Moksha-Marg Prakashak-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 236 of 350
PDF/HTML Page 264 of 378

 

background image
-
246 ] [ mokShamArgaprakAshak
usI prakAr samyagdR^iShTike pAparUp bahut kaShAy hotI thI, so vah puNyarUp tho.DI kaShAy karanekA
upAy rakhatA hai, tho.DI kaShAy hone par harSha bhI mAnatA hai, parantu shraddhAname.n kaShAyako hey
hI mAnatA hai. tathA jaise
koI kamAIkA kAraN jAnakar vyApArAdikA upAy rakhatA hai,
upAy ban jAne par harSha mAnatA hai; usI prakAr dravyali.ngI mokShakA kAraN jAnakar prashastarAgakA
upAy rakhatA hai, upAy ban jAne par harSha mAnatA hai.
isaprakAr prashastarAgake upAyame.n aur
harShame.n samAnatA hone par bhI samyagdR^iShTike to daNDa samAn aur mithyAdR^iShTike vyApAr samAn shraddhAn
pAyA jAtA hai. isaliye abhiprAyame.n visheSh huA.
tathA isake parIShahtapashcharaNAdikake nimittase duHkh ho usakA ilAj to nahI.n karatA;
parantu duHkhakA vedan karatA hai; so duHkhakA vedan karanA kaShAy hI hai. jahA.N vItarAgatA
hotI hai vahA.N to jaise anya j~neyako jAnatA hai usI prakAr duHkhake kAraN j~neyako jAnatA
hai; so aisI dashA isakI hotI nahI.n hai. tathA unako sahatA hai vah bhI kaShAyake abhiprAyarUp
vichArase sahatA hai. vah vichAr aisA hotA hai ki
paravashatAse narakAdi gatime.n bahut duHkh
sahan kiye, yah parIShahAdikA duHkh to tho.DA hai. isako svavash sahanese svarga-mokSha sukhakI
prApti hotI hai. yadi inako na sahe.n aur viShayasukhakA sevan kare.n to narakAdikakI prApti
hogI, vahA.N bahut duHkh hogA
ityAdi vichArase parIShaho.nme.n aniShTabuddhi rahatI hai. keval
narakAdike bhayase tathA sukhake lobhase unhe.n sahan karatA hai; so yah sab kaShAyabhAv hI hai.n.
tathA aisA vichAr hotA hai ki jo karma the ve bhoge binA nahI.n ChUTate; isaliye mujhe sahane
pa.De. so aise vichArase karmaphalachetanArUp pravartatA hai. tathA paryAyadR^iShTise jo parIShahAdirUp
avasthA hotI hai use apaneko huI mAnatA hai, dravyadR^iShTise apanI aur sharIrAdikI avasthAko
bhinna nahI.n pahichAnatA. isIprakAr nAnAprakArake vyavahAr
vichArase parIShahAdik sahan karatA hai.
tathA usake rAjyAdik viShayasAmagrIkA tyAg hai aur iShTa bhojanAdikakA tyAg karatA
rahatA hai. vah to jaise koI dAhajvaravAlA vAyu honeke bhayase shItal vastu sevanakA tyAg
karatA hai, parantu jab tak shItal vastukA sevan ruchatA hai tab tak usake dAhakA abhAv
nahI.n kahA jAtA; usI prakAr rAgasahit jIv narakAdikake bhayase viShayasevanakA tyAg karatA
hai, parantu jab tak viShayasevan ruchatA hai tab tak usake rAgakA abhAv nahI.n kahA jAtA.
tathA jaise
amR^itake AsvAdI devako anya bhojan svayamev nahI.n ruchatA; usI prakAr svarasakA
AsvAdan karake viShayasevanakI aruchi isake nahI.n huI hai. is prakAr phalAdikakI apekShA
parIShahasahanAdiko sukhakA kAraN jAnatA hai aur viShayasevanAdiko duHkhakA kAraN jAnatA hai.
tathA tatkAl parIShahasahanAdikase duHkh honA mAnatA hai aur viShayasevanAdikase sukh