tathA tenun yathArtha gnAn thavA arthe shabdanyAyashAstrAdik paN jANavAn joIe, eTale teno
paN potAnI shaktianusAr thoDo athavA ghaNo abhyAs karavo yogya chhe.
prashna — padmanandipanchavinshatimAn em kahyun chhe ke – je buddhi AtmasvarUpamAnthI
nIkaLI bahAr shAstromAn vichare chhe, te buddhi vyabhichAriNI chhe?
uttara — e satya kahyun chhe, kAraN ke – buddhi to AtmAnI chhe, te tene chhoDI paradravya –
shAstromAn anurAgiNI thaI, tethI tene vyabhichAriNI ja kahIe chhIe.
parantu jem strI shIlavatI rahe to yogya ja chhe, ane tenAthI na rahI shakAy to uttam
puruShane chhoDI chAnDAlAdikanun sevan karavAthI to te atyant nindanIk thAy, tem buddhi
AtmasvarUpamAn pravarte to te yogya ja chhe, parantu na rahI shakAy to prashastashAstrAdik paradravyane
chhoDI aprashastaviShayAdikamAn lAge to te mahAnindanIk ja thAy. have munijanone paN svarUpamAn
ghaNokAL buddhi rahetI nathI, to tArI kevI rIte rahe chhe?
mATe shAstrAbhyAsamAn upayog lagAvavo yogya chhe.
vaLI dravyAdikanA ane guNasthAnAdikanA vichArone tun vikalpa TharAve chhe, have e vikalpa
to chhe, parantu upayog nirvikalpa na rahe, ane A vikalpone na kare to anya vikalpa thAy
chhe, ane te ghaNA rAgAdigarbhit hoy chhe. vaLI nirvikalpadashA nirantar rahetI nathI, kAraN ke
chhadmasthano upayog ekarUp utkRuShTa rahe to antarmuhUrta ja rahe chhe.
tun kahIsh ke — ‘hun AtmasvarUpanun ja chintavan anek prakAre karyA karIsh’. paN sAmAnya
chintavanamAn to anek prakAr banatA nathI, tathA visheSh karIsh, to dravya, guN , paryAy, guNasthAn
ane mArgaNAdi shuddha-ashuddha avasthA ityAdikanA vichAr thashe.
vaLI sAmbhaL, kevaL AtmagnAnathI ja to mokShamArga thAy nahi, paN sAt tattvonun
shraddhAn-gnAn thatAn tathA rAgAdik dUr karatAn mokShamArga thashe. have sAt tattvonA visheSho jANavA
mATe jIv – ajIvanA visheSho vA karmanA Asrav-bandhAdikanA visheSho avashya jANavA yogya chhe,
jethI samyagdarshan – gnAnanI prApti thAy.
tyAr pachhI rAgAdik dUr karavA mATe je rAgAdik vadhAravAnAn kAraNo hoy, tene chhoDI
je rAgAdik ghaTADavAnAn kAraNo hoy tyAn upayogane lagAvavo. have dravyAdikanA vA
guNasthAnAdikanA vichAr to rAgAdik ghaTADavAnAn kAraNo chhe, kAraN ke emAn koI rAgAdikanun
nimitta nathI, mATe samyagdraShTi thayA pachhI paN tyAn ja upayog lagADavo.
prashna — rAgAdik maTADavAnAn kAraNo je hoy temAn to upayog lagAvavo ThIk
chhe, paN trilokavartI jIvonI gati Adino vichAr karavo, karmonA bandh-uday-sattAdikanA
206 ][ mokShamArgaprakAshak