dekho, parantu ek kALamAn koI ekane ja jANo vA dekho. have dravya apekShAe e jIvamAn sarvane
dekhavA – jANavAnI shakti to chhe paN te anya kALamAn sAmarthyarUp thashe. vartamAnamAn sAmarthyarUp
nathI, tethI te potAne yogya viShayothI adhik viShayone dekhI – jANI shakato nathI. vaLI potAnA
yogya viShayone dekhavA – jANavAnI paryAy apekShA vartamAn sAmarthyarUp shakti chhe tethI tene dekhI –
jANI shake chhe. parantu vyaktatA ek kALamAn koI ekane ja dekhavA – jANavAnI hoy chhe.
prashna — e to jANyun, parantu kShayopasham to hoy chhatAn bAhya indriyAdikane
anyathA nimitta maLatAn dekhavun – jANavun na thAy, thoDun thAy vA anyathA thAy chhe, have
em thatAn karmanun ja nimitta to na rahyun?
uttara — jem rokavAvALAe em kahyun ke – pAnch gAmomAnthI ek divasamAn koI ek
ja gAmamAn jAo ane te paN A chAkarone sAthe laIne jAo. have e chAkar anyathA pariName
to javun na thAy, thoDun thAy vA anyathA thAy. tem karmano evo ja kShayopasham thayo chhe ke –
ATalA viShayomAn koI ek viShayane ek kALamAn dekho vA jANo. ane te paN ATalAn bAhya
dravyonun nimitta thatAn ja dekho vA jANo. have tyAn e bAhya dravya anyathA pariName to dekhavun –
jANavun na thAy, thoDun thAy vA anyathA thAy. e pramANe A karmanA kShayopashamanA ja visheSh
chhe, mATe tyAn karmonun ja nimitta jANavun. jem koIne andhakAranA paramANu ADAn AvatAn dekhavun
thAy nahi, parantu ghuvaD ane bilADAn Adi prANIone ADAn AvavA chhatAn paN dekhavAnun bane
chhe; e pramANe A kShayopashamanI ja visheShatA chhe. arthAt jevo jevo kShayopasham hoy tevun tevun
ja dekhavun – jANavun thAy chhe. e pramANe A jIvane kShayopashamagnAnanI pravRutti hoy chhe.
vaLI mokShamArgamAn avadhi – manaparyayagnAn hoy chhe te paN kShayopashamagnAn ja chhe. tene
paN e ja pramANe ek kALamAn koI ekane pratibhAsavArUp vA paradravyanun AdhInapaNun jANavun.
vaLI je visheShatA chhe te visheSh jANavI. e pramANe gnAnAvaraN – darshanAvaraNanA udayanA nimittathI
gnAn – darshananA ghaNA anshono to abhAv hoy chhe tathA tenA kShayopashamathI thoDA anshono sadbhAv
hoy chhe.
✾ mithyAtvarup jIvanI avasthA ✾
vaLI A jIvane mohanA udayathI mithyAtva tathA kaShAyabhAv thAy chhe. tyAn darshanamohanA
udayathI mithyAtvabhAv thAy chhe, jethI A jIv anyathA pratItirUp atattvashraddhAn kare chhe. jem
chhe tem mAnato nathI, paN jem nathI tem mAne chhe. amUrtik pradeshono punj prasiddha gnAnAdi
guNono dhArak anAdinidhan vastu pote chhe, tathA mUrtik pudgaladravyono pinD prasiddha gnAnAdirahit
navIn ja jeno sanyog thayo chhe evA sharIrAdi pudgal ke je potAnAthI par chhe — enA
sanyogarUp nAnA prakAr manuShya – tiryanchAdi paryAyo hoy chhe te paryAyomAn A mUDh jIv ahambuddhi
40 ][ mokShamArgaprakAshak