Chha Dhala (Gujarati).

< Previous Page   Next Page >


Page 46 of 205
PDF/HTML Page 68 of 227

 

background image
(અભ્યાસ) ભણવાં, ભણાવવાં, સાંભળવાં અને સંભળાવવાં (સો)
તે (કુબોધ) મિથ્યાજ્ઞાન [છે; તે] (બહુ) ઘણાં (ત્રાસ) દુઃખને
(દેન) આપવાવાળું છે.
ભાવાર્થ૧. વસ્તુ અનેકધર્માત્મક છે; તેમાંથી કોઈ પણ
એક જ ધર્મને આખી વસ્તુ કહેવાના કારણથી દૂષિત (મિથ્યા)
તથા વિષય-કષાય આદિને પુષ્ટ કરવાવાળાં કુગુરુઓનાં બનાવેલાં
સર્વ પ્રકારનાં ખોટાં શાસ્ત્રોને ધર્મબુદ્ધિથી લખવાં-લખાવવાં,
ભણવાં-ભણાવવાં, સાંભળવાં અને સંભળાવવાં તેને ગૃહીત
મિથ્યાજ્ઞાન કહે છે.
૨. જે શાસ્ત્ર જગતમાં સર્વથા નિત્ય, એક અદ્વૈત અને
સર્વવ્યાપક બ્રહ્મમાત્ર વસ્તુ છે, અન્ય કોઈ પદાર્થ નથી, એમ વર્ણન
કરે છે તે શાસ્ત્ર એકાન્તવાદથી દૂષિત હોવાથી કુશાસ્ત્ર છે.
૩. વસ્તુને સર્વથા ક્ષણિક-અનિત્ય, અથવા (૪) ગુણ-ગુણી
સર્વથા જુદા છે, કોઈ ગુણના સંયોગથી વસ્તુ છે એમ કથન કરે,
અથવા (૫) જગતનો કોઈ કર્તા, હર્તા અને નિયંતા છે એમ વર્ણન
કરે, અથવા (૬) દયા, દાન, મહાવ્રતાદિના શુભભાવ જે
પુણ્યાસ્રવ છે પરાશ્રયરૂપ છે તેનાથી તથા મુનિને આહાર દેવાના
શુભભાવથી સંસાર પરિત (ટૂંકો, મર્યાદિત) થવો; તથા ઉપદેશ
દેવાના શુભ ભાવથી પરમાર્થે ધર્મ થાય વગેરે અન્ય ધર્મિયોના
ગ્રન્થોમાં જે વિપરીત કથન છે, તે એકાન્ત અને અપ્રશસ્ત હોવાથી
કુશાસ્ત્ર છે. કેમકે તેમાં પ્રયોજનભૂત સાત તત્ત્વનું યથાર્થપણું નથી.
જ્યાં એક તત્ત્વની ભૂલ હોય ત્યાં સાતે તત્ત્વોની ભૂલ હોય જ,
એમ સમજવું.
૪૬ ][ છ ઢાળા