nokarmathI bhinna kahyo chhe. kAraN ke dravya palaTI jaI, ek thaI jatun nathI, e ja apekShAe
AtmAne abaddhaspRuShTa kahyo chhe, tathA nimitta-naimittik sambandh apekShAe bandhan chhe ja; tenA
nimittathI AtmA anek avasthA dhAraN kare ja chhe. tethI potAne sarvathA nirbandh mAnavo, e
mithyAdraShTi chhe.
prashna — amAre bandh-mokShano vikalpa karavo nathI, kAraN ke – shAstramAn em
kahyun chhe ke – ‘‘जो बंधउ मुक्कउ मुणइ, सो बंधई णभंति। artha – je jIv bandhAyo tathA mukta
thayo mAne chhe, te nisandeh bandhAy chhe.’’
uttara — je jIv kevaL paryAyadraShTi thaI bandh-mukta avasthAne ja mAne chhe,
dravyasvabhAvane grahaN karato nathI, tene evo upadesh Apyo chhe ke – dravyasvabhAvane nahi jANato
evo jIv bandhAyo – mukta thayo mAne chhe, te bandhAy chhe. jo sarvathA ja bandh-mokSha na hoy to
e jIv ‘bandhAy chhe’ evun shAmATe kahe chhe? bandhanA nAshano tathA mukta thavAno udyam shA mATe
karavAmAn Ave chhe? ane AtmAnubhav paN shAmATe karavAmAn Ave chhe? mATe dravyadraShTivaDe to
ek dashA chhe, tathA paryAyadraShTivaDe anek avasthA thAy chhe. em mAnavun yogya chhe.
e ja pramANe anek prakArathI kevaL nishchayanayanA abhiprAyathI viruddha – shraddhAnAdik kare
chhe.
jinavANImAn to anek nayonI apekShAthI koI ThekANe kevun tathA koI ThekANe kevun
nirUpaN karyun chhe. have A potAnA abhiprAyathI nishchayanayanI mukhyatAthI je kathan karyun hoy,
tene ja grahaN karI mithyAdraShTine dhAraN kare chhe
jinavANImAn to samyagdarshan-gnAn-chAritranI ekatA thatAn mokShamArga kahyo chhe; have tene
samyagdarshan – gnAnamAn to sAt tattvonun shraddhAn-gnAn thavun joIe, teno Ane vichAr nathI; tathA
samyakchAritramAn rAgAdik dUr karavA joIe, teno Ane udyam nathI, ek potAnA AtmAnA
shuddha anubhavane ja mokShamArga mAnI santuShTa thayo chhe. vaLI teno abhyAs karavA mATe antarangamAn
evun chintavan karyA kare chhe ke – ‘‘hun siddhasamAn shuddha chhun, kevalagnAnAdisahit chhun, dravyakarma – nokarma-
rahit chhun, paramAnandamay chhun, tathA janma – maraNAdi dukh mane nathI,’’ ityAdi chintavan kare chhe.
have ahIn pUchhIe chhIe ke — e chintavan jo dravyadraShTithI karo chho, to dravya to shuddha
-ashuddha sarva paryAyono samudAy chhe, tame shuddha ja anubhav shAmATe karo chho? tathA paryAyadraShTithI
karo chho, to tamAre to vartamAnamAn ashuddha paryAy chhe, chhatAn tame potAne shuddha kevI rIte mAno
chho?
jo shakti apekShAe shuddha mAno chho to ‘hun Avo hovA yogya chhun’ em mAno, paN
sAtamo adhikAra jainamatAnuyAyI mithyAdraShTionun svarUp ][ 203