tame kahesho ke — ‘‘e kAm – krodhAdik to mananA dharma chhe, brahma to nyAro chhe.’’ to
tene pUchhIe chhIe ke – man chhe te tArun svarUp chhe ke nahi? jo chhe to e kAm – krodhAdi paN
tArA ja thayA, tathA nathI to ame pUchhIe chhIe ke – tun gnAnasvarUp chhe ke jaD chhe? jo
gnAnasvarUp chhe, to tane gnAn to man vA indriy dvArA ja thatun dekhAy chhe, enA vinA koI
gnAn batAve to tene judun tArun svarUp mAnIe. paN e bhAsatun nathI vaLI ‘मनज्ञाने’ dhAtuthI
‘man’ shabda utpanna thAy chhe. have man to gnAnasvarUp chhe, to e gnAn konun chhe te batAv?
paN judun to koI bhAsatun nathI, vaLI jo tun jaD chhe to gnAn vinA potAnA svarUpano vichAr
kevI rIte kare chhe? em to bane nahi. tun kahe chhe ke – ‘‘brahma nyAro chhe.’’ paN e nyAro
brahma tun ja chhe ke koI bIjo? jo tun ja chhe to tArAmAn ‘‘hun brahma chhun’’ evun mAnavAvALun
gnAn chhe te to manasvarUp ja chhe, manathI judun nathI. have potApaNun mAnavun to potAnAmAn ja
hoy, paN jene judun jANe temAn potApaNun mAnyun jAy nahi. tathA jo brahma manathI judo chhe
to manarUp gnAn e brahmamAn potApaNun shA mATe mAne chhe? tathA jo brahma koI bIjo ja chhe
to tun e brahmamAn potApaNun shA mATe mAne chhe? mATe bhram chhoDI em mAn ke – jem sparshanAdi
indriyo to sharIranun svarUp chhe – jaD chhe, paN e dvArA je jANapaNun thAy chhe te AtmAnun svarUp
chhe. tem man paN sUkShma pudgalaparamANuono punj chhe, ane te sharIranun ja ang chhe, te dvArA
jANapaNun thAy chhe, vA kAm – krodhAdibhAv thAy chhe te sarva AtmAnun svarUp chhe.
visheShatA eTalI chhe ke — jANapaNun to nij svabhAv chhe tathA kAm – krodhAdik upAdhik
bhAv chhe, tenAthI AtmA ashuddha chhe. jyAre avasar pAmIne kAm – krodhAdik maTashe tathA
jANapaNAne man – indriyonun AdhInapaNun maTashe tyAre kevaLagnAnasvarUp AtmA shuddha thashe.
e ja pramANe buddhi – ahankArAdi paN jANI levAn. kAraN ke – man ane buddhi Adi
ekArtha ja chhe, tathA ahankArAdi chhe te kAm – krodhAdivat upAdhikabhAv chhe, tene potAnAthI bhinna
jANavA e bhram chhe. paN te potAne chhe em jANI e upAdhikabhAvono abhAv karavAno
udyam karavo yogya chhe. paN jenAthI teno abhAv na thaI shake ane potAnI mahantatA ichchhe,
te jIv e bhAvo potAnA nathI em TharAvI svachchhande pravarte chhe, ane kAm – krodhAdik bhAvone
vadhArI viShayasAmagrImAn vA hinsAdi kAryomAn tatpar thAy chhe.
vaLI ahankArAdinA tyAgane paN te anyathA mAne chhe. sarvane parabrahma mAnavun, koI
ThekANe potApaNun na mAnavun tene te ahankArano tyAg batAve chhe, paN te mithyA chhe. kAraN ke –
koI pote chhe ke nahi? jo chhe to potAmAn potApaNun kem na mAnIe? tathA pote nathI to
sarvane brahma koN mAne chhe? mATe sharIrAdi paramAn ahambuddhi na karavI, tyAn kartArUp na thavun
e ahankArano tyAg chhe. potAnAmAn ahambuddhi karavAmAn doSh nathI.
vaLI sarvane samAn jANavA, tathA koImAn bhed na karavo, tene te rAg – dveShano tyAg batAve
120 ][ mokShamArgaprakAshak