Chha Dhala-Hindi (itrans transliteration). Chha Dhala: ,; Introduction; Avrutti; Param Pujya Sadgurudev Shree Kanjiswami; Prakashkiy Nivedan (Pratham Avrutti); Prakashkiy nivedan (Pandrahavee Avrutti); Mool Granthkartaka Parichay; Bhoomika; Jivki anadikaleen saat bhule; Uprokt bhoolokA phal; Dharm prapt karaneka samay; Mithyatvaka maha pap; Vastuka swaroop; Samyakdrashtiki bhavana; Samyakcharitra tatha mahavrat; Drayarthik nayase nishchayka swaroop tatha usake ashray se honewalee shuddh paryay; Paryayarthiknayse nishchay aur vyavahar ka swaroop tatha vyavahar paryayka swaroop; Anya vishay; Pathakose nivedan; Vishay-suchi; Pahalee dhal vishay-suchi; Doosaree dhal vishay-suchi.

Next Page >


Combined PDF/HTML Page 1 of 11

 


Page -22 of 192
PDF/HTML Page 2 of 216
single page version

background image
bhagavAnashrIkundakunda-kahAn jain shAstramAlA puShpa95
adhyAtmapremI paNDit kavivar shrI daulatarAmajI kR^it
ChahaDhAlA
[saTIk]
(gujarAtI anuvAdakA hindI anuvAd)
:prakAshak :
shrI digambar jain svAdhyAyama.ndir TrasTa
sonagaDh-364250 (saurAShTra)
-: anuvAdak :-
shrI maganalAl jain

Page -21 of 192
PDF/HTML Page 3 of 216
single page version

background image
ab takakI kul 14 AvR^itti prat : 42000
pa.ndrahavI.n AvR^ittiprat : 2000vi. sa.n. 2065
mudrak :
kahAn mudraNAlay
jain vidyArthI gR^ih kampAuNDa,
sonagaDh-364250 : (02846) 244081
mUlya : ru. 10=00
ChahaDhAlA(hindI)ke
sthAyI prakAshan puraskartA
shrI j~nAnesh rasikalAl shAh memoriyal TrasTa, surendranagar
haste shrI rasikalAl jagajIvanadAs shAhparivAr
shrImatI puShpAben, kamalesh, ajay, jyotsanA tathA kavitA
yah shAstrakA lAgat mUlya ru. 23=70 hai. anek
mumukShuo.nkI Arthik sahAyatAse is AvR^ittikI ki.nmat
ru. 20=00 hotI hai. tathA shrI ku.ndaku.nd-kahAn pAramArthik
TrasTa haste sva. shA.ntilAl ratilAl shAhakI orase 50
%
Arthik sahayog prApta honese yah shAstrakA vikray-mUlya
ru. 10=00 rakhA gayA hai.


Page -19 of 192
PDF/HTML Page 5 of 216
single page version

background image
prakAshakIy nivedan
[pratham AvR^itti]
adhyAtmapremI kavivar pa.n. daulatarAmajI kR^it ChahaDhAlAkA yah
artha gujarAtIme.n svAdhyAyama.ndir TrasTa sonagaDhake bhUtapUrva pramukh shrI
rAmajIbhAI mANekachanda doshIne sampAdit kiyA thA . hindIme.n to
is pustakakI anek AvR^ittiyA.N (anya sa.nsthAo.n dvArA) nikal
chukI hai.n . is AvR^ittime.n prakaraNake anusAr bhAvapUrNa tathA bAlasubodh
chitra a.nkit kiye gaye hai.n, yah isakI visheShatA
navInatA hai . isase
pAThako.nkA abhyAsame.n man lagegA aur samajhaneme.n sugamatA hogI .
sonagaDhame.n prativarSha shikShaNavargame.n aur anek jain
pAThashAlAo.nme.n yah pustak pa.DhAI jAtI hai aur isakI sAmUhik
svAdhyAy bhI kaI jagah hotI hai .
paramopakArI pUjya gurudevashrI kAnajIsvAmIne is laghukAy
gra.nth par nijAtmakalyANakArI pravachan kie hai.n. is gra.nthake
viShayavastuko yathArthatayA samajhaneke lie mumukShuo.nko ve pravachano.nko
achChI tarah sunanA atya.nt Avashyak hai. vartamAnayugame.n paramopakArI
pUjya gurudevashrI tathA pUjya bahinashrI cha.npAbahinake upakAr pratApase
hI ham aise gra.ntho.nko pa.Dhkar apanA Atmahit sAdh sakate hai.n.
ChahaDhAlA pa.Dhneme.n samAjakI atyadhik ruchi rahI hai. is
pustakame.n sab kathan jinAgam anukUl hai. uname.n jinamatase viruddha
matake ekA.nt abhiprAyo.nkA niShedh kiyA gayA hai, ataH isakA

Page -18 of 192
PDF/HTML Page 6 of 216
single page version

background image
adhyayan karake abhyAsIjan vivek dvArA hey-upAdey tattvako
barAbar samajh le.
TrasTake tatkAlIn pramukh shrI navanItalAl jhaverIko is gra.nth
prakAshan karanekA atIv utsAh thA. is AvR^ittike prakAshaname.n shrI
shAh hi.nmatalAl ChoTAlAl, Do.c. vidyAcha.ndajI shahA, shrI
manasukhalAl desAI, bra. harilAl jain tathA shrI kAntilAl
harilAl shAhane premapUrvak sahAyatA kI hai, ataH sa.nsthA un sab
mahAnubhAvo.nkA AbhAr mAnatI hai .
sonagaDh
vIr sa.n. 2491
sAhityaprakAshanasamiti
shrI di0 jain svAdhyAyama.ndir TrasTa,
sonagaDh (saurAShTra)

Page -17 of 192
PDF/HTML Page 7 of 216
single page version

background image
prakAshakIy nivedan
(pa.ndrahavI.n AvR^itti)
is laghu granthakI atyanta lokapriyatA eva.n mA.ngake kAraN
isakI yah pa.ndrahavI.n sachitra AvR^itti prakAshit ki jA rahI hai. AshA
hai kI mumukShu samAj yah granthakA abhyAs karake lAbhAnvit hogA
.
yah pustakakA prinTI.ng kArya kahAn mudraNAlay dvArA atya.nt
su.ndar Dha.ngase kiyA gayA hai . jisake lie ham inake AbhArI hai.n .
jinendra bhagavAn dvArA prarUpit tattvako spR^iShTatayA samajhanA
yah mumukShuo.nke lie hitakArI eva.n Avashyak hai . hamArI bhAvanA hai
ki sab dharma-jij~nAsu is granthakA svAdhyAy karake usakA Ashay
samajhakar mithyAtvase apanI rakShA karate hue svasanmukhatA dvArA
samyakpanA prApta kare.n .
vaishAkh sud-2
pU. gurudevashrIkA
120vA.N janmotsav
tA. 26-4-2009
sAhityaprakAshanasamiti
shrI di0 jain svA0 TrasTa,
sonagaDh (saurAShTra)

Page -16 of 192
PDF/HTML Page 8 of 216
single page version

background image
mUl granthakartAkA kuCh parichay
shrI pa.n. daulatarAmajI alIga.Dhke samIp sAsanIke rahanevAle
the, phi ra alIgaDhame.n rahane lage . ve pallIvAl jAtike nararatna the .
dharmatattvake achChe j~nAtA the . unho.nne paramArtha jaka.DI, phu Takar anek
pad tathA prastut gra.nth ChahaDhAlAkI rachanA kI hai . apanI kavitAme.n
saral shabdo.n dvArA sAgarako gAgarame.n bharanekA prayatna kiyA hai .
unake shabda ruchik ra hai.n, bhAv ullAs denevAlA hai . unake pado.nkA
bhAv manan karane yogya hai, jo ki jainasiddhAntake jij~nAsuo.nke
lie bahut upayogI hai .
is granthakA nirmAN vikram sa.n. 1891me.n huA hai, isakI
upayogitAkA anubhav karake isako prAyaH sabhI jain pAThashAlAo.n
aur jain parIkShAlayo.nke paThan-kramame.n sthAn diyA gayA hai . sarva
sajjano.nse merI prArthanA hai ki is gra.nthakA sarvatra prachAr kare.n aur
Atmahitame.n agrasar honeke prayatname.n sAvadhAn rahe.n .
nivedak :
navanItalAl sI. jhaverI

Page -15 of 192
PDF/HTML Page 9 of 216
single page version

background image
bhUmikA
kavivar paNDit daulatarAmajI kR^it ‘‘ChahaDhAlA’’
jainasamAjame.n bhalIbhA.Nti prachalit hai. anek bhAI-bahin usakA
nitya pATh karate hai.n. jain pAThashAlAo.nkI yah ek pAThay pustak
hai. granthakArane sa.nvat 1891kI vaishAkh shuklA 3, (akShay-
tR^itIyA)ke din is granthakI rachanA pUrNa kI thI. is granthame.n
dharmakA svarUp sa.nkShepame.n bhalIbhA.Nti samajhAyA gayA hai; aur vah bhI
aisI saral subodh bhAShAme.n ki bAlakase lekar vR^iddha tak sabhI
saralatApUrvak samajh sake.n.
is granthame.n Chah DhAle.n (Chah prakaraN) hai.n, uname.n AnevAle
viShayo.nkA varNan yahA.N sa.nkShepame.n kiyA jAtA hai
jIvakI anAdikAlIn sAt bhUle.n
is granthakI dUsarI DhAlame.n chAr gatime.n paribhramaNake
kAraNarUp mithyAdarshan-j~nAn-chAritrakA svarUp batAyA gayA hai.
isame.n mithyAdarshanake kAraNarUp jIvakI anAdise chalI A rahI
sAt bhUlo.nkA svarUp diyA gayA hai; vah sa.nkShepame.n nimnAnusAr hai
(1) ‘‘sharIr hai so mai.n hU.N,’’aisA yah jIv anAdi-kAlase mAn
rahA hai; isalie mai.n sharIrake kArya kar sakatA hU.N, sharIrakA
halan-chalan mujhase hotA hai; sharIr (indriyo.nme.n)ke dvArA mai.n
jAnatA hU.N, sukhako bhogatA hU.N, sharIr nirog ho to mujhe lAbh
ho
ityAdi prakArase vah sharIrako apanA mAnatA hai, yah
mahAn bhram hai. vah jIvako ajIv mAnatA hai; yah jIvatattvakI
bhUl hai.

Page -14 of 192
PDF/HTML Page 10 of 216
single page version

background image
(2) sharIrakI utpattise vah jIvakA janma aur sharIrake viyogase
jIvakA maraN mAnatA hai; yAnI ajIvako jIv mAnatA hai. yah
ajIvatattvakI bhUl hai.
(3) mithyAtva, rAgAdi pragaT duHkh denevAle hai.n; tathApi unako
sukharUp mAnakar unakA sevan karatA hai; yah AsravatattvakI
bhUl hai.
(4) vah apane AtmAko bhUlakar, shubhako iShTa (lAbhadAyI) tathA
ashubhako aniShTa (hAnikArak) mAnatA hai; kintu tattvadR^iShTise
ve dono.n aniShTa hai.n
aisA nahI.n mAnatA. vah bandhatattvakI
bhUl hai.
(5) samyagj~nAn tathA samyagj~nAnasahit vairAgya (Atmahitake yathArtha
sAdhan) jIvako sukharUp hai, tathApi unhe.n kaShTadAyak aur
samajhame.n na Aye aisA mAnatA hai. vah sa.nvaratattvakI bhUl hai.
(6) apane AtmAkI shaktiyo.nko bhUlakar, shubhAshubh ichChAo.nko na
rokakar indriy-viShayo.nkI ichChA karatA rahatA hai, vah
nirjarAtattvakI bhUl hai.
(7) samyagdarshanapUrvak hI pUrNa nirAkulatA pragaT hotI hai aur vahI
sachchA sukh hai;aisA na mAnakar yah jIv bAhya suvidhAo.nme.n
sukh mAnatA hai, vah mokShatattvakI bhUl hai.
uparokta bhUlo.nkA phal
is gra.nthakI pahalI DhAlame.n in bhUlo.nkA phal batAyA hai. in
bhUlo.nke phalasvarUp jIvako pratisamay-bArambAr ananta duHkh
bhoganA pa.DtA hai arthAt chAro.n gatiyo.nme.n manuShya, dev, tirya.nch aur

Page -13 of 192
PDF/HTML Page 11 of 216
single page version

background image
nArakIke rUpame.n janma-maraN karake duHkh sahatA hai. log devagatime.n
sukh mAnate hai.n, kintu vah bhramaNA hai
mithyA hai. pandrahave.n tathA
solahave.n Chandame.n usakA spaShTa varNan kiyA hai. (sa.nyog anukUl-
pratikUl, iShTa-aniShTa nahI.n hai tathA sa.nyogase kisIko sukh-duHkh
ho aisA nahI.n hai. kintu viparIt shraddhA, j~nAn, chAritra eva.n
puruShArthase jIv bhUl karatA hai aur usake kAraN duHkhI hotA
hai. sachche puruShArthase bhUlako haTAkar samyakshraddhA
j~nAn aur
svAnubhav karatA hai, usase sukhI hotA hai. )
in gatiyo.nme.n mukhya gati nigod-ekendriyakI hai; sa.nsAr-
dashAme.n jIv adhikase adhik kAl usame.n vyatIt karatA hai. us
avasthAko TAlakar do indriyase pa.nchendriyakI paryAy prApta karanA
durlabh hai aur usame.n bhI manuShyabhavakI prApti to ati-dIrghakAlame.n
hotI hai arthAt jIv manuShyabhav nahi.nvat prApta kar pAtA hai.
dharma prApta karanekA samay
jIvako dharma-prAptikA mukhya kAl manuShyabhavakA hai. yadi yah
jIv dharmako samajhanA prArambha kar de to sadAke lie duHkh dUr
kar sakatA hai; kintu manuShya paryAyame.n bhI yA to dharmakA yathArtha
vichAr nahI.n karatA, yA phi ra dharmake nAm par chalanevAlI anek
mithyA-mAnyatAo.nme.nse kisI na kisI mithyA-mAnyatAko grahaN
karake kudev, kuguru tathA kushAstrake chakrame.n pha.Ns jAtA hai, athavA
to ‘‘sarva dharma samAn hai.n’’
aisA UparI dR^iShTise mAnakar samasta
dharmo.nkA samanvay karane lagatA hai aur apanI bhramabuddhikoe
vishAlabuddhi mAnakar aur abhimAnakA sevan karatA hai. kabhI vah
jIv sudev, suguru aur sushAstrakA bAhyasvarUp samajhatA hai,

Page -12 of 192
PDF/HTML Page 12 of 216
single page version

background image
tathApi apane sachche svarUpako samajhanekA prayAs nahI.n karatA,
isalie punaH punaH sa.nsAr-sAgarame.n bhaTakakar apanA adhik kAl
nigodagati
ekendriy paryAyame.n vyatIt karatA hai.
mithyAtvakA mahApAp
uparokta bhUlo.nkA mukhya kAraN apane svarUpakI bhramaNA hai.
mai.n par (sharIr) hU.N, par (strI-putrAdi) mere hai.n, parakA mai.n kar
sakatA hU.N, par merA kar sakatA hai, parase mujhe lAbh yA hAni
hote hai.n
aisI mithyA mAnyatAkA nitya aparimit mahApAp jIv
pratikShaN seyA karatA hai; us mahApApako shAstrIy paribhAShAme.n
mithyAdarshan kahA jAtA hai. mithyAdarshanake phalasvarUp jIv krodh,
mAn, mAyA, lobh
jo ki parimit pAp hai.nunakA tIvra yA
mandarUpase sevan karatA hai. jIv krodhAdikako pAp mAnate hai.n,
kintu unakA mUl mithyAdarshanarUp mahApAp hai, use ve nahI.n
jAnate; to phi ra usakA nivAraN kaise kare.n ?
vastukA svarUp
vastusvarUp kaho yA jainadharmadono.n ek hI hai.n. unakI
vidhi aisI hai kipahale ba.DA pAp Chu.DvAkar phi ra ChoTA pAp
Chu.DvAte hai.n; isalie ba.DA pAp kyA aur ChoTA pAp kyAuse
pratham samajhanekI AvashyakatA hai.
jagatame.n sAt vyasan pApabandhake kAraN mAne jAte hai.n
juA, mA.nsabhakShaN, madirApAn, veshyAgaman, shikAr, parastrIsevan
tathA chorI, kintu in vyasano.nse bhI ba.Dhkar mahApAp mithyAtvakA
sevan hai, isalie jainadharma sarvapratham mithyAtvako Cho.DnekA upadesh
detA hai, kintu adhikA.nsh upadeshak, prachArak aur aguru

Page -11 of 192
PDF/HTML Page 13 of 216
single page version

background image
mithyAtvake yathArtha svarUpase anajAn hai.n; phi ra ve mahApAparUp
mithyAtvako TAlanekA upadesh kahA.Nse de sakate hai.n ? ve ‘‘puNya’’ko
dharmame.n sahAyak mAnakar usake upadeshakI mukhyatA dete hai.n aur
isaprakAr dharmake nAm par mahAmithyAtvarUpI pApakA avyaktarUpase
poShaN karate hai.n. jIv is bhUlako TAl sake is hetu isakI
tIsarI tathA chauthI DhAlame.n samyagj~nAn aur mithyAj~nAnakA svarUp
diyA gayA hai. isakA yah artha nahI.n ki jIv shubhake badale ashubh
bhAv kare, kintu shubhabhAvako vAstavame.n dharma athavA dharmame.n sahAyak
nahI.n mAnanA chAhiye. yadyapi nichalI dashAme.n shubhabhAv hue binA nahI.n
rahatA, kintu use sachchA dharma mAnanA vah mithyAtvarUp mahApAp hai.
samyakdR^iShTikI bhAvanA
pA.NchavI.n DhAlame.n bArah bhAvanAo.nkA svarUp darshAyA gayA hai.
ve bhAvanAe.N samyagdR^iShTi jIvako hI yathArtha hotI hai.n.
samyagdarshanase hI dharmakA prArambha hotA hai, isalie
samyagdR^iShTi jIvako hI yah bArah prakArakI bhAvanAe.N hotI hai.n; uname.n
jo shubhabhAv hotA hai use ve dharma nahI.n mAnate, kintu bandhakA kAraN
mAnate hai.n. jitanA rAg dUr hotA hai tathA samyagdarshan-j~nAnakI jo
dR^i.DhtA hotI hai, use ve dharma mAnate hai.n; isalie unake sa.nvar-nirjarA
hotI hai. aj~nAnIjan jo shubhabhAvako dharma athavA dharmame.n sahAyak
mAnate hai.n, isalie unhe.n sachchI bhAvanA nahI.n hotI.
samyakchAritra tathA mahAvrat
samyagdR^iShTi jIv apane svarUpame.n sthir rahe use samyak-
chAritra kahA jAtA hai. svarUpame.n pUrNarUpase sthir na rah sake use
shubhabhAvarUp aNuvrat yA mahAvrat hote hai.n, kintu uname.n honevAle

Page -10 of 192
PDF/HTML Page 14 of 216
single page version

background image
shubhabhAvako ve dharma nahI.n mAnate. AdikA varNan ChaThavI.n DhAlame.n
kiyA hai.
dravyArthikanayase nishchayakA svarUp tathA
usake Ashrayase honevAlI shuddha paryAy
AtmAkA svabhAv trikAlI shuddha akhaNDa chaitanyamay hai,
vah samyagdarshanakA tathA nishchayanayakA viShay honese dravyArthikanay
dvArA us trikAlI shuddha akhaNDa chaitanyasvarUp AtmAko ‘nishchay’
kahA jAtA hai, AtmAkA vah trikAlI sAmAnyasvabhAv
dravyArthikanayase AtmAkA svarUp hai, us traikAlik shuddhatAkI
or unmukhatAse jIvakI jo shuddha paryAy pragaT hotI hai use
nishchayanayase mokShamArga kahA jAtA hai phi ra bhI vah AtmAkA
paryAy (a.nsh-bhed) honese use ‘vyavahAr’ kahA jAtA hai, vah
sadbhutavyavahAr hai; aur apanI vartamAn paryAyame.n jo vikArakA
a.nsh rahatA hai vah paryAy(a.nsh-bhed) asadbhUtavyavahAranayakA viShay
hai. asadbhutavyavahAr jIvakA paramArthasvarUp na honese dUr ho
sakatA hai aur isalie nishchayanayase vah jIvakA svarUp nahI.n
hai
aisA samajhanA.
paryAyArthikanayase nishchay aur vyavahArakA
svarUp athavA nishchay tathA vyavahAr paryAyakA
svarUp
uparokta svarUpako na jAnanevAle jIv aisA mAnate hai.n ki
shubh karate-karate dharma (shuddhatA) hotA hai; tathA ve shubhako vyavahAr
mAnate hai.n aur vyavahAr karate-karate bhaviShyame.n nishchay (shuddhabhAv
dharma) ho jAyegA aisA mAnate hai.nyah ek mahAn bhUl hai; isalie

Page -9 of 192
PDF/HTML Page 15 of 216
single page version

background image
usakA sachchA svarUp yahA.N sa.nkShepame.n diyA jAtA hai
samyagdR^iShTi jIvako nishchay (shuddha) aur vyavahAr (shubh)
aisI chAritrakI mishra paryAy nichalI dashAme.n ek hI samay hotI
hai.n. vah sAdhakajIvako nIchalI dashAme.n jo shubharAg sahit chAritra
hotA hai usako sarAgachAritra yA vyavahAr chAritra bhI kahA gayA
hai . lekin usame.n jo shuddhikA a.nsh hai vah upalI shuddhirUp
nishchay vItarAg chAritrakA kAraN honese shAstro.nme.n us shuddhike
sAth vartate rAgako bhI upachArase upalI shuddhikA kAraN
vyavahArase kahA jAtA hai . kyo.nki us jIvako alpa samayame.n
shubhabhAvarUp kachAsh dUr hokar pUrNashuddhatA pragaT hotI hai.
is apekShAko lakShame.n rakhakar vyavahAr sAdhak tathA nishchay
sAdhya
aisA paryAyArthikanayase kahA jAtA hai, usakA artha aisA
hai ki samyagdR^iShTikI paryAyame.nse shubharUp ashuddhatA dUr hokar
kramashaH shuddhatA hotI jAtI hai. yah dono.n paryAye.n honese vah
paryAyArthikanayakA viShay hai. is granthame.n kuCh sthAno.n par nishchay
aur vyavahAr shabdo.nkA prayog kiyA gayA hai, vahA.N unakA artha
isIprakAr samajhanA chAhie. vyavahAr (shubhabhAv)kA vyay vah
sAdhak aur nishchay (shuddhabhAv)kA utpAd vah sAdhya
aisA
unakA artha hotA hai; use sa.nkShepame.n ‘‘vyavahAr sAdhak aur nishchay
sAdhya’’
aisA paryAyArthikanayase kahA jAtA hai.
anya viShay
is granthame.n bahirAtmA, antarAtmA tathA paramAtmA Adi
viShayo.nkA svarUp diyA gayA hai. bahirAtmA mithyAdR^iShTikA dUsarA
nAm hai; kyo.nki bAhya sa.nyog-viyog, sharIr, rAg, dev-guru-

Page -8 of 192
PDF/HTML Page 16 of 216
single page version

background image
shAstra Adise apaneko paramArthataH lAbh hotA haiaisA vah
mAnatA hai. antarAtmA samyagdR^iShTikA dUsarA nAm hai; kyo.nki vah
mAnatA hai ki apane antarase hI arthAt apane traikAlik shuddha
chaitanyasvarUpake Ashrayase hI apaneko lAbh ho sakatA hai.
paramAtmA vah AtmAkI sampUrNa shuddha dashA hai. inake atirikta
anya anek viShay is granthame.n lie gaye hai.n; un sabako
sAvadhAnIpUrvak samajhanA Avashyak hai.
pAThako.nse nivedan
pAThako.nko is granthakA sUkShmadR^iShTise adhyayan karanA
chAhie; kyo.nki satshAstrakA dharmabuddhipUrvak abhyAs samyagdarshanakA
kAraN hai. isake uparAnta shAstrAbhyAsame.n nimnokta bAto.nkA dhyAn
rahanA chAhiye :
(1) samyagdarshanase hI dharmakA prArambha hotA hai.
(2) samyagdarshan prApta kiye binA kisI bhI jIvako sachche vrat,
sAmAyik, pratikramaN, tap, pratyAkhyAnAdi nahI.n hote; kyo.nki vah
kriyA pratham pA.Nchave.n guNasthAname.n shubhabhAvarUpase hotI hai.
(3) shubhabhAv j~nAnI aur aj~nAnI dono.nko hotA hai; kintu
aj~nAnI usase dharma hogA, hit hogA aisA mAnatA hai aur j~nAnIkI
dR^iShTime.n vah hey honese vah usase kadApi hitarUp dharmakA honA
nahI.n mAnatA.
(4) isase aisA nahI.n samajhanA ki dharmIko shubhabhAv hotA
hI nahI.n; kintu vah shubhabhAvako dharma athavA usase kramashaH dharma
hogA aisA nahI.n mAnatA; kyo.nki ananta vItarAgadevo.nne use bandhakA
kAraN kahA hai.

Page -7 of 192
PDF/HTML Page 17 of 216
single page version

background image
(5) ek dravya dUsare dravyakA kuCh kar nahI.n sakatA; use
pariNamit nahI.n kar sakatA, preraNA nahI.n kar sakatA, lAbh-hAni
nahI.n kar sakatA, us par prabhAv nahI.n DAl sakatA, usakI
sahAyatA yA upakAr nahI.n kar sakatA; use mAr yA jilA nahI.n
sakatA
aisI pratyek dravya-guN-paryAyakI sampUrNa svata.ntratA ananta
j~nAniyo.nne pukAr-pukAr kar kahI hai.
(6) jinamatame.n to aisI paripATI hai ki pratham samyaktva
aur phi ra vratAdi hote hai.n. ab, samyaktva to sva-parakA shraddhAn
hone par hotA hai, tathA vah shraddhAn dravyAnuyogakA abhyAs karanese
hotA hai. isalie pratham dravyAnuyogake anusAr shraddhAn karake
samyagdR^iShTi bananA chAhie.
(7) pahale guNasthAname.n jij~nAsu jIvo.nko shAstrAbhyAs,
adhyayanmanan, j~nAnI puruSho.nkA dharmopadeshshravaN, nirantar unakA
samAgam, devadarshan, pUjA, bhakti, dAn Adi shubhabhAv hote hai.n,
kintu pahale guNasthAname.n sachche vrat, tap Adi nahI.n hote.
UparI dR^iShTise dekhanevAlo.nko nimnokta do sha.nkAe.N honekI
sambhAvanA hai
(1) aise kathan sunane yA pa.Dhnese logo.nko atyanta hAni
honA sambhav hai. (2) is samay log kuCh vrat, pratyAkhyAn,
pratikramaNAdik kriyAe.N karate hai.n; unhe.n Cho.D.h.h de.nge.
usakA spaShTIkaraN yah hai :
satyase kisI bhI jIvako hAni hogIaisA kahanA hI
ba.DI bhUl hai, athavA asat kathanase logo.nko lAbh mAnaneke barAbar
hai, satkA shravaN yA adhyayan karanese jIvo.nko kabhI hAni ho hI

Page -6 of 192
PDF/HTML Page 18 of 216
single page version

background image
nahI.n sakatI. vrat-pratyAkhyAn karanevAle j~nAnI hai.n athavA
aj~nAnI,
yah jAnanA Avashyak hai. yadi ve aj~nAnI ho.n to unhe.n
sachche vratAdi hote hI nahI.n, isalie unhe.n Cho.DnekA prashna hI
upasthit nahI.n hotA. yadi vrat karanevAle j~nAnI ho.nge to
ChadmasthadashAme.n ve vratakA tyAg karake ashubhame.n jAye.nge
aisA mAnanA
nyAyviruddha hai. parantu aisA ho sakatA hai ki kramashaH shubhabhAvako
TAlakar shuddhabhAvakI vR^iddhi kare.n..... aur vah to lAbhakA kAraN
hai
hAnikA nahI.n. isalie satya kathanase kisIko hAni ho hI
nahI.n sakatI.
jij~nAsujan visheSh spaShTatAse samajh sake.nis bAtako
lakShame.n rakhakar shrI brahmachArI gulAbachandajIne mUl gujarAtI pustakame.n
yathAsambhav shuddhi
vR^iddhi kI hai. anya jin-jin bandhuo.nne is
kAryame.n sahayog diyA hai unhe.n hArdik dhanyavAd !
yah gujarAtI pustakakA anuvAd hai. isakA anuvAd shrI
maganalAlajI jain, (vallabhavidyAnagar)ne kiyA hai jo hamArI
sa.nsthAke kaI grantho.nke aur Atmadharma-patrake anuvAdak hai; achChI
tarah anuvAd karaneke lie unhe.n dhanyavAd !
shrI varddhamAn jayantI
vIr sa.n. 2487
vi.sa.n. 2017
sonagaDh (saurAShTra)
rAmajI mANekachanda doshI
pramukh
shrI digambar jain svAdhyAyama.ndir TrasTa
sonagaDh (saurAShTra)

Page -5 of 192
PDF/HTML Page 19 of 216
single page version

background image
viShay-sUchI
viShay ........................................................................................gAthA---- pR^iShTha
pahalI DhAl
ma.ngalAcharaN ...................................................... 1
grantharachanAkA uddeshya aur jIvo.nkI ichChA ................. 1 ------ 3
gurushikShA sunanekA Adesh tathA sa.nsAr-paribhramaNakA kAraN 2 ------ 4
is granthakI prAmANikatA aur nigodakA duHkh ............ 3 ------ 5
nigodakA duHkh aur vahA.Nse nikalakar prAptakI huI paryAye.n .. 4 ------ 5
tirya.nchagatime.n tras paryAyakI durlabhatA aur usakA duHkh ..... 5 ------ 7
tirya.nchagatime.n asa.nj~nI tathA sa.nj~nIke duHkh ................... 6 ------ 8
tirya.nchagatime.n nirbalatA tathA duHkh ........................ 7 ------ 9
tirya.nchake duHkhakI adhikatA aur
narak gatikI prAptikA kAraN .................... 8 ---- 10
narako.nkI bhUmi aur nadiyo.nkA varNan ..................... 9 ---- 11
narako.nke semal vR^ikSha tathA sardI-garmIke duHkh .............. 10 --- 12
narako.nme.n anya nArakI, asurakumAr tathA pyAsakA duHkh .... 11 --- 14
narako.nkI bhUkh, Ayu aur manuShyagati prAptikA varNan ...... 12 ---- 15
manuShyagatime.n garbha nivAs tathA prasavakAlake duHkh .......... 13 --- 16
manuShyagatime.n bAl, yuvA aur vR^iddhAvasthAke duHkh .......... 14 --- 17
devagatime.n bhavanatrikakA duHkh ............................ 15 ---- 18
devagatime.n vaimAnik devo.nkA duHkh ........................ 16 ---- 19
sAr ............................................................ 20
pahalI DhAlakA sArA.nsh ........................................... 20

Page -4 of 192
PDF/HTML Page 20 of 216
single page version

background image
pahalI DhAlakA bhed-sa.ngrah ........................................ 23
pahalI DhAlakA lakShaN-sa.ngrah ...................................... 24
vItarAgakA lakShaN ............................................... 26
antar-pradarshan................................................... 27
pahalI DhAlakI prashnAvalI ........................................ 28
dUsarI DhAl
sa.nsAr (chaturgati)me.n paribhramaNakA kAraN .................. 1 ---- 30
agR^ihIt-mithyAdarshan aur jIvatattvakA lakShaN ............ 2 ---- 31
jIvatattvake viShayame.n mithyAtva (viparIt shraddhA) ............ 3 ---- 32
mithyAdR^iShTikA sharIr tathA paravastuo.n sambandhI vichAr ...... 4 ---- 33
ajIv aur AsravatattvakI viparIt shraddhA ............... 5 ---- 34
bandha aur sa.nvaratattvakI viparIt shraddhA .................... 6 ---- 36
nirjarA aur mokShakI viparIt shraddhA tathA agR^ihIt mithyAj~nAn 7 ---- 37
agR^ihIt mithyAchAritra (kuchAritra)kA lakShaN ............... 8 ----- 39
gR^ihIt mithyAdarshan aur kuguruke lakShaN .................. 9 ---- 40
kudev (mithyAdev)kA svarUp ............................ 10 --- 41
kudharma aur gR^ihIt mithyAdarshanakA sa.nkShipta lakShaN ........... 11-12 42
gR^ihIt mithyAj~nAnakA lakShaN .............................. 13 --- 44
gR^ihIt mithyAchAritrakA lakShaN ............................ 14 ---- 45
mithyAchAritrake tyAgakA tathA Atmahitame.n laganekA upadesh . 15 --- 46
dUsarI DhAlakA sArA.nsh ........................................... 47
dUsarI DhAlakA bhed-sa.ngrah ......................................... 49
dUsarI DhAlakA lakShaN-sa.ngrah ...................................... 49
antar-pradarshan................................................... 50
dUsarI DhAlakI prashnAvalI......................................... 51