Chha Dhala-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 168 of 192
PDF/HTML Page 192 of 216

 

background image
prashna :–yadi aisA hai to, anashanAdiko tapakI sa.nj~nA kis
prakAr kahI gaI ?
uttar :–unhe.n bAhya-tap kahA hai; bAhyakA artha yah hai
ki–bAhyame.n dUsaro.nko dikhAI de ki yah tapasvI hai; kintu svaya.n
to jaise a.ntara.ng-pariNAm ho.nge, vaisA hI phal prApta karegA .
(3) tathA antara.ng tapo.nme.n bhI prAyashchit, vinay, vaiyAvR^itya,
svAdhyAy, tyAg aur dhyAnarUp kriyAme.n bAhya pravartan hai, vah to
bAhya-tap jaisA hI jAnanA; jaisI bAhya-kriyA hai; usIprakAr yah
bhI bAhya-kriyA hai; isaliye prAyashchit Adi bAhya-sAdhan bhI
antara.ng tap nahI.n hai.n .
parantu aisA bAhya pravartan hone par jo antara.ng pariNAmo.nkI
shuddhatA ho, usakA nAm antara.ng tap jAnanA; aur vahA.N to nirjarA
hI hai, vahA.N bandha nahI.n hotA tathA us shuddhatAkA alpA.nsh bhI rahe
to jitanI shuddhatA huI usase to nirjarA hai, tathA jitanA shubhabhAv
hai unase bandha hai . isaprakAr anashanAdi kriyAko upachArase
tapasa.nj~nA dI gaI hai– aisA jAnanA aur isaliye use vyavahAratap
kahA hai . vyavahAr aur upachArakA ek hI artha hai .
adhik kyA kahe.n ? itanA samajh lenA ki –nishchayadharma to
vItarAgabhAv hai tathA anya anek prakArake bhed nimittakI apekShAse
upachArase kahe hai.n; unhe.n vyavahAramAtra dharmasa.nj~nA jAnanA . is
rahasyako (aj~nAnI) nahI.n jAnatA; isaliye use nirjarAkA-tapakA-
bhI sachchA shraddhAn nahI.n hai .
(mokShamArgaprakAshak pR^iShTha 233, ToDaramal smArak
granthamAlAse prakAshit)
168 ][ ChahaDhAlA