samvar hai . pratham nishchayasamyagdarshan hone par svadravyake
ālambanānusār samvar-nirjarā prārambha hotī hai . kramashaḥ jitane
anshamen rāgakā abhāv ho, utane anshamen samvar-nirjarārūp dharma hotā
hai . svonmukhatāke balase shubhāshubh ichchhākā nirodh so tap hai . us
tapase nirjarā hotī hai .
(4) samvar :–puṇya-pāparūp ashuddhabhāv (āsrav)ko ātmāke
shuddhabhāv dvārā rokanā so bhāvasamvar hai aur tadanusār navīn
karmoṅkā ānā svayam-svataḥ ruk jāye so dravyasamvar hai .
(5) nirjarā :– akhaṇḍānanda nij shuddhātmāke lakṣhase
anshataḥ shuddhikī vr̥uddhi aur ashuddhikī anshataḥ hāni karanā so
bhāvanirjarā hai aur us samay khirane yogya karmoṅkā anshataḥ chhūṭ
jānā so dravyanirjarā hai .
(laghu jain siddhānta praveshikā pr̥uṣhṭha 45-46 prashna 121)
(6) jīv-ajīvako unake svarūp sahit jānakar sva tathā
parako yathāvat mānanā, āsravako jānakar use heyarūp, bandhako
jānakar use ahitarūp, samvarako pahichānakar use upādeyarūp
tathā nirjarāko pahichānakar use hitakā kāraṇ mānanā chāhiye✽
(mokṣhamārga prakāshak. adhyāy 9, pr̥uṣhṭha 469)
✽āsrav ādike dr̥uṣhṭānt–
(1) āsrav– jis prakār kisī naukāmen chhidra ho jānese usamen pānī
āne lagatā hai; usī prakār mithyātvādi āsravake dvārā ātmāmen
karma āne lagate hain .
(2) bandh– jis prakār chhidra dvārā pānī naukāmen bhar jātā hai; usīprakār
karmaparamāṇu ātmāke pradeshommen pahun̐chate hain (ek kṣhetramen rahate hain) .
tīsarī ḍhāl ][ 69