Moksha-Marg Prakashak-Hindi (iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 30 of 350
PDF/HTML Page 58 of 378

 

background image
-
40 ] [ mokṣamārgaprakāśak
nahīṁ hotā, isaliye kiṁcit tyāg bhī nahīṁ ho sakatā ve apratyākhyānāvaraṇ kaṣāy haiṁ. tathā
jinakā uday hone par sakalacāritra nahīṁ hotā, isaliye sarvakā tyāg nahīṁ ho sakatā ve
pratyākhyānāvaraṇ kaṣāy haiṁ. tathā jinakā uday hone par sakalacāritrameṁ doṣ utpanna hote rahate
haiṁ, isaliye yathākhyātacāritra nahīṁ ho sakatā ve saṁjvalan kaṣāy haiṁ.
anādi saṁsār avasthāmeṁ in cāroṁ hī kā nirantar uday pāyā jātā hai. param
kr̥ṣṇaleśyārūp tīvra kaṣāy ho vahān̐ bhī aur śuklaleśyārūp maṁdakaṣāy ho vahān̐ bhī niraṁtar
cāroṁ hī kā uday rahatā hai. kyoṁki tīvra-maṁdakī apekṣā anantānubaṁdhī ādi bhed nahīṁ haiṁ,
samyaktvādikā ghāt karanekī apekṣā yah bhed haiṁ. inhīṁ prakr̥tiyoṁkā tīvra anubhāg uday hone
par tīvra krodhādik hote haiṁ, maṁd anubhāg uday hone par maṁd hote haiṁ.
tathā mokṣamārga hone par in cāroṁmeṁse tīn, do, ekakā uday hotā hai; phi ra cāroṁkā
abhāv ho jātā hai.
tathā krodhādik cāroṁ kaṣāyoṁmeṁse ek kālameṁ ek hī kā uday hotā hai. in kaṣāyoṁke
paraspar kāraṇakāryapanā hai. krodhase mānādik ho jāte haiṁ, mānase krodhādi ho jāte haiṁ; isaliye
kisī kālameṁ bhinnatā bhāsit hotī hai, kisī kālameṁ bhāsit nahīṁ hotī.
is prakār kaṣāyarūp pariṇaman jānanā.
tathā cāritramohake hī udayase nokaṣāy hotī haiṁ; vahān̐ hāsyake udayase kahīṁ iṣṭapanā
mānakar praphu llit hotā hai, harṣa mānatā hai. tathā ratike udayase kisīko iṣṭa mānakar prīti
karatā hai, vahān̐ āsakta hotā hai. tathā aratike udayase kisīko aniṣṭa mānakar aprīti
karatā hai, vahān̐ udvegarūp hotā hai. tathā śokake udayase kahīṁ aniṣṭapanā mānakar dilagīr
hotā hai, viṣād mānatā hai. tathā bhayake udayase kisīko aniṣṭa mānakar usase ḍaratā hai,
usakā saṁyog nahīṁ cāhatā. tathā jugupsāke udayase kisī padārthako aniṣṭa mānakar usase
ghr̥ṇā karatā hai, usakā viyog cāhatā hai.
is prakār ye hāsyādik chah jānanā.
tathā vedoṁke udayase kām pariṇām hote haiṁ. vahān̐ strīvedake udayase puruṣake sāth ramaṇ
karanekī icchā hotī hai aur puruṣavedake udayase strīke sāth ramaṇ karanekī icchā hotī hai,
tathā napuṁsakavedake udayase yugapat
donoṁse ramaṇ karanekī icchā hotī hai.
is prakār ye nau to nokaṣāy haiṁ. yah krodhādi sarīkhe balavān nahīṁ haiṁ, isaliye