘర ఆకర పూరీ రాత ఐసా హుఆ, గురుదేవ పధారో, పధారో ఐసా భావనామేం రహా. ఫిర ప్రాతఃకాలమేం ఐసా స్వప్న ఆయా కి గురుదేవ దేవలోకమేం-సే దేవకే రూపమేం పధారే. సబ దేవకా హీ రూప థా. ఝరీకే వస్త్ర, హార రత్నకే, రత్నకే వస్త్ర థే.
గురుదేవనే కహా కి ఐసా కుఛ నహీం రఖనా, బహిన! మైం తో యహీం హూఁ. మైం యహీ హూఁ, ఐసా దో-తీన బార కహా. ఆప యహాఁ హో ఐసే ఆపకీ ఆజ్ఞా-సే మాన లేం, పరన్తు యే సబ దుఃఖీ హో రహే హైం. ఉసకా క్యా? గురుదేవ తో మౌన రహే. స్వప్న తో ఇతనా హీ థా. పరన్తు ఉస వక్త సబకో ఇతనా ఉల్లాస థా కి మానోం గురుదేవ విరాజతే హోం ఔర ఉత్సవ హోతా హో, ఐసా థా. గురుదేవ దేవకే రూపమేం పధారే. ఐసా స్వప్న థా. పహచానే జాతే థే, గురుదేవ దేవకే రూపమేం భీ గుురుదేవ హీ హై, ఐసా పహచానా జాతా థా.
ముముక్షుః- ముఖ గురుదేవకా?
సమాధానః- ముఖ దేవకా థా. పరన్తు పహచాన హో జాయ కి గురుదేవ దేవ హుఏ హైం ఔర దేవకే రూపమేం పధారే హైం. ఐసా కుఛ నహీం రఖనా, బహిన! మైం తో యహీం హూఁ, యహీం హూఁ, యహీం హూఁ. ఐసా తీన బార కహా. దేవమేం తో ఐసీ శక్తి హోతీ హై కి జహాఁ జానా హో వహాఁ