292 ][ mokShamArgaprakAshak
tuchchhabuddhi jIvo te samajI shakatA nathI, mATe sIdhun kathan kem na karyun?
uttara — shAstra chhe te mukhyapaNe to panDit ane chatur puruShone abhyAs karavA yogya
chhe. jo alankArAdi AmnAyasahit kathan hoy to temanun man tyAn joDAy, tathA je tuchchhabuddhi
chhe tene panDitapuruSh samajAvI de paN je na samajI shake to tene mukhathI ja sIdhun kathan kahe,
parantu granthomAn sIdhAn kathan lakhavAthI visheShabuddhijIv tenA abhyAsamAn visheSh pravarte nahi mATe
alankArAdi AmnAyasahit kathan karIe chhIe.
e pramANe e chAre anuyoganun nirUpaN karyun.
jainamatamAn ghaNAn shAstra to e chAre anuyogamAn garbhit chhe.
vaLI vyAkaraN, nyAy, chhand, koSh, vaidyak, jyotiSh ane mantrAdi shAstra paN jainamatamAn
hoy chhe tenun shun prayojan chhe? te sAmbhaLo —
vyAkaraN, nyAy, chhand, koSh, vaidyak, jyotiSh ane
mantrAdishAstranun prayojan
vyAkaraN – nyAyAdikano abhyAs thatAn anuyogarUp shAstrono abhyAs thaI shake chhe mATe
vyAkaraNAdi shAstro kahyAn chhe.
koI kahe – bhAShArUp sIdhun nirUpaN karyun hot to vyAkaraNAdinun shun prayojan rahet?
uttara — bhAShA to aprabhansharUp ashuddhavANI chhe, desh deshamAn anya anya chhe, tyAn
mahAnapuruSh shAstromAn evI rachanA kevI rIte kare? vaLI vyAkaraN – nyAyAdivaDe jevo yathArtha sUkShma
artha nirUpaN thAy chhe tevo sIdhI (saral) bhAShAmAn thaI shakato nathI mATe vyAkaraNAdi
AmnAyathI varNan karyun chhe, teno potAnI buddhi anusAr thoDoghaNo abhyAs karI anuyogarUp
prayojanabhUt shAstrono abhyAs karavo.
vaLI vaidyakAdi chamatkArathI jainamatanI prabhAvanA thAy, auShadhAdithI upakAr paN bane
tathA je jIv laukik kAryomAn anurakta chhe te vaidyakAdi chamatkArathI jenI thAy ane pAchhaLathI
satyadharma pAmI potAnun kalyAN kare, ityAdi prayojanasahit vaidyakAdi shAstro kahyAn chhe.
ahIn eTalun chhe ke — A paN jainashAstra chhe em jANI tenA abhyAsamAn ghaNun lAgavun
nahi; jo ghaNI buddhithI tenun sahaj jANavun thAy tathA tene jANatAn potAne rAgAdi vikAro
vadhatA na jANe to tenun paN jANavun bhale thAy, parantu anuyogashAstravat e shAstro ghaNAn
kAryakArI nathI mATe tenA abhyAsano visheSh udyam karavo yogya nathI.