Moksha-Marg Prakashak-Hindi (English transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 15 of 350
PDF/HTML Page 43 of 378

 

background image
-
dUsarA adhikAr ][ 25
tathA chAr aghAtiyA karma hain, unake nimittase is AtamAko bAhya sAmagrIkA sambandha
banatA hai. vahAn vedanIyase to sharIramen athavA sharIrase bAhya nAnAprakAr sukh-dukhake kAraN
paradravyonkA sanyog juDatA hai; Ayuse apanI sthiti-paryanta prApta sharIrakA sambandha nahIn chhUT
sakatA; nAmase gati, jAti, sharIrAdik utpanna hote hain; aur gotrase uchcha-nIch kulakI prApti
hotI hai.
is prakAr aghAti karmonse bAhya sAmagrI ekatrit hotI hai, usake dvArA mohaudayakA
sahakAr hone par jIv sukhI-dukhI hotA hai. aur sharIrAdikake sambandhase jIvake
amUrttatvAdisvabhAv apane sva-arthako nahIn karate
jaise koI sharIrako pakaDe to AtmA bhI
pakaDA jAye. tathA jab tak karmakA uday rahatA hai tab tak bAhya sAmagrI vaisI hI banI
rahe, anyathA nahIn ho sake
aisA in aghAti karmonkA nimitta jAnanA.
nirbal jaD karmon dvArA jIvake svabhAvakA ghAt tathA bAhya sAmagrI milanA
yahAn koI prashna kare kikarma to jaD hain, kuchh balavAn nahIn hain; unase jIvake
svabhAvakA ghAt honA va bAhya sAmagrIkA milanA kaise sambhav hai?
samAdhAnayadi karma svayam karttA hokar udyamase jIvake svabhAvakA ghAt kare, bAhya
sAmagrIko milAve tab to karmake chetanApanA bhI chAhiye aur balavAnapanA bhI chAhiye; so to
hai nahIn, sahaj hI nimitta-naimittik sambandha hai. jab un karmonkA udayakAl ho; usakAlamen
svayam hI AtmA svabhAvarUp pariNaman nahIn karatA, vibhAvarUp pariNaman karatA hai, tathA jo
anya dravya hain vai vaise hI sambandharUp hokar pariNamit hote hain.
jaisekisI puruShake sir par mohanadhUl paDI hai usase vah puruSh pAgal huA; vahAn
us mohanadhUlako gnAn bhI nahIn thA aur balavAnapanA bhI nahIn thA, parantu pAgalapanA us
mohanadhUl hI se huA dekhate hain. vahAn mohanadhUlakA to nimitta hai aur puruSh svayam hI pAgal
huA pariNamit hotA hai
aisA hI nimitta-naimittik ban rahA hai.
tathA jis prakAr sUryake udayake kAlamen chakavA-chakaviyonkA sanyog hotA hai; vahAn rAtrimen
kisIne dveShabuddhise balajabarI karake alag nahIn kiye hain, dinamen kisIne karuNAbuddhise lAkar
milAye nahIn hain, sUryodayakA nimitta pAkar svayam hI milate hain. aisA nimitta-naimittik ban
rahA hai. us hI prakAr karmakA bhI nimitta-naimittik bhAv jAnanA.
is prakAr karmake udayase
avasthA hai.