-
sAtavA.N adhikAr ][ 263
jinhe.n karaN prArambha kiye dvitIyAdi samay hue ho.n, unake us samayavAlo.nke pariNAm to paraspar
samAn yA asamAn hote hai.n; parantu Uparake samayavAlo.nke pariNAm us samay samAn sarvathA nahI.n
hote, apUrva hI hote hai.n. isaprakAr apUrvakaraN1 jAnanA.
tathA jisame.n samAn samayavartI jIvo.nke pariNAm samAn hI hote hai.n, nivR^itti arthAt paraspar
bhed usase rahit hote hai.n; jaise us karaNake pahale samayame.n sarva jIvo.nke pariNAm paraspar samAn
hote hai.n, usI prakAr dvitIyAdi samayo.nme.n paraspar samAnatA jAnanA; tathA prathamAdi samayavAlo.nse
dvitIyAdi samayavAlo.nke anantagunI vishuddhatA sahit hote hai.n. isaprakAr anivR^ittikaraN2
jAnanA.
is prakAr ye tIn karaN jAnanA.
vahA.N pahale antarmuhUrta kAlaparya.nt adhaHkaraN hotA hai. vahA.N chAr Avashyak hote hai.n —
samay-samay anantagunI vishuddhatA hotI hai; tathA ek ( — ek) antarmuhUrtase navIn bandhakI
sthiti ghaTatI jAtI hai, so sthitibandhApasaraN hai; tathA prashasta prakR^itiyo.nkA anubhAg samay-
samay anantagunA ba.DhtA hai; aur aprashasta prakR^itiyo.nkA anubhAg-bandha samay-samay anantave.n bhAg
hotA hai — isaprakAr chAr Avashyak hote hai.n.
vahA.N pashchAt apUrvakaraN hotA hai. usakA kAl adhaHkaraNake kAlake sa.nkhyAtave.n bhAg
hai. usame.n ye Avashyak aur hote hai.n — ek-ek antarmuhUrtase sattAbhUt pUrvakarmakI sthiti thI,
usako ghaTAtA hai so sthitikANDakaghAt hai; tathA usase ChoTe ek-ek antarmuhUrtase pUrvakarmake
anubhAgako ghaTAtA hai so anubhAgakANDakaghAt hai; tathA guNashreNIke kAlame.n kramashaH asa.nkhyAtagune
pramANasahit karmo.nko nirjarAke yogya karatA hai so guNashreNI nirjarA hai. tathA guN-sa.nkramaN
yahA.N nahI.n hotA, parantu anyatra apUrvakaraN ho vahA.N hotA hai.
1. samae samae bhiNNA bhAvA tamhA apuvvakaraNo hu..36.. (labdhisAr)
jamhA uvarimabhAvA heTThimabhAvehi.n Natthi sarisatta.n.
tamhA bidiya.n karaNa.n apuvvakaraNetti NiddiTTha.n..51.. (labdhisAr)
karaNa.n pariNAmo apuvvANi cha tANi karaNANi cha apuvvakaraNANi,
asamANapariNAmA tti ja.n utta.n hodi..
(dhavalA1-9-8-4)
2. egasamae vaTTa.ntANa.n jIvANa.n pariNAmehi Na vijjade NiyaTTI NivvittI jattha te aNiyaTTIpariNAmA.
(dhavalA 1-9-8-4)
ekkamhi kAlasamaye sa.nThANAdIhi.n jah NivaTTa.nti.
Na NivaTTa.nti tahA viy pariNAmehi.n miho jehi.n..56..(gommaTasAr jIvakANDa)