pariNamAvavAnA kAraNabhUt jIvanI shaktinI pUrNatAne
sharIraparyApti kahe chhe.
£ndriyaparyApti – AhAravargaNAnA paramANuone
indriyonA AkAre pariNamAvavAne tathA indriy dvArA viShay
grahaN karavAnA kAraNabhUt jIvanI shaktinI pUrNatAne
indriyaparyApti kahe chhe.
shvAsochchhvAsaparyApti – AhAravargaNAnA
paramANuone shvAsochchhvAsarUp pariNamAvavAnA kAraNabhUt
jIvanI shaktinI pUrNatAne shvAsochchhvAsaparyApti kahe chhe.
bhAShAparyApti – bhAShAvargaNAnA paramANuone
vachanarUp pariNamAvavAnA kAraNabhUt jIvanI shaktinI
pUrNatAne bhAShAparyApti kahe chhe.
manaparyApti – manovargaNAnA paramANuone
hRudayasthAnamAn ATh pAnkhaDInA kamalAkAr manarUp
pariNamAvavAne tathA temanI dvArA yathAvat (joIe tevI
rIte) vichAr karavAnA kAraNabhUt jIvanI shaktinI pUrNatAne
manaparyApti kahe chhe.
ekendriy jIvone bhAShAparyApti ane manaparyApti
sivAy bAkInI chAr paryApti hoy chhe.
dvIndriy, trIndriy, chaturindriy, ane asangnI panchendriy
jIvone manaparyApti sivAyanI bAkInI pAnch paryApti hoy
chhe, ane sangnI panchendriy jIvone chhae paryApti hoy chhe. e
sarva paryAptione pUrNa thavAno kAL antarmuhUrta chhe tathA ek
em ek paryAptino kAL paN antarmuhUrta chhe, ane sarva
paryAptino kAL maLIne paN antarmuhUrta chhe, ane pahelethI
bIjI sudhIno tathA bIjIthI trIjI sudhIno evI rIte chhaThThI
paryApti sudhIno kAL kramathI moTA moTA antarmuhUrta chhe.
potapotAne yogya paryAptiono prArambh to ekadam
thAy chhe. parantu pUrNatA kramathI thAy chhe. jyAn sudhI koI paN
jIvanI sharIraparyApti pUrNa to thaI na hoy, paN niyamathI
pUrNa thavAvALI hoy, tyAn sudhI te jIvane nirvRuttyaparyAptak
kahe chhe.
ane jenI sharIraparyApti pUrNa thaI gaI hoy tene
paryAptak kahe chhe. ane jenI ek paN paryApti pUrNa thaI
na hoy tathA shvAsanA aDhAramAn bhAgamAn ja maraN thavAvALun
hoy, tene labdhayaparyAptak kahe chhe.
46 ][ adhyAya 2shrI jain siddhAnt praveshikA ][ 47