gnānaguṇanun svarūp[ 13
sambandhamān kahyun chhe ke – नीरुपात्मप्रदेशप्रकाशमानलोकालोकाकारमेचकोपयोग-
लक्षणा स्वच्छत्वशक्तिः’ [arthāt amūrtik ātmapradeshomān prakāshamān
lokālokanā ākārothī mechak [arthāt anek ākārarūp] evo upayog
jenun lakṣhaṇ chhe evī svachchhatva shakti chhe1].
te ja svachchha[tva] shakti chhe, jem arīsāmān jo ghaṭ – paṭ dekhāy
to nirmaḷ chhe; ane jo na dekhāy to malin chhe, tem ja gnānamān jo
sakaḷ gney bhāse to nirmaḷ chhe, na bhāse to nirmaḷ nathī. gnān potānā
dravya – pradeshavaḍe to gneyamān jatun nathī – gneyamān tanmay thatun nathī. jo e
pramāṇe tanmay thaī jāy to gneyākārono nāsh thatān gnānano vināsh thaī
jāy.2 māṭe dravyathī [gnānane] gney vyāpakatā nathī. gnānanī koī [evī]
sva-paraprakāshak shakti chhe, te shaktinī paryāyovaḍe gneyone jāṇe chhe.
vastunun svarūp gnānamātra chhe; te sambandhamān chār prashno upaje chhe,
[1] ek to prashna e ke gnān gneyanā avalambane chhe ke potānā
avalambane chhe?
[2] bījo prashna em ke gnān ek chhe ke anek chhe?
[3] trījo prashna evo chhe ke gnān astirūp chhe ke nāstirūp
chhe?
[4] chotho prashna evo chhe ke gnān nitya chhe ke anitya chhe?3
tenun samādhān ā pramāṇe chheḥ –
[1] je jeṭalī vastu chhe teṭalī dravya – paryāyarūp [chhe], gnān paṇ
1. gujarātī samayasār pr̥u. 504;
2. samayasār kalash. 255 – 6
3. samayasār kalash ṭīkā pr̥u. 282 tathā samayasār gujarātī pr̥u. 488 thī
500.