Moksha-Marg Prakashak-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 38 of 350
PDF/HTML Page 66 of 378

 

background image
-
48 ] [ mokShamArgaprakAshak
ab, is duHkhake dUr honekA upAy yah jIv kyA karatA hai so kahate hai.n. indriyo.nse
viShayo.nkA grahaN hone par merI ichChA pUrNa hogI aisA jAnakar pratham to nAnAprakArake bhojanAdiko.nse
indriyo.nko prabal karatA hai aur aisA hI jAnatA hai ki indriyo.nke prabal rahanese mere viShay-grahaNakI
shakti visheSh hotI hai. tathA vahA.N anek bAhya kAraN chAhie unakA nimitta milAtA hai.
tathA indriyA.N hai.n ve viShay-sanmukh hone par unako grahaN karatI hai.n, isalie anek
bAhya upAyo.n dvArA viShayo.nkA tathA indriyo.nkA sa.nyog milAtA hai. nAnAprakArake vastrAdikakA,
bhojanAdikakA, puShpAdikakA, mandir-AbhUShaNAdikakA tathA gAn-vAditrAdikakA sa.nyog milAneke
artha bahut khedakhinna hotA hai.
tathA in indriyo.nke sanmukh viShay rahatA hai tab tak us viShayakA ki.nchit spaShTa
jAnapanA rahatA hai, pashchAt man dvArA smaraNamAtra rah jAtA hai. kAl vyatIt hone par smaraN
bhI ma.nd hotA jAtA hai, isalie un viShayo.nko apane AdhIn rakhanekA upAy karatA hai aur
shIghra-shIghra unakA grahaN kiyA karatA hai. tathA indriyo.nke to ek kAlame.n ek viShayakA hI
grahaN hotA hai, kintu yah bahut grahaN karanA chAhatA hai, isaliye Akulit hokar shIghra-
shIghra ek viShayako Cho.Dkar anyako grahaN karatA hai, tathA use Cho.Dkar anyako grahaN karatA
hai
aise jhapaTTe mAratA hai.
is prakAr jo upAy ise bhAsit hote hai.n so karatA hai, parantu ve jhUThe hai.n. kyo.nki
pratham to in sabakA aisA hI honA apane AdhIn nahI.n hai, mahAn kaThin hai; tathA kadAchit
uday anusAr aisI hI vidhi mil jAye to indriyo.nko prabal karanese kahI.n viShay-grahaNakI
shakti ba.DhtI nahI.n hai; vah shakti to j~nAn-darshan ba.DhAne par ba.DhtI hai so yah karmake kShayopashamake
AdhIn hai. kisIkA sharIr puShTa hai usake aisI shakti kam dekhI jAtI hai, kisIkA sharIr
durbal hai usake adhik dekhI jAtI hai. isalie bhojanAdi dvArA indriyA.N puShTa karanese kuCh
siddhi hai nahI.n. kaShAyAdi ghaTanese karmakA kShayopasham hone par j~nAn-darshan ba.Dhe tab viShayagrahaNakI
shakti ba.DhtI hai.
tathA viShayo.nkA jo sa.nyog milAtA hai vah bahut kAl tak nahI.n rahatA athavA sarva
viShayo.nkA sa.nyog milatA hI nahI.n hai, isaliye yah AkulatA banI hI rahatI hai. tathA un
viShayo.nko apane AdhIn rakhakar shIghra-shIghra grahaN karatA hai, kintu ve AdhIn rahate nahI.n hai.n.
ve bhinna dravya to apane AdhIn pariNamit hote hai.n yA karmodayake AdhIn hai.n. aise karmakA
bandha yathAyogya shubhabhAv hone par hotA hai aur pashchAt uday AtA hai vah pratyakSha dekhate
hai.n. anek upAy karane par bhI karmake nimitta binA sAmagrI nahI.n milatI.