Chha Dhala (Gujarati). Jain Shastrona Arth Karavani Paddhati.

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 16 of 227

 

background image
સમાધાનઃજિનમતમાં તો એવી પરિપાટી છે કે પહેલાં
સમ્યક્ત્વ હોય પછી વ્રત હોય; હવે સમ્યક્ત્વ તો સ્વ-પરનું
શ્રદ્ધાન થતાં થાય છે તથા તે શ્રદ્ધાન દ્રવ્યાનુયોગનો અભ્યાસ
કરતાં થાય છે; માટે પહેલાં દ્રવ્યાનુયોગ અનુસાર શ્રદ્ધાન કરી
સમ્યગ્દ્રષ્ટિ થાય અને ત્યારપછી ચરણાનુયોગ અનુસાર વ્રતાદિક
ધારણ કરી વ્રતી થાય. એ પ્રમાણે મુખ્યપણે તો નીચલી દશામાં
જ દ્રવ્યાનુયોગ કાર્યકારી છે, તથા ગૌણપણે જેને મોક્ષમાર્ગની
પ્રાપ્તિ થતી ન જણાય તેને, પહેલાં કોઈ વ્રતાદિકનો ઉપદેશ
આપવામાં આવે છે. માટે ઉચ્ચ દશાવાળાઓને અધ્યાત્મ-
ઉપદેશ કરવા યોગ્ય છે એમ જાણી નીચલી દશાવાળાઓએ
પરાઙ્મુખ થવું યોગ્ય નથી.
(શ્રી મોક્ષમાર્ગપ્રકાશક પૃ. ૨૯૫)
જૈન શાસ્ત્રોના અર્થ કરવાની પદ્ધતિ
જિનમાર્ગમાં કોઈ ઠેકાણે તો નિશ્ચયનયની મુખ્યતા સહિત
વ્યાખ્યાન છે તેનો તો ‘‘સત્યાર્થ એમ જ છે’’ એમ જાણવું; તથા
કોઈ ઠેકાણે વ્યવહારનયની મુખ્યતા સહિત વ્યાખ્યાન છે તેને
‘‘એમ નથી પણ નિમિત્તાદિની અપેક્ષાએ ઉપચાર કર્યો છે’’
એમ જાણવું; અને એ પ્રમાણે જાણવાનું નામ જ બન્ને નયોનું
ગ્રહણ છે. પણ બન્ને નયોનાં વ્યાખ્યાનને સમાન સત્યાર્થ જાણી
‘‘આ પ્રમાણે પણ છે તથા આ પ્રમાણે પણ છે’’ એવા ભ્રમરૂપ
પ્રવર્તવાથી તો બન્ને નયો ગ્રહણ કરવા કહ્યા નથી.
(શ્રી મોક્ષમાર્ગપ્રકાશક પૃ. ૨૫૬)
[ ૧૪ ]