Hoon Parmatma-Gujarati (English transliteration). Pravachan: 16-19.

< Previous Page   Next Page >


Combined PDF/HTML Page 6 of 13

 

Page 90 of 238
PDF/HTML Page 101 of 249
single page version

background image
90] [hun
have kahe chhe nij sharIr ja nishchayathI tirtha ane mandir chhe.
तित्थहि देवलि देउ णवि इम सुइकेवलि–वुत्तु ।
देहा–देवलि देउ जिणु एहउ जाणि णिरुत्तु ।। ४२।।
tIrtha-mandire dev nahi-e shrutakevaLI vAN;
tan-mandiramAn dev jin, te nishchayathI jAN. 42.
shrutakevaLI ane bhagavAn kahe chhe ke nishchayathI devAlayamAn paramAtmA nathI paN
sharIrarUpI tArA dehadevaLamAn paramAtmA-tAro AtmA birAjamAn chhe-tem jAN ne! tenI
pUjA kar, te devanI pUjA chhe. mandiramAn to bhagavAnanI sthApanA chhe paN tyAn kharA
bhagavAn nathI kem ke kharA bhagavAn to samavasaraNamAn chhe ane tyAn jaIsh topaN tane
bhagavAnanun sharIr ja dekhAshe. bhagavAnano AtmA nahi dekhAy. bhagavAnano AtmA
kyAre dekhAshe? ke jyAre tun tArA AtmAne dekhIsh tyAre. rAganI Ankh bandh karI parane
jovAnun bandh karIsh ne svane jANIsh-dekhIsh tyAre tAro AtmA jaNAshe ane tyAre
kharekhar bhagavAn tane jaNAshe-ke paramAtmA AvA hoy. bhagavAnanI bhakti kare chhe ne!
te paN potAnA AtmAne jeNe jANyo chhe te bhakti kare chhe, ane tenI bhakti ja
vyavahArathI sAchI chhe.
mAre (nishchayathI) arhant Adinun sharaN levAnun
nathI, parantu AtmAnun sharaN letAn temAn I badhA
AvI jAy chhe. mATe AtmA ja sharaNarUp chhe. arhant
eTale vItarAgI paryAy, siddha eTale vItarAgI paryAy,
AchArya, upAdhyAy ane sAdhu eTale vItarAgI paryAy
-e badhI vItarAgI paryAyo mArA AtmAmAn ja
paDelI chhe. tethI mAre bIje kyAy najar karavAnI
nathI. mAre Unche Ankh karIne bIje kyAy jovAnun
nathI. mAro AtmA ja mane sharaNarUp chhe.
-pUjya gurudev

Page 91 of 238
PDF/HTML Page 102 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [91
[pravachan nan. 16]
dehadevAlayamAn birAjamAn nij paramAtmAne dekh
[shrI yogasAr upar param pUjya gurudevashrInun pravachan, tA. 23-6-66]
तित्थहिं देवलि देउ णवि इम सुइकेवलि–वुत्तु ।
देहा–देवलि देउ जिणु एहउ जाणि णिरुत्तु ।। ४२।।
tIrtha-mandire dev nahi-e shrutakevaNI vAN;
tan-mandiramAn dev jin, te nishchayathI jAN. 42.
kharekhar sharIr ja tIrtha ane mandir chhe, kemake AtmA temAn vase chhe. bAhya
mandiramAn AtmA vasato nathI. pratimAmAn AtmA nathI. tem sAkShAt bhagavAnamAn paN
A AtmA nathI. A AtmAne jovo ane jANavo hoy to e A sharIrarUpI tIrtha
ane mandiramAn ja dekhAshe. A AtmA kAI bhagavAn pAse nathI. prashna-bhagavAn pAse
AtmAno namUno to chhe ne?-ke A AtmA tyAn chhe ke ahIn? A AtmA ahIn chhe, to
teno namUno paN ahIn ja chhe.
juo, A vAstavik tattva! bhagavAnanI pratimA chhe tyAn i kAI bhAvanikShep
nathI. I to sthApanAnikShep chhe. sharIrarUpI tIrthamAn ja bhagavAn birAje chhe. amArun
mandir...amArun mandir. paN elA, mandiramAn tAro bhagavAn kyAn chhe? tAro bhagavAn to
tArAmAn chhe. shrutakevaLI Am kahe chhe ke A dehadevAlayamAn bhagavAn birAje chhe. Am
kahIne siddha kare chhe ke tArAmAn jovAthI tane AtmA maLashe. mandiranA bhagavAn sAme
jovAthI tAro AtmA nahi maLe. mandiramAn to bhagavAn kevA hoy, kevA hatA tenun
pratibimb chhe. tenAthI par parameshvaranun smaraN thAy paN potAno AtmA na dekhAy.
sAkShAt bhagavAn sAme jovAthI paN A bhagavAn na dekhAy.
shAstronA vAkyathI gnAn thAy? are! dhULamAny na thAy. par sambandhI gnAn thAy
te paN tArA potAthI thAy chhe, potAnA upAdAnathI thAy, nimittathI nahi. bhagavAn
AvA hatA em smaraN thAy emAn paN upAdAn to potAnun ja chhe. ATalI vAt
ahIn siddha karavI chhe.
bhagavAn nathI gUphAmAn, nathI parvat-nadImAn, nathI mandiramAn kyAy bahAramAn
bhagavAn nathI to mandirane vAstavik mandir kevI rIte kahevAy? vAstavik mandir to
dehamandir chhe jemAn kharekhar potAno bhagavAn birAje chhe. jinapratimA to shubhamAn-
nimitta tarIke bhagavAn kevA hatA tem tenAthI smaraN thAy paN tyAn bhagavAn kyAn
hatA? samyagdarshan-gnAn to antar draShTi karashe tyAre thashe, e vAt pachhI leshe. ahIn to
eTalI vAt chhe ke anantakALamAn

Page 92 of 238
PDF/HTML Page 103 of 249
single page version

background image
92] [hun
jeTalA AtmA mokSha pAmyA ke samyagdarshan pAmyA te ane vartamAnamAn paN jeTalA pAme
chhe ane bhaviShyamAn paN jeTalA pAmashe te badhA antaradraShTithI ja thayA chhe, thAy chhe ne
thashe. AtmAnun smaraN to tyAre thAy ke pahelAn teno avagrah, IhA, avAy ne dhAraNA
thAy. pahelA vichAr to Ave. sammedashikhar ne shatrunjay badhAn tirthakShetra ane siddhakShetra
to bhagavAn kevA hatAn tenA smaraNamAn nimitta thAy chhe, AtmAnA smaraNamAn nahi. to
pachhI mandir shun kAm karAve chhe?-ke I to bhagavAnanA smaraN mATe chhe.
A AtmA anant gnAn-darshan sampanna chhe. jeTalA mokSha pAmyA chhe te antarathI
pAmyA chhe. vartamAnamAn pAme chhe te paN andar jovAthI ane have pAmashe e paN antaramAn
jovAthI pAmashe. pahelAn bahAr jovAthI mokSha pAmyA ane have pAmashe e antar jovAthI
pAmashe em nathI. AtmAnI vichAradhArA-avagrah kyAre pragaTe? antaramAn jue tyAre
pragaTe ne? AtmAnI prApti to AtmA sAme jovAthI thAy ke par sAme jovAthI thAy?
bhAI! I to antaramAn dekhavAthI ja jaNAy evo chhe. mATe ja A deh ja devAlay chhe,
jyAn jovAthI AtmA pragaT thAy. bIjA devaLamAn jovAthI AtmA na pragaT thAy.
bhagavAn kevA hatA tenA smaraNanun mAtra nimitta mandiro chhe athavA to jyAnthI
bhagavAn nirvAN pAme tyAn mandir hoy paN tenAthI kAI AtmA pragaT thaI jAy!? e
to ek shubhabhAv hoy tyAre smRutimAn Ave paN e smRutine pAchhI vALavI chhe
antaramAn. bahAr joye AtmaprApti thaI hoy evun bhUtakALamAn banyun nathI, vartamAnamAn
banatun nathI ane bhaviShyamAn banavAnun nathI.
have kahe chhe ke devAlayamAn sAkShAt dev nathI, parokSha vyavahAr dev chhe. bhagavAnanI
pratimA chhe ja nahi em mAne topaN mUDh chhe ane tenAthI AtmAnI prApti thAy em
mAnanAr paN mUDh chhe, jyAre antaramAn TakI na shake tyAre bhagavAnanI pUjA-bhaktinA
shubhabhAvarUp vyavahAr hoy ja.
देहा–देवलि देउ जिणु जणु देवलिहि णिणइ ।
हाउस महु पडिहाइ इहु सिद्धे भिक्ख भमेइ ।। ४३।।
tan mandiramAn dev jin, jan dere dekhant;
hAsya mane dekhAy A, prabhu bhikShArthe bhamant. 43.
kevaL gnAnanI stuti kem thAy? em kundakundAchArya pAse prashna thayo tyAre
AchAryadeve kahyun antaramAn beThelAn bhagavAnane atIndriy gnAn vaDe jANe ane anubhave
tyAre kevaLagnAnanI sAchI stuti thAy.
agnAnI mandiramAn dev pAse jaIne bhagavAn pAse shivapad mAge chhe paN elA
tArun shivapad tyAn chhe ke tArI pAse chhe? gnAnI to jANe chhe ke mArun shivapad mArI pAse
chhe paN

Page 93 of 238
PDF/HTML Page 104 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [93
tene vyavahAramAn evA bhaktinA bhAv Ave chhe. vyavahAr nathI em nathI; vyavahAr chhe
paN te vyavahArathI nishchay thashe em nathI.
are! mane hAnsI Ave chhe ke moTo rAjA thaIne gher gher bhIkh mAge tem pote
chaitanyarAjA ane mandiramAn bhagavAn pAse AtmAnI bhIkh mAge chhe! A to yogasAr
chhe ne! yog nAm joDAN. potAmAn ekAkAr thaI joDAy tenun nAm yogasAr.
shubhabhAvamAn gnAnI hoy tyAre em paN kahe ke-shrImadnun vAkya chhe ne ke-
‘bhajIne bhagavant bhavant laho!’ bhagavAnanun bhajan karye bhavano ant Avashe. paN
bhagavAnanun sAchun bhajan kyAre kahevAy? ke jyAre potAnun bhajan kare ane potAnun
bhajan kare to bhavano ant Ave ja. potAnA bhagavAnane oLakhe tyAre ja bhagavAnane
oLakhe ane bhaje chhe. ‘siddha samAn sadA par mero’ emAn TharI jA!
gharamAn lakShmI chhe ane bahAramAn bhIkh mAngavA jAy, tem chaitanyalakShmI potAnI
pAse chhe ane bhagavAn pAse mAge chhe. to bhagavAn kahe chhe ke tArI lakShmI tArI pAse
chhe. tArI lakShmI mArI pAse nathI.
antaranA chAritra vinA bAhya chAritra retImAnthI tel kADhavA barAbar chhe. potAnA
svarUpanA bhAn ane ramaNatA vagar bahAranun chAritra mithyA chhe, jUThun chhe. jeNe kharekhar
to Atmadevane antaramAn joI lIdho tene bahAranI kriyAmAn moh raheto nathI. paramArthathI
bAhya jIvo mokShamArgane samajatA ja nathI ane puNyane ja nirvANano mArga mAnI le chhe.
par taraphanA lakShathI-dayA-dAn-vrat-bhaktithI kadI paN mokSha thato nathI. vyavahArathI
nishchay pamAto nathI em siddha karavun chhe.
have samabhAvarUp chittathI potAnA jinadevane dekho em kahe chhe-
मूढा देवलि देउ णवि णवि सिलि लिप्पइ चित्ति ।
देहा–देवलि देउ जिणु सो बुज्झहि समचित्ति ।। ४४।।
nathI dev mandir vishe, dev na mUrti, chitra;
tan-mandiramAn dev jin, samaj thaI samachitta. 44.
paradevAlayamAn dekhavAthI to shubharAg thAy chhe paN svadevAlayamAn dekhavAthI
samyagdarshan ane samyaggnAn thAy chhe. shubharAgathI chaitanyamUrti dekhAtI nathI.
chaitanyamUrtinun avalokan to arAgI nirvikArI bhAvathI thAy chhe. kAraN ke e
chaitanyamUrtimAn rAgano abhAv chhe. nij Atmaprabhune jovAmAn samabhAv joIe.
he mUrkha! dev koI bIjA mandiramAn nathI ke nathI pAShANamAn ke nathI shilpamAn,
jinadev to sharIrarUpI devAlayamAn birAje chhe. AtmA ja potAnA vItarAgI svabhAvano
Ishvar hovAthI jinendra chhe. behad shAntasvarUp nirAkuL chhe. svabhAvamAn jinendrapaNun na
hoy to paryAyamAn

Page 94 of 238
PDF/HTML Page 105 of 249
single page version

background image
94] [hun
jinendrapaNun kyAthi Avashe? mATe nakkI thAy chhe ke potAno AtmA ja svabhAvathI
jinendra chhe. jin ane jinendramAn kAI pher nathI. samabhAvathI eTale ke par taraphanA
rAganA valaNane rokI sva taraphanun valaN karavAthI svAtmA shraddhAy chhe, dekhAy chhe.
yogIndradev jangalamAn vasatA hatA, teNe A rahasya kahyun chhe. e rahasyano dharanAr tun chho,
paN jIv oshIyALo-pAmar evo thaI gayo chhe ke mane ghar, bAr, bairA, chhokarAn Adi
par vagar na chAle!
तित्थइ देउलि देउ जिणु सव्वु वि कोइ भणेइ ।
देहा–देउलि जो मुणइ सो वुहु को वि हवेइ ।। ४५।।
tIrtha-mandire dev jin, lok kathe sahu em;
viralA gnAnI jANatA, tan-mandiramAn dev.
4p.
gnAnI sharIramandiramAn AtmAne dekhe chhe. pahelAn nahoto dekhato tenI vAt hatI,
have dekhe chhe tenI vAt kahe chhe.
agnAnI jIv to bhagavAnanA sthApanAnikShepamAn ja AtmA mAnI le chhe.
sthApanA nikShepamAn bhAv bhagavAn mAnI le to bhram chhe ja, temAn AtmA mAnavo e
moTI bhUl chhe. agnAnI tyAn AtmAne jovA jAy chhe paN AtmA maLato nathI
jyAn sudhI potAnA svarUpamAn pUrNa na Thare tyAn sudhI bhagavAnanA darshanano bhAv
Ave ja. na Ave em nahi, paN tyAn AtmAnA darshan na thAy. je koI dehadevAlayamAn
bhagavAn AtmAne dekhe chhe, darshan kare chhe te gnAnI chhe. devaLamAn birAjatAn bhagavAn
mArA upakArI chhe. mATe pUjavA lAyak chhe em mAne emAn doSh nathI. gnAnI em
mAnIne ja bhagavAnane bhaje chhe.
ek vAt evI chhe ne ke ek jaNe bIjAne rUA. 100 ApyA hashe. tenA
chhokarAe pelAnA chhokarAne kahyun ke mArA bApe tArA bApane 10,000 rUpiyA ApyA chhe
te lAv. sAmAe kahyun ke hun chopaDAmAn joIsh. chopaDAmAn joyun to rUA. 100 nIkaLatA
hatA paN rUA 100 kabUlavA jaIsh to vadhAre chonTashe eTale be mInDA ja uDAvI dIdhAn ke
mArA bApe lIdhAn ja nathI. ANe be mInDA kADhI nAkhyA ane pelAe be mInDA
chaDAvyA’tA. em mUrti hoy paN sAdI hoy, AngI na hoy. toy shvetAmbaroe chaDAvI
dIdhI tyAre sthAnakavAsIe mUrti ja uDADI dIdhI. bey khoTA chhe.
devaLamAn ja dev chhe, dehadevaLamAn nahi em badhA mAne chhe, paN devaLamAn to
bhagavAnanI mUrti chhe paN sAkShAt dev to dehadevaLamAn birAje em koI jotun nathI ne
mAnatun nathI.
samyagdraShTi sadAy jANe chhe ane mAne chhe ke jyAre hun antaradraShTi karun chhun tyAre
mane mAro AtmA ja jaNAy chhe ane I Atmadarshan ja nirvANanun kAraN chhe.
dAkhalo de chhe ke jem sinhanI mUrtine joIne mane khAI jashe em mAne te mUDh chhe.

Page 95 of 238
PDF/HTML Page 106 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [9p
tem bhagavAnanI mUrti mane sansArasamudrathI tArI deshe em mAne te mUDh chhe. gnAnI jANe
chhe ke sinhano AkAr, bhay dekhADavA mAtra A mUrti chhe, te sinhanun gnAn karavAmAn
nimittamAtra chhe, sAkShAt sinh nathI. tem bhagavAnanI pratimA bhagavAn kevA hatA tenun
svarUp dekhADavAmAn nimitta chhe. bhagavAnanun smaraN karAve chhe mATe mUrtine mUrti mAnavI,
paramAtmA na mAnavA te yathArtha gnAn chhe. andar birAje chhe te paramAtmA chhe. A
yogasAr koI dI vanchANun nathI. pahelIvAr vanchAy chhe. vyavahAr kharekhar asatyArtha chhe. te
vastunun svarUp jem chhe tem batAvato nathI. dAkhalA tarIke nArakI, manuShya, pashu, dev
Adi chhe te AtmA chhe em vyavahArathI kahevAy paN kharekhar nishchayathI te AtmA nathI.
te sharIramAn rahelo gnAnamay chhe te AtmA chhe. mATe gnAnI potAne mAnav nathI mAnatA;
pote sAkShAt bhagavAn chhe tem mAne chhe.
savargna paramAtmA vyavahArane asatyArtha ane nishchayane satyArtha kahe chhe. sarva
sansArI jIv bhUtArtha-nishchay gnAnathI bahu dUr chhe. moTo bhAg to vyavahAr ane
nimittane vaLagyo chhe. vyavahArathI nishchay pamAshe eTale ke asatyathI satya pamAshe em
mAnIne vaLagyo chhe. bhUtArtha bhagavAn AtmA akhanDAnand prabhune jonArA bahu thoDA chhe.
nishchay samajyA vinA vyavahArane mAnanArA kyArey satya pAmI shaktA nathI.
paradravyane ane AtmAne atyant abhAv chhe
to vyavahAranI nItinA vachanathI Ave chhe. parantu
adhyAtmadraShTithI to vikArane ane AtmAne atyant
abhAv chhe. chaitanyagoLo vikArathI bhinna ekalo chhUTo
ja paDayo chhe ene dekh! jem tel pANInA pravAhamAn
upar ne upar tare chhe, pANInA daLamAn pesatun nathI
tem vikAr chaitanyanA pravAhamAn upar ne upar tare chhe,
chaitanyadaLamAn pesato nathI.
– pUjya gurudev

Page 96 of 238
PDF/HTML Page 107 of 249
single page version

background image
96] [hun
[pravachan nan. 17]
rAg–dveSh tyAgIne, nij paramAtmAmAn karo nivAs
[shrI yogasAr upar param pUjya gurudevashrInA pravachanamAnthI, tA. 24-6-66]
shrI yogIndradev digambar muni thaI gayA. temaNe A yogasAr banAvyun chhe. A
AtmAno svabhAv shuddha ne Anand chhe ane temAn ekAgratA thavI tenun nAm yog kahevAy
chhe. ane teno sAr eTale nishchay svabhAvanI sthiratA. temAn ahInyA gAthA 46 mAn kahe
chhe ke dharmarUpI amRut pIvAthI amar thavAy chhe-
जइ जर–मरण–करालियउ तो जिय धम्म करेहि ।
धम्म–रसायणु पियहि तुहुं जिम अजरामर होहि ।। ४६।।
jarA-maraN bhayabhIt jo, dharma tun kar guNavAn;
ajarAmar pad pAmavA, kar dharmoShadhi pAn. 46.
he jIv! tun jarA-maraNathI bhayabhIt ho ane duniyAnA sanyoganA dukh ne
chorAshInA avatArathI jo tun bhayabhIt ho to dharma kar. dharma eTale shun? bhagavAn
AtmA sachchidAnand svarUp chhe tenI antar shraddhA gnAn ne ramaNatA tene ahInyA dharma
kahevAmAn Ave chhe. tun te dharmarUpI rasAyaN arthAt uttam auShadhinun sevan kar, jethI tun
ajar-amar thaI shake. paN pahelAn jIvane A janma-maraNanA dukh bhAsavA joIe.
ghaDapaN AvatAn sharIranI shakti kShIN thaI jAy chhe. IndriyomAn shakti rahetI
nathI. bahAranA rog maTADavAne jem auShadh hoy chhe, tem janma-jarA-maraNanA rogane
maTADavA mATe AtmAmAn auShadh chhe. AtmAnA Anand svarUpane anusarIne antaramAn
tenI shraddhA gnAn ne ramaNatArUp anubhav karavo te janma-jarA-maraNane nAsh karavAno
upAy-auShadhi chhe-em sarvagna paramAtmA vItarAgadev traN kAL, traN lokanA jANanAr
kahe chhe. mATe dharma rasAyaN chhe. ane A dharma ratnatrayasvarUp chhe. dehanI kriyA te dharma
nathI, temaj dayA, dAn, bhakti AdinA bhAv thAy te paN dharma nathI. parantu shuddha
Anandakand AtmAno anubhav karavo te dharma chhe. AhAhA!! AtmA anantaguNanun
pavitradhAm chhe. jeTalo je kAI A vikAr dekhAy chhe te kAI AtmA nathI. mATe
AtmAno anubhav karavo te ja janma-jarA-maraNane maTADavAnun auShadh chhe. te dharma-
auShadh shuddhibhAvarUp chhe, AtmatallInatArUp chhe. jyAre anAdi puNya-pApanA
vikArIbhAvanI tallInatA te janma-maraNanA rogone utpanna karavAnun kAraN chhe.
AhAhA! A deh to mATI jaD chhe. karma paN jaD chhe ne je puNya-pApanA bhAv thAy chhe
te paN vikAr ne dukh chhe, doSh chhe tethI tenAthI rahit AtmAnA

Page 97 of 238
PDF/HTML Page 108 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [97
svabhAvanun svasamvedan arthAt AtmAne jANe-vede ne Thare te ek ja janma-maraN
TALavAno upAy chhe. eTale ke puNya-pApanA vikArIbhAvano anubhav to rogane utpanna
karavAnun kAraN chhe. jyAre AtmAno anubhav te ja mokShano upAy chhe.
AtmasiddhimAn kahyun chhe ke-
“AtmabhrAnti sam rog nahIn, sadguruvaidya sujAN,
guru–AgnA sam pathya nahIn, auShadh vichAr dhyAn.”
rAgamAn, puNyamAn, sharIramAn AtmA chhe-evI mAnyatA moTo bhram chhe. ahInyA kahe
chhe ke bhAI! tAro puruShArtha kAn to vikAramAn chAle chhe ne kAn to svabhAvamAn chAle, te
sivAy paramAn jarIye tAro puruShArtha kAm kare nahIn. AhAhA! potAnI sattAmAn rahIne
kAn to vikAr kare ne kAn to AtmAno anubhav karIne mukti kare. bAkI bahAranun photarun
paN te pheravI shake nahIn. teno rog shun chhe te batAvanAr gnAnI chhe. ane tenI AgnA chhe
ke vichAr ne dhyAn te roganun auShadh chhe. bhagavAn AtmAnI par sanmukhanI
upayogadashAne pheravI potAnA anrtasvabhAvamAn upayogane joDavo te yogasAr chhe ne tene
samyagdarshan-gnAn-chAritra kahe chhe. ane e ja dharma-rasAyaN chhe ke je pIvAthI
paramAnandano lAbh thAy chhe. AtmAmAn thatAn shubh-ashubhabhAv te dharma nathI. parantu
AtmAnA shubh-ashubhabhAvathI khasIne antar AtmAmAn shuddha bhAv pragaT karavo tene
bhagavAn dharma kahe chhe, ane AtmAno anubhav ja mokShano upAy chhe.
jem vidvAn loko TANAne oLakhIne shatrune haNI nAkhe chhe. tem he AtmA! tane
avasar maL‌yo chhe to atyAre manuShyadehamAn AtmAnun bhAn karIne vikArarUpI shatruno
nAsh karavAno tAro kAL chhe. tAre TANA AvyA chhe.
have AgaLanI gAthAmAn bAhyakriyAmAn dharma nathI tem kahe chhe-
धम्मु ण पढियई होइ धम्मु ण पोत्था–पिच्छियई ।
धम्मु ण मढिय–पणसि धम्मु ण मत्था–लुंचियई ।। ४७।।
shAstra bhaNe maThamAn rahe, shiranA lunche kesh;
rAkhe vesh muni taNo, dharma na thAye lesh. 47.
are! moTA moTA shAstra bhaNIne panDit thaI jAy tethI dharma thaI gayo chhe tem
nathI. tem ja nagnapaNun, morapInchhI ne kamanDaL te kAI dharma nathI. yogIndudev pote muni
chhe, nagna digambar, jangalavAsI AchArya chhe ne AtmadhyAnamAn masta chhe. teo Am kahe
chhe ke koI ekAnt vanamAn ke maThamAn rahe temAn shun thayun? vanamAn to ghaNA chakalA paN rahe
chhe. jyAn dharmanun bhAn nathI tyAn maTh ne van ek ja chhe. gnAnAnand shuddha AtmAnun bhAn
karIne te bhale vanamAn rahe ke bhale gharamAn rahe paN te AtmAmAn ja chhe. keshalochanathI
paN dharma nathI.

Page 98 of 238
PDF/HTML Page 109 of 249
single page version

background image
98 ] [ hun
AhAhA! lokone em thaI jAy chhe ke A shun? paN bhAI te to jaDanI bahAranI
kriyA chhe. AtmAnI kAI kriyA nathI. jo temAn paN mandarAg karIne sahanashIlatA kare to
puNyabhAv chhe. paN AtmAnA bhAn vinA mAthA munDAve temAn kAI dharma chhe nahIn.
jenAthI janma-jarA-maraNanun dukh maTe, karmono nAsh thAy ne svAbhAvik dashA
pragaT thAy te AtmAno nitya svabhAv chhe ne te dharma chhe. mATe kahe chhe ke jo potAnI
shraddhA karashe, potAnun gnAn karashe, ne temAn ekAgratA karashe, to tene sAchA shuddha
upayoganI prApti thashe. AhAhA! bhagavAn AtmA gnAtAdraShTA chhe. jagatano sAkShI
jagatanA drashyano dekhanAr gneyano jANanAr chhe. to tevA bhagavAn AtmAne anubhavamAn
na laIne te sivAy bahAranI kriyAne-mAtra vyavahArane je kare chhe ne mAne chhe ke hun
dharmanun sAdhan karun chhun to te dharmanun sAdhan chhe nahIn.
jem khetar sAph kare paN bIj vAvyA vinA uge kyAthi? shun bIj vinA
DhephAmAnthI chhoD phATe? tem bhagavAn AtmAno anubhav karyA vinA mokShanA kaNasalA
kyAy pAke nahIn. bhale pachhI bahAranI kriyA karI karI ne marI jAy; dayA dAn bhakti
kare, lAkho kroDonA dAn kare ke lAkho kroDo mandir banAve topaN temAn dharma thAy to
harAm chhe. phakat shubhabhAvathI puNya bandhAy. tevI rIte paramAnandamUrti shuddhAtmAno anubhav
na hoy ne kevaL shAstrano pAThI-ekalA shAstra bhaNe, mahA vidvAn mahA vaktA hoy ne
dharmAtmAnun abhimAn karato hoy to te paN mithyA chhe. te kharekhar dharmAtmA nathI. dharma
to AtmAno nirvikalpa anubhav karavo te chhe. ahInyA kahe chhe ke shraddhAmAn draDh rAkhavun
joIe ke antar AtmAmAn puNya-pApanA bhAv rahit shuddha AtmAnI bhAvanA thavI ane
bhAv thavo te ja muni ane shrAvak dharma chhe. ashubhabhAvathI bachavA shubh bhAv Ave
paN te nishchayadharma vinA, ekaDA vinAnA mInDA chhe. shuddhagnAn ne Anandano anubhav te
dharmanI oLakhAN chhe. paN dayA-dAnanA vikalpa je vikAr chhe, te dharmanI oLakhAN chhe
nahIn. jem chokhA vinAnA ekalA photarA hoy, tem AtmAnA shuddha shraddhA gnAnanA
anubhav vinA bAhyanI kriyA mahAvratanA pariNAm Adi badhA thothA thothA chhe. te to
puNyabandh karAvIne sansArane vadhAranAr chhe. jeTalI vItarAgatA chhe, teTalo ja dharma chhe.
tethI he AtmA! tun ahankAr kar nahIn ke hun moTo paisAvALo chhun, guNavAn chhun, hun samartha
chhun ne hun munirAj chhun-evo anhakAr chhoDI de ane bhagavAn AtmA shuddha
chaitanyasvabhAvI vastu chhe, teno nirantar anubhav kar. bhagavAn AtmA nirALo
gnAnAnand chhe. tene AvA bahAranA abhimAn shAnA? bhAre Akarun! vyavahAr chhe kharo
paN vyavahArathI lAbh thAy nahIn.
have rAg-dveSh chhoDIne Atmastha thavun te dharma chhe em kahe chhe-
राय–रोस वे परिहरिवि जो अप्पाणि वसेइ ।
सो धम्मु वि जिण–उत्तियउ जो पंचम–गइ णेइ ।। ४८।।
rAgadveSh be tyAgIne, nijamAn kare nivAs;
jinavarabhAShit dharma te, pancham gati laI jAy. 48.

Page 99 of 238
PDF/HTML Page 110 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [99
bahu ja TUnkA shabdomAn TUnkun kahe chhe ke shubhAshubhabhAv rAgadveShamay hovAthI bandhanA
kAraN chhe, tene chhoDIne trikALI AtmAmAn vishrAm kar. eTale ke shubhAshubh bhAvamAn
vasavun te AtmAmAn vasavun nathI tem kahe chhe. AhAhA! bhagavAn chaitanyadhAm birAje chhe.
andar pUrNAnandano nAth bhagavAn AtmA shAshvat birAje chhe, temAn vas, vishrAm kar ne
Thar ane te yogasAr chhe. andar vase te yogasAr chhe, ke je muktino upAy chhe ne tene
vItarAg parameshvare dharma kahyo chhe. AhAhA! sarvagnadev trilokanAth vItarAg paramAtmAnI
vANImAn em Avyun ke bhagavAn AtmA ke je shuddhabhAve chhe temAn jeTalo vase teTalo
dharma chhe ne jeTalo puNya ne pApanA bhAvamAn jAy teTalo adharma kahevAy chhe. AvI vAt
chhe, bhAre AkarI bhAI! karma, sharIr, vANIthI rahit bhagavAn AtmA chhe. kem ke karma,
sharIr, vANI ajIv chhe ne? temaj puNya-pApanA bhAv te Asrav-bandhanA kAraN chhe
mATe te paN AtmA nathI. AtmA to shuddha vItarAgI vignAnaghanathI bharelun tattva chhe
temAn tene shuddhabhAv pragaT thAy chhe ne jeTalo puNya-pApanA vikalpamAn Ave teTalo
ashuddhabhAv chhe, bandhabhAv chhe. rAgadveShanA vikalpo chAhe to shubh ho ke ashubh ho tene
chhoDI daIne bhagavAn AtmA ke je shAnt ane sachchidAnand mUrti chhe temAn jeTalo vase,
rahe, Thare, ekAgra thAy teTalo shuddhabhAv pragaT thAy chhe, ne teTalo dharma chhe em bhagavAne
kahyun chhe, ane te dharma panchamagatinun kAraN chhe. vachche je dayA, dAn, vrat, bhaktinA bhAv-
vikalpa Ave chhe tenI mokShamAn pahonchADavAnI tAkAt nathI tem kahe chhe. kAraN ke te
bandhanun kAraN chhe. jem pApano bhAv bandhanun kAraN chhe tem puNyano bhAv paN bandhanun
kAraN chhe, mATe mokShagatimAn laI jAy tevI tenAmAn tAkAt nathI. ashubhathI bachavA
shubhabhAv hoy chhe, paN tenAthI samvar nirjarA thAy tem chhe nahIn. to karavA shun karavA?-
ke e bhAv vachche Avashe bhAI! jyAre tene pApabhAv na hoy ne shuddha svarUpamAn
sthiratA na hoy tyAre shubhabhAv Ave chhe. jyAnsudhI AtmA pUrNa vItarAgapaNAne na
pAme, tyAnsudhI vachamAn shubhabhAv Ave chhe paN te Ave chhe mATe mokShanun kAraN chhe ke
AtmAne shAntinun kAraN chhe tem nathI. kAraN ke shubhabhAv pote ashAnti chhe. ashubhabhAv
tIvra ashAnti chhe ne shubhabhAv mand ashAnti chhe paN chhe ashAnti, temAn jarIye shAnti
nathI. bhagavAn AtmA anAdi anant chaitanyajyot chhe, akRutrim aNakarAyel
avinAshI prabhu chhe. tevA chaitanya prabhunA svabhAvamAn to paramAnand ne shuddhatA bharI chhe,
mATe puNya-pApanA vikalpathI khasIne svarUpamAn vasavun ke je samyagdarshan, gnAn, chAritra
chhe, ane te samyagdarshan, gnAn, chAritra AtmAnI nirvikalpa shuddha paryAy chhe, tathA je
AtmAmAn vase chhe tene AtmAnI pUrNa dashA pragaT thAy chhe.
AshA-tuShNA te sansAr-bhramaNanun kAraN chhe tem have kahe chhe-
आउ गलइ णवि मणु गलइ णवि आसा हु गलेइ ।
मोहु फुरइ णवि अप्प–हिउ इम संसार भमेइ ।। ४९।।
man na ghaTe, Ayu ghaTe, ghaTe na IchchhAmoh;
Atmahit sphUre nahi, em bhame sansAr.
49.

Page 100 of 238
PDF/HTML Page 111 of 249
single page version

background image
100] [hun
kahe chhe ke are AtmA! AyuShya to chAlyun jAy chhe bhAI! je kAI 8p ke 100
varSha lAvyo hato te gaLI jAy chhe paN AyuShya gaLavA chhatAn tArI tRuShNA gaLatI nathI.
AhAhA! kemake jyAn paranI bhAvanA chhe tyAn man gaLe shI rIte? AtmAnA AnandanA
shraddhA gnAn vinA tuShNA ghaTe nahIn. agnAnI moTo thAy tem tene UnDe UnDe AshA vadhye
ja jAy chhe. AshAnA chhoD lAmbA thatAn ja jAy chhe. AhAhA! AshAnA bIjaDA vAvyA
hoy eTale pachhI moTun vRukSha thAy ne AshA pramANe thaI shake nahIn tethI jhAmvA mAre chhe.
bhagavAn AtmAnA svarUpanI shraddhA ne bhAn vinA par taraphanun A karavun, A karavun
tevI bhAvanAmAn tRuShNA vadhI jAy chhe.
AnandaghanajI kahe chhe ke-
AhAhA! kUtarAnI jem agnAnI jyAn tyAn bahAramAn bhaTake chhe. kUtaro gharanA
daravAjAnI jALImAn mAthun mAre chhe ke TukaDo Apajo, roTalInun baTakun Apajo, tem A
mUrkha jyAn tyAn mane mAn Apajo. mane moTo kahejo, sAro Uncho chhun tem kahejo. em
AshA tuShNAnA TukaDA mAngavAmAn bhIkhArInI jem bhamyA kare chhe. duniyAnI pAse mAn
levA mAge chhe te bhIkhArI chhe, rAnkA chhe. A rAjA mahArAjA paN bhIkhArI chhe. bhale ne
kroD kroDanA tAlukA hoy topaN rAnkAnA rAnkA chhe. bhIkhArImAn bhIkhArI chhe kahe chhe ke e
AyuShya gaLe chhe topaN tRuShNA gaLatI nathI. ulaTAnI vadhI jAy chhe. moh bhAv phelAto
jAy chhe paN AtmAnA hitanI bhAvanA sphuratI nathI. ahA! A mAn sanmAn ne
moTapamAn badho vakhat chAlyo jAy chhe ne AtmAnA hit karavAnA TANA hAlyA jAy chhe.
chhokarA sArA thAy ne pedAsh vadhI eTale mUDh em mAne chhe ke ame vadhyA, moTA
thayA, paN shAnA vadhyA! shrImade kahyun chhe ke--
lakShmI ane adhikAr vadhatA shun vadhyun te to kaho? shrImad rAjachandra 16 me varShe
Am kahe chhe. sAtame varShe jAtismaraNagnAn thayun hatun ne 33 me varShe deh chhUTI gayo hato
16 me varShe mokShavALA banAvI chhe temAn Am kahe chhe ke-
‘lakShmI ane adhikAr vadhatAn shun vadhyun te to kaho,
shun kuTumb ke parivArathI vadhavApaNun e nay graho;
vadhavApaNun
sansAranun, naradehane hArI javo;
eno vichAr nahIn ahoho, ek paL paN tamane havo.’
ahInyA to kahe chhe ke bahAranA sAdhanathI vadhyo tevun mAnavun te mithyA chhe. te
paribhramaNanA kAraNamAn vadhyo chhe. AhAhA! Avo manuShya deh mAnD maL‌yo chhe temAn
janma-jarA-maraNane TALavAno upAy A chhe, tem batAve chhe. aho! bhavane bhAngavAnA
bhavamAn bhavane vadhAravAnA sAdhan vadhAryA, paN AtmAnun hit sUjhatun nathI. ahA!
agnAnI sadA sharIrane poShe chhe, viShay bhogone bhogavato rahe chhe, paN Anandakand
bhagavAnanA amRutamAn DUbato nathI, andaramAn Avato nathI ane jher pIne jIvan Ichchhe
chhe. tethI kahe chhe ke badhI tRuShNA chhoD ne bhagavAn AtmAnA shraddhA gnAn ne anubhav
kar. temAn tArA kalyANano panth chhe bAkI bIje kyAy kalyAN nathI.

Page 101 of 238
PDF/HTML Page 112 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [101
[pravachan nan. 18]
[viShayomAn ramatAn manane nij paramAtmAmAn ramAD]
[shrI yogasAr upar pUjya gurudevashrInA pravachanamAnthI, tA. ra6-6-66]
shrI yogIndradeve 49 mI gAthAmAn kahyun ke AyuShya ghaTatun jAy chhe ne tRuShNA vadhatI
jAy chhe. kem ke ene AtmAnA svabhAvano peram nathI. ek kor rAm ne ek kor
gAm. em ek kor sat chidAnand anAkuL Anandakand padArtha chhe ane ek kor puNya-
pApanA vikAr, sharIr, karma Adi parapadArtha chhe. bemAnthI jene bAhyasAmagrI pratye peram
vadhI jAy chhe tene tRuShNA vadhatI jAy chhe ane AtamarAm pratye jene peram vadhI jAy chhe
tene tRuShNA ghaTatI jAy chhe.
jem jhAnjhavAmAn pANI nathI paN sarovaramAn pANI chhe. tem jagatanA koI
padArthamAn sukh nathI paN AtmAmAn sukh chhe paN anAdithI paramAn prem karIne dukhI
thayo chhe. bhagavAn AtmAne chhoDIne par padArthamAn prem e tuShNAvardhak ja chhe. em 49
mI gAthAmAn kahyun. have pa0mI gAthAmAn kahe chhe ke he yogI! kharekhar AtmA ja premane
pAtra chhe. AtmAmAn ramaN karanAr nirvANane pAme chhe-
जेहउ मणु विसयहं रमइ तिमु जइ अप्प मुणेइ ।
जोइउ भणइ हो जोइयहु लहु णिव्वाणु लहेइ ।। ५०।।
jem ramatun man viShayamAn, tem jo Atme lIn,
shIghra lahe nirvANapad, dhare na deh navIn.
pa0.
kahe chhe ke he jIv! tArun man jem pAnch indriyanA viShayomAn rame chhe, enI ja
ruchi, rati ane prem kare chhe, puNya-pApanA phaLamAn jevo prem kare chhe tevo prem jo
AtmAmAn kar to shIghra mukti thAy.
‘viShayamAn man rame chhe’ em kahyun, emAn viShay shabde ekalAn bhogAdi em
nahi. AtmA sivAy badhAn sparsha-ras-gandhAdino emAn samAvesh thaI jAy chhe. shAstra
sAmbhaLavAno prem paN rAg chhe.
deh, strI, kuTumb ke dev-shAstra-guru koI paN parapadArtha pratye tAro peram chhe, te
prem karma tane karAvatun nathI. tArA ulaTAn puruShArthathI tun pote ja e prem kare chhe. mATe
have savaLA puruShArthathI, tun pote ja gulAnT khAIne tArA AtmAno prem kar! to shIghra
mukti pAmIsh.
tulasIdAs paN kahe chhe ke “jaisI prIti harAmase, taisI harise hoy, chalA jAy
vaikunThamen palA na pakaDe koy.”

Page 102 of 238
PDF/HTML Page 113 of 249
single page version

background image
10r] [hun
bhAI! tArA shAntarasamAn tane peram nathI. shrI samayasAranI ra06 gAthAmAn Ave
chhe ne ke he AtmA! AtmAmAn rati kar! tAro prem atyAre pare lUnTI lIdho chhe. AkhI
jindagI AtmAne khoIne paN parano prem chhoDato nathI. mUDh bahAranI prItimAn bhagavAn
AtmAnI prIti khoI beTho chhe, bhale tyAgI hoy paN jyAn sudhI ene bahAramAn dayA-
dAnAdimAn prem chhe tyAn sudhI e jogI nathI paN bhogI chhe.
bhagavAn AtmA gnAnanI nUrano pUr prabhu! ek kShaN teno peram kar to tArA
sansArano-janma-maraNano nAsh thAy. em tattvane jotAn paryAyamAn anya vividh tattvo
jaNAshe paN rAg vagar jaNAshe. AkhI duniyA dekhAshe paN emAn tane prem nahi thAy,
AtmasvabhAvanA premamAn pachhI A sAdhan mane anukUL ane A pratikUL evun rahetun nathI.
yogI eTale jenun valaN bAhyathI chhUTayun chhe ane AtmA taraph jenun valaN-dishA
thaI chhe evA dharmI-samyagdraShTithI mAnDIne sarva santo jIvone kahe chhe ke are jIv! manane
gADh premabhAvathI potAnA AtmAmAn ramatun karavun joIe. em thAy to vItarAgatAnA
prakAshathI shIghra nirvAN lAbh thAy.
haraNanI DuTImAn kastUrI bharI chhe paN ene kastUrInI khabar nathI, bahAr phAmphA
mAre chhe. tem A AtmA atIndriy Anandanun sarovar-moTo dariyo chhe paN potAne tenun
bhAn nathI tethI bahAr Anand levA jAy chhe. tethI kahe chhe ke ekavAr gulAnT khA!
parano prem chhoDI svano prem kar.
pAnch indriyanA viShayanA dAkhalA ApyA chhe ke-hAthI sparshendriyamAn lIn chhe,
mAchhalAn rasendriyamAn lIn chhe, bhamarAn kamaLanI sugandhamAn mugdha chhe, patangiyA dIvAnI
jyotanA premamAn bhasma thaI jAy chhe topaN ene khabar rahetI nathI. karNendriyanA
viShayabhUt-sAmbhaLavAnA shokhIn haraNIyA jangalamAn shikAramAn pakaDAI jAy chhe. dAkhalAn
ApIne em kahyun ke ek ek indriyamAn jem e jIvo lIn chhe tem tun AtmAmAn
lIn thA. ekamAtra AtmAnI laganI lagAv! to samakit thAy ne bhavabhramaN TaLe.
vaLI kahe chhe ke AtmAnA rasamAn evun rasik thaI javun joIe ke mAn-apamAn,
jIvan-maraN, kanchan-kAch badhAmAn samabhAv thaI jAy. jem dhatUrA pIvAvALAne badhI
chIj pILI dekhAy chhe tem dharmIne ek nityAnand bhagavAn AtmA draShTimAn AvatAn
tenA sivAy badhI vastu kShaNik-nAshavAn ja dekhAy chhe. hun avinAshI chhun ane bAkI
badhun vinAshik chhe em gnAnIne dekhAy chhe.
vaLI gnAnI jene puNya-pApanA bandhan rahit potAnA AtmAmAn yog arthAt
joDAN thayun chhe tene bIjA AtmAo paN puNya-pApanA bandhan rahit nirmaL ja dekhAy
chhe. te bIjA AtmAne paN bandhanavALA dekhato nathI. potAnA AtmAne jem nirvikArI
dekhe chhe tem anyanA AtmAne paN dharmI nirvikArI dekhe chhe. tenA puNya-pApane vikArI
bhAvarUp dekhe chhe, dehane jaD pudgal jANe chhe ane badhAnAn AtmAne Anandamay dekhe chhe.
traNalokanI sampadA paN tene jhIrNa tRuN samAn dekhAy chhe.

Page 103 of 238
PDF/HTML Page 114 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [103
mokShanA arthIne uchit chhe ke e AtmajyotinA sambandhamAn ja prashna kare. AtmA
kevo chhe? AtmA kem prApta thAy? AtmAmAn shun chhe? AtmA prApta thayA pachhI kevI dashA
thAy? AtmArthIe AvA ja prashno karavA joIe. sahaj tene prashno evA ja UThe.
anubhavaprakAshamAn samajAvavA mATe dAkhalo Apyo chhe ke AtmArthIne gurue mAchhalI
pAse gnAn levo mokalyo to mAchhalI kahe chhe ke mane pahelAn pANI lAvI Apo, mane taras
bahu lAgI chhe. paN are! A pANI to tArI pAse ja bharyun chhe. pANImAn ja tun chho. to
mAchhalI kahe chhe ke tame paN gnAnathI ja bharyA chho. tame pote ja gnAnasvarUp chho.
anAdithI AtmA puNya-pAp, rAg-dveSh, dehAdinI kriyAne dekhe chhe paN chidAnand
jaLathI bharelo dariyo chhe tene agnAnI jIv dekhato nathI. AtmAmAn najar karavAno tene
vakhat maLato nathI. mATe kahe chhe mokShechchhue AtmAnI chAh karavI, AtmAnI laganI
lagADavI, bIjAnI laganI chhoDavI e ja AtmArthInun kartavya chhe.
have pa1mI gAthAmAn sharIranI jIrNatA batAve chhe-
जेहउ जज्जरु णरय–धरु तेहउ बुज्झि सरीरु ।
अप्पा भावहि णिम्मलउ लहु पावहि भवतीरु ।। ५१।।
narkavAs sam jarjarit, jANo malin sharIr,
karI shuddhAtam bhAvanA, shIghra laho bhavatIr. pa1.
bhagavAn amRutAnandanA premamAn kahe chhe ke A sharIr tane narakanA ghar jevun
dekhAshe. navadvArathI peshAb, parasevo, viShTA Adi malinatA jhare evun A sharIr
malinatAnun ghar chhe. hADakAn, chAmaDAn, mAns, lohI, parunun ghar chhe. em jarAk sharIr
uparathI chAmaDI utaraDe to khabar paDI jAy. te jovA paN Ubho na rahe.
mAns ne dArU khAnArA rAjAo-lampaTIo te badhAn narakamAn jAy chhe. ahIn khammA
khammA thatAn hoy tenA te narakamAn mAr khAvA mATe mahemAn thAy chhe. narkavAsamAn
kShaNamAtra paN shAtA nathI. narak atyant glAnikArak chhe, kharAb chhe, dukhakArI chhe paN
tane khabar nathI bhAI! A sharIr paN narakanA ghar jevun chhe, emAn badhun glAnikArak ja
bharyu chhe. je sharIr upar jIvane atishay prem chhe e ja sharIranA lohI, paru, hADakAn,
mAns Adi judAn judAn bhAg karIne batAve to te jovA paN Ubho na rahe.
bALapaN parAdhInatAmAn khUb kaShTathI vIte chhe, yuvAnImAn ghor tRuShNAne maTADavA
dharmane neve mUke chhe, dharmanI paravA na karatAn raLavAmAn paDI jAy chhe ane vRuddhAvasthAmAn
mAnasik ane shArIrik vedanAno pAr nathI. Am AkhI jindagI vItAve chhe. emAn jo
AtmA potAnun sAdhan kare to pharI Avo dukhamay deh ja na maLe paN tene AtmAno
mahimA Avato nathI. jIvane parano ja mahimA Ave chhe tethI eno prem paramAn ja
lUnTAI jAy chhe.

Page 104 of 238
PDF/HTML Page 115 of 249
single page version

background image
104] [hun
svabhAvathI viruddhabhAvano prem-ruchi te mithyAtva chhe. shubhabhAv hoy paN e
mithyAtva nathI paN eno prem chhe-temAn lAbhabuddhi chhe te mithyAtva chhe. vrat, bhakti
Adi shubhabhAvathI paN dharma na thAy to sharIranI kriyAthI to dharma kyAthi thAy?
he mUrkha! A tArun sharIrarUpI ghar duShkarmarUpI shatrue banAvelun kedakhAnun chhe. karmoe
IndriyanA moTA pInjarAmAn tane pUrI dIdho chhe. lohI-mAnsathI tun lepAI gayo chho ane
chAmaDIthI DhankAyelo chho ane AyukarmathI tun jakaDAyelo chho. AvA sharIrane he jIv! tun
kArAgrah jAN! tenI vRuthA prIti karIne tun dukhI na thAy! temAnthI chhUTavAno prayatna kar!
AtmAnun kalyAN karavun hoy to nirvikalpa chaitanyano prem karIne sharIrAdino prem
chhoD! ane temAn upajavAnun bandh kar! ‘60 varSha thayA paN koI divas sharIre ame sUnTh
paN chopaDI nathI’ evA sharIranA jene abhimAn chhe tene AtmAno prem nathI tenA
AtmAnun kalyAN na thAy. sharIrano prem chhoDAvavA mATe sharIrane narakanI upamA ApI chhe.
have kahe chhe ke vyavahAramAn DUbelA jIvo AtmAne oLakhI shakatA nathI.
धंधइ पडियउ सयल जगि णवि अप्पा हु मुणंति ।
तहिं कारणि ए जीव फुडु ण हु णिव्वाणु लहंति ।। ५२।।
vyavahArik dhandhe phasyAn, kare na AtmagnAn;
te kAraN jagajIv te, pAme nahi nirvAN.
par.
koI dhandhAmAn, koI khAvAmAn, pIvAmAn, mAn meLavavAmAn, AbarU sAchavavAmAn
evA anek dhandhAmAn jIvo paDayA chhe. are! tyAgI nAm dharAvanArA paN puNya, dayA,
dAn, vrat mandir bandhAvavAnA evA dhandhAmAn paDayAn chhe. Am koI ashubharAganA dhandhAmAn
ne koI shubharAganA dhandhAmAn phasAI gayA chhe. ra4 kalAkamAn AtmA koN chhe, kevo chhe e
jovA paN navaro thato nathI. shubhAshubharAganA dhandhAmAn bhagavAnane khoI beTho chhe.
AtmasvabhAvamAn joDAvun te ‘yog’ chhe bAkI badhun ‘ayog’ chhe.
je puNya-pApanA rAganA premamAn phasANAn chhe tene AtmA shun chIj chhe? enun paN
bhAn nathI. badhA salavAI gayelAn chhe. jelamAn paDelo sheTh jelamAn UnT upar beThAn-beThAn
kahe chhe ke hun UnT upar beTho chhun. are! UnT upar paN chho to jelamAn ne! em tyAgI
kahe ame dharma karIe chhIe paN jaD sharIranI kriyAmAn ja te dharma mAne chhe. parantu te
tyAgI hoy topaN sansAramAn ja paDayA chhe. AtmAne oLakhato nathI.
nirvikalpa tattvamAn sAmbhaLavA-sambhaLAvavAnA vikalpano avakAsh nathI. vyavahAr,
rAg e badho sansAr ja chhe. shubh, ashubh banneno prem te vyavasAy chhe, dharma nathI
eTale to kahyun ke “sakal jag dhandhe phasyA chhe”.
gnAnasvarUpamAn ekAgra thavun te prabhAvanA chhe paN A jIv shubharAgamAn prabhAvanA
mAnI beTho

Page 105 of 238
PDF/HTML Page 116 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [10p
chhe eTale rAganA kAryo pote kare, bIjA pAse karAve, ene karatAn hoy tene anumode
eTale mAne ke mane dharma thaI gayo. paN bhAI! mandir Adi rAganA kArya karye dharma nahi
thAy. potAnA AtmAnA shraddhA-gnAn karavAthI ja dharma thAy.
ToDaramalajI kahe chhe ke A jIvane kharekhar dharma karavAnun TANun Ave tyAn
vyavahAradharma karIne tyAn aTakI jAy chhe, santoShAI jAy chhe, AgaL vadhato nathI.
have ahIn kahe chhe ke shAstrapaThan AtmagnAn vinA niShphaL chhe- -
सत्थ पढंतह ते वि जड अप्पा जे मुणंति ।
तहिं कारणि ए जीव फुडु ण हु णिव्वाणु लहंति ।। ५३।।
shAstrapAThI paN mUrkha chhe, je nijatattva ajAN;
te kAraN e jIv khare, pAme nahi nirvAN. pa3.
shAstra bhaNatar e par taraphanun gnAn chhe, rAg chhe, vikalpa chhe. shAstramAn paN
bhagavAne em ja kahyun chhe ke chothA guNasthAne svarUpAcharaN chAritra chhe, atIndriy
Anand chhe. shAstravAnchan te dharma nathI, chhatAn shAstrapAThI vyAkaraN, nyAy, jyotiSh, vaidak
Adi anek viShayone jANe chhe paN shuddha nishchay upar lakSha ApatAn nathI, svabhAvano
puruShArtha karatAn nathI tethI shAstra vAnche chhe chhatAn adhyAtmagnAnathI shUnya rahe chhe.
chaitanyadhAtune jANatAn nathI mATe tenun shAstra bhaNatar niShphaL kahyun chhe.
are bhAI! AtmabhAn vinAnA bhaNatar shA kAmanA? bIjAne bhaNAvavAnA
shubh rAgathI potAne lAbh na thAy. shubharAg ane paranA gnAnathI chaitanyane lAbh na
thAy. mATe AtmAnA lakSha vagar shAstranA bhaNanArA paN jaD chhe. bhagavAn AtmAnI
antarmukh thaIne AtmAnun gnAn kare te chaitanya chhe.
jinavANI vAnchavAnun phaL nishchay samyagdarshan Adi prApta karavA te chhe. mATe chAr
anuyog vAnchIne shAstrIy viShay jANIne, chha dravyarUp jagatathI mArun tattva judun chhe e
sAr kADhavAno chhe. nishchayathI AtmAne na jANyo teNe kAI jANyun nathI.
abhed AtmAnun gnAn karI AtmAmAn ekAgra thavun te shAstrabhaNatarano sAr chhe.
AtmAnI antar nirvikalpa shraddhA karavI e sAchI AvaDat chhe. bahAranI AvaDat e
AvaDat nathI. AtmAnI pratIt ane AtmAnun gnAn karyun teNe badhun karyun. jeNe
AtmagnAn nathI karyun, atIndriy AnandasvarUpane samyagdarshan dvArA anubhavyun nathI tenI
AkhI jindagI aphaL chhe-niShphaL chhe. AtmAnA anubhav vinAnun mAtra shAstragnAn
bhavavardhak bane chhe, nirvANanA mArgathI dUr laI jAy chhe. mATe bhAI! shAstra vAnchatA paN
lakSha to AtmAnun ja rAkhaje.

Page 106 of 238
PDF/HTML Page 117 of 249
single page version

background image
106] [hun
[pravachan nan. 19]
nij paramAtmAnA lakSha vagaranA shAstra–abhyAs vyartha chhe
[shrI yogasAr upar param pUjya gurudevashrInun pravachan tA. ra7-6-66]
सत्थ पढंतह ते वि जड अप्पा जे ण मुणति ।
तहिं कारणि ए जीव फुडु णिव्वाणु लहंति ।। ५३।।
shAstrapAThI paN mUrkha chhe, je nij tattva ajAN,
te kAraN te jIv khare, pAme nahi nirvAN. pa3.
bhagavAn AtmA ek samayamAn abhed paripUrNa vastu chhe. tenun gnAn karI teno
anubhav karavo temAn ekAgra thavun te shAstrano sAr chhe. e sAr grahaN na kare ane
mAtra shAstra vAnchyA kare tenun shAstra-bhaNatar vyartha chhe. jinavANI sAmbhaLIne, vAnchIne,
dhArIne abhed AtmAno anubhav karavo e tenun phaL chhe. antar-anubhavanI draShTi vagar
chArey anuyoganun bhaNatar karanArAne jaD kahyAn chhe.
shAstra kahe chhe ke tAro AtmA karma ane rAgathI bhinna chhe ane atIndriy Anand
Adi anant guNothI abhinna chhe. ek samayamAn shAshvat gnAn ne Anandano bhanDAr sat
chidAnand prabhuno anubhav karavo te ja shAstrabhaNataranun phaL chhe. sarva shAstra bhaNavA
pAchhaL hetu samakitano lAbh prApta karavAno chhe. e hetu na sare to shAstra bhaNavA paN
kAryakArI nathI.
anek jIvo shAstro vAnchI. vidyA meLavI, abhimAn kare chhe paN bhAI! e
tArI vidyA hajAro mANasone samajAvavAnI shakti te tArA AtmAne kAI kAryakArI
nathI. khyAti-pUjA meLavavA mATe je shAstro bhaNe chhe ane AtmAnubhUti karavAno
prayatna karato nathI tenun jIvan aphaL chhe. ulaTun tene mATe to prayojan anyathA
sAdhavAthI shAstragnAn sansAravRuddhinun kAraN banI jAy chhe ane pote nirvANamArgathI dUr
jAy chhe. AvaDatanA abhimAnamAn aTakI samakitano lAbh chUkI jAy chhe.
मणु–इंदिहि वि छोडियइ [?] बुहु पुच्छियइ ण कोइ ।
रायहं पसरु णिवारियइ सहज उपज्जइ सोइं ।। ५४।।
man-indriyathI dUr thA, shI bahu pUchhe vAt?
rAg-prasAr nivAratAn, sahaj svarUp utpAd. pa4.
TUnkAmAn TUnkI vAt-akhanDAnand bhagavAn AtmAno, man ane indriyathI dUr karI,
antar anubhav karavAno chhe. bahu prashna pUchhavAthI kAI na thAy. pahelAn je anubhavanun kAm

Page 107 of 238
PDF/HTML Page 118 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [107
karavAnun chhe te karI levun joIe. man ne indriyathI lakSha haTAvI antaramAn javun ane rAg
haTAvI vItarAg draShTi karavI te ja kartavya chhe. bhakti-pUjA-yAtrA AdinA bhAv Ave
paN tenAthI shubharAg thashe, dharma nahi thAy. mATe ahIn to kahe ke moTI yAtrA AtmAnI
kar! man ne indriyanA vikalpa haTAvI nirvikalpa thavun te sAchI yAtrA chhe. shubharAganI
ane dharmanI dashA ane dishAmAn moTo pher chhe.
sarvagna parameshvar trilokanAthe jevo AtmA kahyo chhe ne joyo chhe evA tArA
AtmAne jovo ne emAn Tharavun te karavA jevun kArya chhe. AtmasvabhAvamAn ekAgra thatAn
rAgano vistAr ghaTe ane arAg-vItarAg svabhAvano vistAr thAy, Anandano phelAvo
thAy e kartavya chhe.
anubhav karanAr-dharma pragaT karanAr AtmA pote ja chhe. pote ja anubhav ne
potAno ja anubhav karIne Anand lenAr paN pote ja chhe. temAn paramAnthI kAI levAnun
nathI. anAkuL shAntino Dungar AtmA pote chhe, tenI gADh shraddhA ane prIti thatAn parane
kAI pUchhavAnun rahetun nathI. pote potAmAn TharI javAnun ja rahe chhe. potAnI shraddhA thatAn
paramAn sukh ke Anand chhe evI mAnyatAno nAsh thaI jAy chhe. kuTumb, paisA AdimAn
sukhabuddhi rahetI nathI. potAmAn prIti thatAn paranI prIti ApoAp chhUTI jAy chhe.
पुग्गलु अण्णु जि अण्णु जिउ अण्णु वि सहु ववहारु ।
चयहि वि पुग्गलु गहहि जिउ लहु पावहि भवपारु ।। ५५।।
jIv pudgal be bhinna chhe, bhinna sakaL vyavahAr;
taj pudgal grah jIv to, shIghra lahe bhavapAr. pap.
sansArathI pAr thavAno ek mAtra upAy AtmAnun dhyAn chhe. asadbhUt
vyavahAranayano viShay je karma, sharIr Adi pudgal badhAn AtmAthI anya chhe. ashuddha
nishchayathI utpanna thatAn puNya-pApanA rAgAdi bhAv te paN vyavahAr chhe, AtmAthI nyArA
chhe. puNya-pAp, Asrav, samvar, nirjarA, bandh, mokSha e badhAn tattvathI paN Atmatattva
kathanchit judu chhe. vikArI paryAyathI to AtmA judo, paN avikArI paryAyathI paN
kathanchit judo chhe. guN-guNInA bhed te paN vyavahAr chhe. bhagavAn AtmA gnAn-Anand
Adi anant guNano pinD chhe evo guN-bhed pADIne vichAr karavo te paN vyavahAr chhe.
sankalpa-vikalpanI badhI kriyAo AtmavastuthI bhinna chhe. jagatano badho vyavahAr man-
vachan-kAyAnA traN yog ane shubh-ashubh upayogathI chAle chhe. mArA shuddha upayogamAn
te vyavahArano abhAv chhe eTale ke mArA shuddha bhAvamAn e man-vachan-kAyAno vepAr
ane shubhAshubh bhAvano abhAv chhe.
satchidAnand goLo man-vachan-kAyAthI judo ja chhe. tene judo anubhavavo te
samyagdarshan chhe. shubhabhAvanI dishA to par taraph chhe ane shuddhabhAvanI dishA sva-svabhAv
taraph chhe.
hun to sarva vyavahAranI rachanAthI nirALo param shuddha AtmA chhun. AvA potAnA
AtmAnun dhyAn karavun te mokShamArga chhe em tun jAN! em santo kahe chhe. shubhabhAv Ave,

Page 108 of 238
PDF/HTML Page 119 of 249
single page version

background image
108] [hun
na Ave em nahIn, ashubhabhAvathI bachavA dayA-dAn-vrat-bhakti-pUjA-yAtrAnA bhAv
hoy chhe. na hoy em karIne uDADI de to e jIvatattvane ja samajato nathI. shubhabhAv
chhe to kharA, paN enI maryAdA chhe ke e bhAvothI nirmaL AtmAno dharma pragaT na thAy.
shuddhabhAv na thAy.
‘hun sarva vyavahArathI rahit shuddha ek prakAshamAn chaitanyajyoti chhun. gnAyak ek
prakAshamAn param nirAkuL, param vItarAgI akhanD dravya chhun’ evI rIte manan karIne je
potAnA AtmArUpI chaitanyaratanamAn ekAgra thaIne svarUpanun grahaN kare chhe tene potAnA
svAmIpaNAthI santoSh thaI jAy chhe. sharIr-vANI-manano to AtmA svAmI nathI paN
dayA-dAn Adi shubhabhAvano paN AtmA svAmI nathI. AtmA to ek sahajAtma shuddha
chaitanyapinDano svAmI chhe, mAlik chhe. e mAlikImAn ja dharmIne santoSh thAy chhe. paranA
svAmIpaNAmAn santoSh nathI, asantoSh chhe. anantaguNarUpI AtmAnI pUnjIno svAmI thatAn
dharmIne santoSh thaI jAy chhe. paranun svAmIpaNun mAnavun e to mUDhatA chhe.
pAThashALAno hun svAmI, ATalAn pustak rachyAn teno hun svAmI, lakShmIno hun
svAmI-lakShmIpati em paranA svAmIpaNAthI mUDh jIv santoShAy chhe paN e to
dukhadAyak bhramaNA chhe, vAstavik santoSh nathI. potAnA svarUpanA svAmIpaNAmAn ja kharo
santoSh thAy chhe.
have pa6mI gAthAmAn kahe chhe ke AtmAnubhavI ja sansArathI mukta thAy chhe.
जे णवि मण्णहिं जीव फुडु जे णवि जीउ मुणंति ।
ते जिण–णाहहं उत्तिया णउ संसार मुचंति ।। ५६।।
spaShTa na mAne jIvane, je nahi jANe jIv;
chhUTe nahi sansArathI, bhAkhe chhe prabhu jin. pa6.
je bhagavAn AtmA spaShTarUpathI potAnun svarUp jANato nathI. parokShapaNe
AtmAnun svarUp Am chhe-em jANe chhe tene santo kahe chhe ke ame gnAn kahetAn nathI.
vikalpathI AtmAne jANe te sAchun jANapaNun ja nathI. gAthAe gAthAe vAt pherave chhe.
ekanI ek vAt nathI. gnAnanI lahere jAgato bhagavAn pote potAne pratyakSha na jANe
tene ame gnAn kahetA ja nathI. pratyakSha AtmAne pratyakSha jANe te ja gnAn chhe.
bhAI! A to mUL mArag chhe. gnAnathI gnAnanun pratyakSha svasamvedan thavun te
AtmAnun gnAn chhe. A to yogasAr chhe ne! AtmAne AtmAmAn joDavAnI-ekAgra
thavAnI vidhi kahe chhe. shAstrathI ane vikalpathI AtmAnun gnAn karavun te kharekhar pratyakSha
gnAn nathI. paramAtmasvarUpamAn sthit AtmAnun svarUp rAgathI-shAstrathI na jaNAy.
santonI kathanI AhAhA....! mAragane sahelo karIne samajAve chhe. bhagavAn!
gnAnAnandanI

Page 109 of 238
PDF/HTML Page 120 of 249
single page version

background image
paramAtmA] [109
jyot! atIndriy AnandanI mUrti pragaT....pragaT....pragaT chho ne! hovApaNe pragaT chhe tene
‘na hovApaNe’ kem kahevun? tun pUrNa sattA ‘satatan sulabhan’ bhagavAn! tun tane sulabh na
ho to bIjI kaI chIj sulabh hoy? tun tArI hatheLImAn chho eTale ke tun tane atyant
sulabh chho.
badhA vyavahArathI AtmA mukta chhe jem paradravya chhe tem vyavahAr paN ho bhale,
paN bhagavAn AtmA abhed chaitanyanA anubhavamAn dharmI vyavahArathI mukta chhe. vyavahAr
karavo paDe ne hovo ja joIe hoy to mane ThIk em samyagdraShTi mAnato nathI.
vyavahAranun pUchhaDun nishchayane lAgu paDatun nathI.
jem jhAnjhavAmAn jaL nathI paN sarovaramAn chhe, tem guruvachanamAn bodh nathI paN
hRudayasarovaramAn bodh bharyo chhe. ahIn to traNalokanA nAth jineshvaradev em kahe chhe ke
jeNe AtmAne pratyakSha jANyo nathI te sansArathI nahi chhUTe. samajANun kAI? gnAnathI
gnAnane vede te pratyakShagnAn chhe. shAstrathI, manathI, guruvachanathI ke vikalpathI AtmAnun
jANapaNun te parokSha chhe, pratyakShagnAn nathI.
juo to kharA A yogasAr! nirvikalpa svarUpane nirvikalpa vedanathI na jANe
ane mAtra shAstra AdithI jANe tene sansAr na chhUTe. IchchhA vinA chhUTatI divyadhvanimAn
AvelI A vAt chhe. mithyAtva e ja sansAr chhe. mithyAtva jAy pachhI sansAr na rahe.
bhagavAn AtmAnun atIndriy pratyakSha gnAn karI temAn sthir thA! vAramvAr atIndriy
gnAnano sparsha kar! tane jarUr sukh thashe.
lokone lAge ke A dharma to bahu mongho. bahAramAn to game teTalI mondhavArI hoy
topaN vadhu paisA kharchatA vastu maLI rahe paN ahIn to kahe chhe ke anubhav vinA
samvar-nirjarA na thAy. lAkh upavAs kare paN anubhav na hoy tene samvar-nirjarA na
thAy. A dharam to bahu mongho!! tene gnAnI kahe chhe ke bhAI! dharma to bahu songho chhe.
bahAranI vastumAn to paisA joIe bajAramAn levA javun paDe ne A dharma pragaT karavAmAn
to kyAy javun paN na paDe ne koI bIjAnI jarUr paN na paDe. are! paN mANasane
potAnI jAtane jANavI monghI lAge chhe! tArun paramAtmasvarUp to tArI pAse ja birAjI
rahyun chhe tene jANavun te monghu nathI.
jinendra bhagavAne divyavANImAn A upadesh Apyo chhe ke potAnA AtmAnun
shraddhAn-gnAn ne dhyAn eTale nishchayaratnatrayarUp masAlAnA prayogathI vItarAgatAnI
Ag bhabhUkI UThe chhe je karmarUpI indhanane jalAvIne bhasma karI nAkhe chhe. AtmAnA
dhyAn vinA karmathI mukta koI thaI shakatun nathI. mATe vAstavamAn AtmAnubhav ja
mokShamArga chhe. samakit bAhya chAritrane mokShamArga mAnatA nathI.
are! A jIve potAnA gANAn paN koI divas prIti karIne sAmbhaL‌yA nahi. jo