pUrNa jIvan vyatIt hotA hai–vah sthAn . jahA.N par kShaNabhar
bhI ThaharanA nahI.n chAhatA .
narakagati :–narakagati nAmakarmake udayase narakame.n janma lenA .
nigod :–sAdhAraN nAmakarmake udayase ek sharIrake Ashrayase
ana.ntAna.nt jIv samAn rUpase jisame.n rahate hai.n, marate hai.n
aur paidA hote hai.n, us avasthAvAle jIvo.nko nigod
kahate hai.n .
nityanigod :–jahA.Nke jIvo.nne anAdikAlase Ajatak trasaparyAy
prApta nahI.n kI aisI jIvarAshi; kintu bhaviShyame.n ve jIv
trasaparyAy prApta kar sakate hai.n .
parivartan :–dravya, kShetra, kAl, bhav aur bhAvarUp sa.nsArachakrame.n
paribhramaN .
pa.nchendriy :–jinake pA.Nch indriyA.N hotI hai.n aise jIv .
pR^ithvIkAyik :–pR^ithvI hI jin jIvo.nkA sharIr hai ve .
pratyekavanaspati :–jisame.n ek sharIrakA svAmI ek jIv hotA hai
aise vR^ikSha, phal Adi .
bhavya :–tInakAlame.n kisI bhI samay ratnatray-prAptikI yogyatA
rakhanevAle jIvako bhavya kahA jAtA hai .
man :–hit-ahitakA vichAr tathA shikShA aur upadesh grahaN
karanekI shakti sahit j~nAn-visheShako bhAvaman kahate hai.n .
hR^idayasthAname.n ATh pa.nkhu.Diyo.nvAle kamalakI AkR^iti
samAn jo pudgalapiNDa — use ja.D.h.h-man arthAt dravya-
man kahate hai.n .
pahalI DhAl ][ 25